چله انقلاب و افق‌های روشن دانشگاه‌های دیار گیل و دیلم/ بزرگترین افتخارات گیلان بعد از انقلاب

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، پیروزی انقلاب اسلامی سرآغازی بود برای تحول بنیادین و اساسی که در همه عرصه‌ها مختلف و از جمله دانشگاه‌ها که در مسیر توسعه قرار دارند. از طرفی هم این استان در حوزه دانشگاه که مولود انقلاب اسلامی ایران است، هم در پیشرفت چشمگیری داشته است.

 

آمار نشان می‌دهد قبل از انقلاب اسلامی، شمار اندکی دانشگاه آن هم فقط در کلانشهر‌ها وجود داشت و حدود ۱۶۰ هزار دانشجو در بخش آموزش عالی آموزش تحصیل می‌کردند و اکنون در آستانه ۴۰ سالگی انقلاب اسلامی، بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ مرکز آموزش عالی در کشور با حدود چهار میلیون دانشجو، فعال هستند.

یکی از زمینه‌های توسعه هر کشور، موضوعات علمی بوده که به شدت به مراکز علمی و دانشگاهی وابسته است. در این گزارش سعی داریم وضعیت استان گیلان را در حوزه دانشگاهی و پیشرفت علمی مورد ارزیابی قرار دهیم.

 

دانشگاه گیلان از سال ۱۳۴۶ با عنوان مدرسه عالی بازرگانی فعالیت آموزشی خود را آغاز کرد؛ و در سال ۱۳۵۳ به تصویب شورای گسترش آموزش عالی رسید و در سال‌های ۵۵ – ۱۳۵۴ در چارچوب قرارداد بین دولت‌های ایران و آلمان غربی سابق، دانشگاه گیلان، تاسیس و از سال ۱۳۵۶ فعالیت‌های آموزشی خود را با پذیرش ۱۵۵ دانشجو در ۹ رشته تحصیلی آغازکرد.

در سال ۱۳۵۶ مدرسه عالی مدیریت و مدرسه عالی بازرگانی که تنها مراکز آموزش عالی در استان گیلان بودند با دانشگاه گیلان ادغام و فعالیت‌های آموزشی آن تا پایان سال تحصیلی ۱۳۵۸ با تعداد ۶۰۵ نفر دانشجو در ۱۴ رشته تحصیلی ادامه یافت.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دانشگاه گیلان بطور مستقل و بدون وابستگی به آلمان، فعالیت‌های آموزشی خود را در ۸ رشته تحصیلی و با حدود ۵۰۰ دانشجو از سرگرفت و با رشد و گسترش آموزش عالی در کشور، دانشکده‌های علوم پایه، فنی، علوم کشاورزی، علوم انسانی و پزشکی ساخته شد و پس از آن نیز دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده منابع طبیعی و معماری و هنر تاسیس شدند.

دانشگاه گیلان هم اکنون در ۶۴ رشته گرایش کارشناسی، ۱۶۶ رشته گرایش کارشناسی ارشد، ۹۳ رشته گرایش دکتری و در مجموع در ۳۲۳ رشته گرایش دانشجو می‌پذیرد.

این دانشگاه در حال حاضر با ۱۰ دانشکده و یک واحد پردیس و دو پژوهشکده با ۵۹۵ عضو هیأت علمی، حدود ۱۷۰۰۰ هزار دانشجو به عنوان بزرگترین مراکز آموزش عالی در منطقه شمال کشور مشغول به فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی است و سالانه حدود ۶۰۰۰ هزار نفر دانشجو را در ۴۹۴ رشته – گرایش در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری برای دوره‌های روزانه، شبانه، پردیس و مجازی پذیرش می‌نماید و این دانشگاه با اعضای اتحادیه دانشگاه‌های دولتی کشور‌های حاشیه دریای خزر، برخی از دانشگاه‌های کشور‌های جنوب شرق آسیا و اتحادیه اروپا ارتباطات علمی و تبادل استاد و دانشجو دارد.

قرار گرفتن دانشگاه گیلان در جمع دانشگاه‌های برتر سه نظام بین المللی و رتبه بندی جهانی تایمز، لیدن، شانگ‌های و دسته دانشگاه‌های یک درصد برتر دنیا و ده دانشگاه برتر جامع کشور جزئی از توانمندی‌های دانشگاه گیلان است.

