برنامه نویسی بومی‌در تقابل با موج بازی‌های مخرب غربی

 به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، تفاوتی نمی‌کند در خانه باشید یا در وسایل حمل‌ونقل عمومی یا در اتاق انتظار مطب پزشک! حتی تفاوتی نمی‌کند که به مهمانی رفته یا در انتظار رسیدن به مقصد در ماشین نشسته باشید. همیشه و همه جا کودکان و نوجوانانی را می‌بینید که خیره به یک مانیتور کوچک مشغول بازی هستند. مانیتوری که همه زندگی آنهاست. تبلت، همان که حتی از مادر و پدر هم برایشان عزیزتر شده و بار‌ها دیده‌ایم که بچه‌ها با پدر و مادر‌ها قهر و حتی بعضی وقت‌ها با آن‌ها بدرفتاری می‌کنند تا بتوانند محبوب الکترونیکی خود را مجددا به دست بیاورند.

کودکان امروز، کودکان نسل تکنولوژی هستند و ارتباطشان با آن یک مسئله بدیهی است، اما این ارتباط باید تا جایی باشد که تبدیل به یک اعتیاد نشود. همچنین چگونگی این ارتباط مهم است. هر انسانی با هر سن و سالی اگر به دنبال زندگی هدفمندی باشد؛ به دنبال آن است که ارتباطات او نیز هدفمند و سودمند باشد؛ اما امروزه آنچه مشاهده می‌شود این است که والدین برای سرگرم کردن کودکان خود تبلت‌هایی را به راحتی به دست بچه‌ها می‌دهند که پس از مدتی بلای جانشان می‌شود. بچه‌هایی که روز‌ها و ماه‌ها از عمرشان می‌گذرد، اما آن قدر سرگرم بازی‌های مجازی هستند که هیچ چیز از گذر بیهوده عمر خود متوجه نمی‌شوند.

در مسیر شیوع وابستگی کودکان به بازی‌های کامپیوتری که اخیرا به سردرگمی نیز منجر شده است؛ گرایش برخی کودکان به تکنولوژی و کامپیوتر با هدف یادگیری، خلق و موفقیت امری شگفت است. در میان روز‌ها و ساعاتی که بسیاری از والدین کودکان خود را مشغول بازی با تبلت‌ها و کامپیوتر‌های شخصی‌شان می‌کنند و از این کار بیهوده چه بسا خوشحال هم هستند، برخی دیگر از والدین کودکانشان را در مسیر آموزش و رشد قرار می‌دهند که هر چند به ظاهر پای کامپیوتر هستند، اما به قول خودشان به جای بازی کردن، بازی خلق می‌کنند. پای گفت‌و‌گو با یکی از مدیران و مدرسان تکنولوژی کودکان می‌نشینیم. سمیرا اثنی عشری، فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد در رشته آی تی از دانشگاه تهران است. البته بچه‌های علاقه‌مند به برنامه نویسی او را به عنوان موسس و مدیر مجموعه آموزشی تین تک می‌شناسند. وی در آغاز می‌گوید: «علاقه تدریس به کودکان و نوجوانان در کنار علاقه به تکنولوژی و رشته تحصیلی خودم، توجهم را به آموزش تکنولوژی و برنامه نویسی به این رنج سنی جلب کرد.»

اثنی عشری در ادامه می‌افزاید: «به دنبال این علاقه‌مندی رفتم و با مطالعه و تحقیق در مورد متدولوژی‌ها و ابزار‌های آموزشی به بچه‌ها، با زبان برنامه نویسی اسکرچ که تولید دانشگاه‌ام آی تی آمریکاست آشنا شدم.»

مدیر و موسس تین تک ضمن اشاره به آنکه برای ادامه در مسیرش تصمیم به پر کردن خلا وجود منابع آموزشی در این زمینه را گرفته است می‌گوید: «اولین نتیجه تلاش برای پر کردن این خلا تالیف کتاب «بچه! آن قدر بازی نکن، بازی بساز» شد و بعد از آن کارگاه‌هایی را در سطح شیراز و تهران برگزار کردم.»

سمیرا اثنی عشری رسالت تین تک را آشنا کردن بچه‌ها با دنیای تکنولوژی و آماده کردن آن‌ها برای ساخت آینده‌ای موثر و درخشان می‌داند و می‌گوید: «این تلاش برای ساخت آینده‌ای است که لزوم موفقیت در آن آشنایی با تکنولوژی و علوم روز دنیاست.»

