ماجرای نسل سوم شدن یک دانشگاه / سوپر پروژه ملی به دست دانشگاه آزادی‌ها انجام می‌شود

روح‌الله دهقانی فیروزآبادی معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو بیان کرد: دانشگاه‌ها در نسل اول خود افراد متعددی را برای مشاغل دولتی تربیت و مردم هم با این هدف هزینه می‌کردند تا فرزندان‌شان را به دانشگاه بفرستند، اما پس از اشباع شدن مشاغل دولتی، صنایع نسبت به پژوهش احساس نیاز کرد و دانشگاه‌ها برای پاسخگویی به برگزاری دوره‌های تحصیلات تکمیلی و ایجاد آزمایشگاه‌های تخصصی روی آوردند و اینگونه نسل دوم شدند.

دهقانی ادامه داد: این روند تا آنجا ادامه داشت که کشور با حجم انبوهی از فارغ‌التحصیلان ارشد و دکتری مواجه شد و نتوانست برای اشتغال آن‌ها کاری کند لذا وارد فضایی شدیم که پژوهشگران و نیرو‌های جوان به اندازه کافی در مشاغل دولتی و کارخانجات استخدام شده بودند و دیگر نیازی به نیرو‌های تازه نبود بنابراین دانشگاه نسل اول و دوم دیگر کارکرد خود در اشتغال را از دست دادند و با توجه به کارآمد نبودن مدارک دانشگاهی در دوره جدید، دانشگاه‌های نسل سوم به عنوان دانشگاه‌های کارآفرین پدید آمدند تا خروجی آن‌ها بتوانند با عملی ساختن ایده‌ها، کسب‌وکار راه‌اندازی کنند، در این راستا دانشگاه آزاد اسلامی با ایجاد سرا‌های نوآوری به دنبال تبدیل شدن به دانشگاهی نسل سوم است تا مدرک دانشجویانش کارآفرینی، فناوری و نوآوری باشد.

وی درباره سرا‌های نوآوری بیان کرد: گُلِ کارِ معاونت تحقیقات و نوآوری در ۶ ماه فعالیتش آغاز به کار یکسری سرا‌های نوآوری خاص در زمین واحد‌های دانشگاه آزاد در استان‌های کشور است. مثل ایجاد سرای نوآوری بذر در اصفهان که یک سوپر پروژه ملی است و کارخانه بذر دانشگاه مجلسی اصفهان به زودی راه‌اندازی می‌شود.

 

به گفته دهقانی، کارخانه بذر، کارخانه‌ای بزرگ و بی‌نظیر خواهد بود که کشور را در تولید و خرید بذر هیبرید بومی اصیل که قیمت بسیار بالایی دارد، بی‌نیاز می‌کند. هم‌اکنون بازار وحشتناک ۱۰ تا ۲۰ هزار میلیارد تومانی در حوزه صیفی و سبزی کشور وجود دارد.

معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد ادامه داد: درحال حاضر برای واحد گلستان سرای نوآوری گل و گیاه زینتی، برای واحد ملایر سرای نوآوری مبل و منبت، برای واحد تبریز صنایع نوآوری کیف و کفش، برای واحد کاشان سرای نوآوری عطر و همچنین سرای نوآوری فرش، برای واحد بوشهر سرای نوآوری نیروگاه و پالایشگاه و تجهیزاتش، برای واحد یزد سرای نوآوری نساجی، برای واحد اراک نساجی پوشاک، برای واحد رفسنجان سرای نوآوری صنایع وابسته به پسته و خرما را راه‌اندازی کردیم درواقع کار‌های نخست فعالیت این سرا‌ها انجام و مجوز راه‌اندازی ۹ سرای نوآوری اخذ شده است.