 

دانشگاه گیلان نیز به عنوان یکی از ۵ عضو اصلی اتحادیه دانشگاه‌های حاشیه خزر نقش تاثیر گذاری درتوسعه علمی این استان در ۴۰ سال گذشته داشته است این دانشگاه به لحاظ رتبه علمی جز ۱۰ دانشگاه برتر کشور است.

در حال حاضر در استان گیلان حدود چهار دانشگاه دولتی، سه دانشگاه غیر دولتی و یک دانشگاه آموزش از راه دوره مشغول به فعالیت است.

 

یکی از دانشگاه‌های که بعد از انقلاب در استان گیلان تاسیس شد دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت است که این دانشگاه توسط آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و تصویب و کمک یک میلیون تومانی حضرت امام خمینی (ره) در سال ۱۳۶۱، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت پس از تهران، همزمان با ده واحد دانشگاهی دیگر مانند واحد‌های دانشگاهی تهران، تبریز، زاهدان، اهواز، کرمان، جیرفت، مشهد، یزد، قائمشهر، شاهرود و رودهن، در تاریخ ۱۳۶۱/۹/۳۰، به ریاست دکتر ابوالقاسم کمالی در رشت آغاز به کار کرد.

اولین رشته مصوب این واحد دانشگاهی رشته ریاضی بوده که با تعداد ۱۰۰ نفر دانشجو از اول مهرماه ۱۳۶۲ کار خود را آغاز کرد.

در سال ۵۷، یک دانشگاه در استان گیلان وجود داشت که ۱۵۰ دانشجودر ۹ رشته تحصیلی در آن تحصیل می‌کردند.

اما امروز بیش از ۷ هزار و ۲۰۰ دانشجوی تحصیلات تکمیلی در ۸۵ رشته با گرایش دکتری و ۱۸۶ رشته با گرایش کارشناسی ارشد تحصیل می‌کنند.

 

 

همه این پیشرفت‌ها در ۴۰ سال گذشته، درکنار موقعیت جغرافیایی گیلان، افق روشنی را برای توسعه همه جانبه دیار گیل و دیلم ترسیم کرده است.

استان گیلان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی شاهد پیشرفت چشمگیری بوده است طبق آمار آمار‌های معاونت برنامه ریزی استانداری گیلان حاکیست شاخص توسعه یافتگی گیلان پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بخش کشاورزی مشهودتر از دیگربخش هاست.این بخش همچنین حدود ۳۰درصد اشتغال و۲۵تا۳۰ درصد صادرات غیرنفتی استان را به خود اختصاص داده است.

قبل از پیروزی انقلاب اسلامی هیچ شهری درگیلان از نعمت گاز برخودار نبود درحالیکه امروز ۴۹شهر از ۵۲ شهر گیلان و هزار و۲۴۷ هزار روستا از نعمت گاز برخوردارند.

 

 

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بسیاری ازروستا‌ها و دورترین نقاط استان از نعمت برق برخوردار شده اند بطوری که امروز تعداد مشترکان برق خانگی، عمومی، صنعتی وکشاورزی این استان به بیش از۱میلیون و۲۰۰هزار مشترک رسیده است.
احداث نیروگاه هزارو۳۵۰ مگاواتی سیکل ترکیبی گیلان، نیرو گاه بادی منجیل و نیروگاه سیکل ترکیبی رضوانشهر از بزرگترین افتخارات وزارت نیرو در ۴۰ سال گذشته درگیلان است.

قبل از انقلاب اسلامی، این استان ۱۴هزار و۴۴ کیلومتر مربعی که استانی با محوریت کشاورزی بود فقط یک سد داشت، اما در دهه فجر سال‌های قبل سد مخزنی شهر بیجار- بزرگترین سد خاکی سنگ ریزه‌ای با رویه بتنی کشور- با ظرفیت ۱۰۵میلیون مترمکعب آب به بهره برداری رسید و سد‌های پلرود وشفارود هم در شرق وغرب گیلان بزرگترین سد‌های مخزنی درحال ساخت این استان هستند.