با وجود گذشت یک سال و نیم، حدود ۲۰۰ دانش‌آموز در حوزه‌های مختلف تکنولوژی توسط این موسسه آموزش دیده‌اند. این مدرس تکنولوژی به کودکان که معتقد است با توجه به همه شواهدی که در اطرافمان می‌بینیم؛ استفاده از بازی‌های کامپیوتری درصد زیادی از زمان آزاد بچه‌ها را به خودش اختصاص داده می‌گوید: «اما گفتن این جمله که تمام بازی‌های کامپیوتری صرفا باعث اتلاف وقت و آسیب جسمی و روحی به بچه‌ها می‌شود، جمله کاملا نادرستی است، چون نمونه‌های زیادی از کاربرد‌های بازی‌های کامپیوتری در تربیت، آموزش و رشد شخصیت کودکان وجود دارد.»

در ادامه وی مشکل اصلی بچه‌های این نسل را زمان زیادی که صرف انجام دادن این بازی‌ها می‌کنند، می‌داند و می‌گوید: «پیشنهاد ما جایگزینی بخشی از این زمان با روش‌های جذاب دیگری مثل آموزش برنامه نویسی و تکنولوژی‌های مختلف به بچه‌هاست.»

تکنولوژی می‌تواند کمک زیادی به یادگیری و رشد بچه‌ها داشته باشد. سمیرا اثنی عشری مدرس برنامه نویسی به کودکان معتقد است با یادگیری برنامه نویسی می‌توان نحوه صحیح فکر کردن و حتی بهترین روش حل مسئله را به بچه‌ها آموزش داد؛ اثنی عشری می‌گوید: «علاوه‌بر این، تکنولوژی جزء جدانشدنی از زندگی آینده ما خواهد بود؛ بنابراین کسی می‌تواند در آینده موفق باشد که در این بُعد از زندگی آماده‌تر باشد.»

او همچنین ادامه می‌دهد: «به قول یکی از مدیران شبکه‌های اجتماعی غربی، از تلفن‌ها تا ماشین‌ها تا حوزه پزشکی، تکنولوژی هر بخش از زندگی ما را لمس می‌کند، اگر شما بتوانید تکنولوژی را ایجاد کنید، می‌توانید جهان را تغییر دهید.»

بچه‌های این نسل، به شدت علاقه‌مند به تکنولوژی و ابزار‌های به روز هستند. به همین دلیل فهمیدن نحوه کار این تکنولوژی‌ها واستفاده درست از آن‌ها به شدت برای آن‌ها جذاب است.

اثنی عشری می‌گوید: «موفقیت در این مسیر به بچه‌ها حس موفقیت، افتخار و رضایت از خود القا می‌کند و تمام تلاش ما این است که با استفاده از به روزترین روش‌های آموزشی این هیجان و علاقه‌مندی را تقویت کنیم.»

وی همچنین به کلام خود می‌افزاید: «نکته بسیار مهم در یادگیری برنامه‌نویسی در این رِنج سنی این است که بچه‌ها علاوه‌بر یادگرفتن مهارت‌های برنامه‌نویسی، مهارت‌های دیگری مثل خلاقیت و حل مسئله و داستان سرایی را کسب می‌کنند و همچنین به باوری می‌رسند که در اعتماد به نفس خودشان بسیار موثر است و همین مورد در آینده می‌تواند برای جایگاه اجتماعی و کسب و کار بچه‌ها مفید باشد.»

به سراغ بچه‌هایی می‌رویم که با سن کم، اما نگرش متفاوت اهداف بزرگی دارند. عصر پنجشنبه‌ها هر هفته در کنار هم جمع می‌شوند و با انگیزه فراوان مشغول یادگیری برنامه نویسی برای ساخت بازی می‌شوند. در حالی مشغول به کار هستند، چند دقیقه‌ای را به گفت‌و‌گو با آن‌ها می‌پردازیم. بچه‌ها به ما می‌گویند زبانی که با آن برنامه نویسی می‌کنند، زبان اسکرچ است.

«پویان» یکی از مهندسان کوچکی است که با آموزش مدرس تین تیک برنامه نویسی یاد می‌گیرد. از او درباره نحوه علاقه‌مندیش به برنامه نویسی می‌پرسیم، وی می‌گوید: «اول با راهنمایی برادر بزرگترم بود که متوجه شدم می‌توانم برنامه بنویسم و، چون به ساخت بازی علاقه داشتم در کلاس برنامه نویسی شرکت کردم.»

او همچنین می‌گوید: «این فکر که اگر یک روز کسی نبود خودم بتوانم بازی بسازم، باعث شد تا بخواهم برنامه‌نویسی یاد بگیرم تا بازی بسازم.»