وی با بیان اینکه کار تا جایی پیش می‌رود که در هر واحد یک سرای نوآوری داشته باشیم، عنوان کرد: با توجه به نیاز منطقه، توان شهر و استان، توان اقتصادی منطقه فعالیت سرای نوآوری‌ها را به جریان می‌اندازیم تا بعنوان یک مرکز رشد تخصصی کار‌های توسعه‌ای و تجاری‌سازی ایده‌ها و محصولات دنبال شود، مثلا در سرای نوآوری کاشان انتظار داریم چند شتابدهنده به کسب‌وکار‌های علاقمند و مرتبط با فرش ماشینی کار کنند. البته این نوع کسب‌وکار‌ها تنها مختص مهندسان نیست و کارشناسان و روانشناسان حوزه رنگ هم می‌توانند با یک استارت‌آپ به این سرا‌ها بیایند تا ضمن حمایت ایده شکل گرفته، بحث صادرات، واردات، بازار و فروش دنبال شود.

دهقانی شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها را اعضای خانواده نسل سوم دانشگاه آزاد دانست و گفت: سرا‌های نوآوری دانشگاه‌های آزاد، کسب‌وکار‌های نوپایی که ازسوی دانشجویان دانشگاه‌های مختلف اداره می‌شود را می‌پذیرند و درحقیقت این یکی از افتخارات دانشگاه ماست که دانشجویان گوناگون را به سمت خود جذب می‌کنیم، چون باید خانواده خود را گسترش دهیم و زیرساختی آماده سازیم که به طور ویژه قابل رقابت با نمونه‌های مشابه نباشد.

معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد تاکید کرد: ما مسئول تیم‌سازی و شرکت‌سازی نیستیم و حتی نباید شتابدهنده بسازیم، ما باید پلتفرم و زیرساخت شویم تا از این راه زمینه حمایت و توسعه کسب‌وکار‌های دانشی در کشور را فراهم کنیم.

 

وی درباره تفاوت سرا‌های نوآوری با دیگر مراکز حمایتی کسب‌وکار‌های نوپا توضیح داد: سرای نوآوری‌ها همانند مراکز تحقیقاتی باید مجوز بگیرند، اما برای حمایت و توسعه فعالیت‌ها محدودیت کمتری دارند و به اصطلاح «دستشان بازتر است»، درباره سرا‌های نوآوری باید گفته شود که، چون هویتی مستقل دارند همچون یک بیمارستان یا واحدی دانشگاهی اداره می‌شوند بنابراین نمی‌توان مجوز راه‌اندازی آن‌ها را به راحتی صادر کرد.

دهقانی با بیان اینکه نباید با صدور مجوز‌های بسیار، مفهوم و فعالیت‌های کسب‌وکار‌ها و سرا‌های نوآوری را خراب کرد، ادامه داد: اگر تاکنون مفهوم شرکت دانش بنیان محترم باقی مانده به خاطر همت و عزم مدیرانی است که در این حوزه مسئولیت داشتند و هر پرونده‌ای را با رعایت شرایط قانونی نپذیرفتند.

معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اعلام کرد: ما به دنبال اعطای مجوز و راه‌اندازی صد‌ها سرای نوآوری نیستیم و اگر بتوانیم تا سال ۱۴۰۰ (حدود دو و نیم سال آینده) در هر استان ۲ یا ۳ سرای نوآوری داشته باشیم، کار موثری انجام داده‌ایم.

به گفته وی، با این روند تا پایان سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۱۰۰ سرای نوآوری خواهیم داشت و از آنجایی که طبق تعریف اولیه باید در هر سرای نوآوری ۵ شرکت فناور و هسته مستقر باشند، در مجموع آن‌ها ۵۰۰ شرکت واقعی مشغول کار خواهند شد که این امر موفقیت بزرگی است.

دهقانی عنوان کرد: درحال حاضر تنها با راه‌اندازی ۱۰ سرای نوآوری موافقت اصولی شده است که ۲ یا ۳ مورد آن‌ها با اختصاص فضایی مناسب تاکنون عملکرد خوبی را از خود نشان داده‌اند. به طور کلی عملکرد این سرا‌ها سال دیگر به خوبی قابل ارزیابی است.