پویان می‌خواهد در آینده برنامه‌نویس شود و می‌گوید: «می‌خواهم بازی برای بچه‌ها طراحی کنم که از آن خسته نشوند و به آن علاقه داشته باشند.» «مهران» از دیگر بچه‌های حاضر در این جمع است، می‌گوید: «این خیلی بد است که همیشه ما بنشینیم و منتظر باشیم تا یک نفر برای ما بازی بسازد و ما فقط با آن بازی کنیم. برای همین تصمیم گرفتم تا خودم بازی بسازم.»

این کودک علاقه‌مند به برنامه نویسی می‌گوید: «پدرم من را به اینجا معرفی کردند؛ من تست دادم و وقتی قبول شدم توانستم بیایم و برنامه‌نویسی یاد بگیرم.» او با بیانی صمیمانه می‌گوید: «به هم سن و سالانم که بیشتر وقتشان را به بازی کردن می‌گذرانند می‌گویم که تنبل نباشند و به جای اینکه فقط به فکر بازی کردن باشند، یکبار هم به این فکر کنند که چطور می‌توانند همان بازی را بسازند.»

کوچک‌ترین مهندس در جمع مهندسین کوچک «کیان» است که تنها هشت سال دارد. او هم دلیل علاقه‌مندیش به شروع برنامه نویسی خسته شدن از بازی کردن‌های تکراری می‌داند و می‌گوید: «وقتی از بازی کردن خسته شده بودم از پدرم خواستم تا مرا به جایی ببرد که یاد بگیرم خودم یک بازی بسازم.»

کیان در پاسخ به اینکه چگونه متوجه شد می‌تواند چنین کاری انجام دهد، می‌گوید: «مادرم مرا راهنمایی کرد و به من گفت که چنین جایی وجود دارد.» برنامه نویسان کوچک معتقدند که برنامه نویسی در تقویت درسشان نیز موثر است.

محمد از دیگر بچه‌هایی است که به گفت‌و‌گو با او می‌پردازیم. محمد کلاس پنجم است و می‌گوید: «به ساخت بازی علاقه‌مند بودم و این شد که به اینجا آمدم.»

«ارمیا» دیگر برنامه نویس کودک است که از علاقه فراوانش به این کار می‌گوید و همچنین با وجود اینکه مدت کمی است برنامه‌نویسی یاد گرفته است، می‌گوید: «می‌توانیم برای شکلمان صدا بگذاریم یا کاری کنیم که آن حرکت کند و...» «سام» کلاس چهارم ابتدایی است می‌گوید: «وقتی بین دوستان و همکلاسی هایم قرار می‌گیرم که برنامه نویسی بلد نیستند، حس خیلی خوبی دارم و حس می‌کنم که از آن‌ها جلوترم و حتی یک‌سری چیز‌ها را خودم به آن‌ها یاد می‌دهم.»

سام همچنین می‌گوید: «اوایل زمان زیادی با تبلتم بازی می‌کردم، اما وقتی به مدرسه رفتم کمتر با آن بازی می‌کردم تا اینکه برنامه نویسی را شروع کردم و حالا برای ساخت بازی وقت می‌گذارم.»

بچه‌هایی که خود از نسل بازی‌های سنتی یا حداکثر بازی‌هایی مثل سگا و آتاری بودند، حالا والدین کودکان امروز هستند. بسیاری از این والدین گمان می‌کنند که ایجاد امکانات برای فرزندانشان یعنی فراهم کردن وسایل بازی بیشتر. این درحالی است که برخی نیز به گونه‌ای دیگر سعی در ایجاد امکانات برای فرزندانشان می‌کنند. یکی از والدین می‌گوید: «اغلب پدران و مادران تمایل دارند که بچه‌ها در کلاس زبان، خلاقیت و... شرکت کنند. باور اینکه رشته‌ای وجود دارد که می‌تواند همه این‌ها را با هم آموزش دهد، برای خود من هم کمی سخت بود.»

وی در ادامه می‌افزاید: «اما پسرم را با اینکه تنها ده سال دارد به کلاس یادگیری برنامه نویسی کودکان فرستادم و او حالا همزمان هم زبان، هم خلاقیت و... را با هم می‌آموزد، چرا که در برنامه‌نویسی همه این‌ها همزمان در حال به کارگیری است.»
این مادر ضمن‌اشاره به تاثیر این کار در درس فرزندش می‌گوید: «والدینی که به راحتی اجازه می‌دهند تا بچه‌ها سرگرم بازی‌های کامپیوتری شوند، عمر آن‌ها را بیهوده می‌گذرانند، چرا که علاقه بچه‌ها به بازی بهترین نشانه علاقه به برنامه نویسی است و ادامه این مسیر باعث می‌شود حتی بچه‌ها از سن کم با شغل آینده شان آشنا شوند و در آن مهارت کسب کنند.»

 

منبع: کیهان