بیماریهای واگیردار مانند آنفولانزا، کرونا و ذات الریه از الگوهای مشابه پیچیده شیوع در یک اجتماع پیروی میکنند.
به گزارش خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو، یافتههای جدید میتواند منجر به ردیابی و مداخله بهتر در گسترش بیماریها متعدد، همزمان در یک جمعیت شود. وقتی مدل سازان یک بیماری همه گیر مانند ویروس کرونا، ابولا یا آنفولانزا را ترسیم میکنند، آنها بطور سنتی با این بیماریها به عنوان پاتوژن جدا رفتار میکنند. تحت این پویایی به اصطلاح ساده، بطور کلی میزان شیوع یک بیماری به میزان واگیردار بودن آن وابسته است.
اما طبق گفته لورنت هبرت دوفرسن استاد دانشگاه ورمونت و همکارانش وجود حتی یک مورد آلودگی بیشتر در جمعیت میتواند به طور چشمگیری این پویایی را از حالت ساده به پیچیده تبدیل کند. وقتی این تغییر رخ میدهد تغییرات میکروسکوپی در میزان سرعت انتقال باعث ایجاد تغییرات ماکروسکوپی در اندازه جهانی میشود.
محققان ابتدا در سال ۲۰۱۵ در مرکز تحقیقات بین رشتهای هبرت دوفرسن، به مقایسه بیولوژیکی و اجتماعی بیماریهای واگیردار پرداختند. وجود بیماریهای متعدد میزان سرایت عفونت را بیشتر میکند. بیماریهای بیولوژیکی میتوانند از طریق علائم، یکدیگر را تقویت کنند، همانطور که در مورد ویروس عطسه که به گسترش عفونت دوم مانند ذات الریه کمک میکند. یک بیماری میتواند سیستم ایمنی بدن میزبان را تضعیف کند و جمعیت را مستعد عفونت دوم، سوم یا بیشتر کند. هنگامی که بیماریها یکدیگر را تقویت میکنند، به سرعت در بین جمعیت شایع میشوند و بعد از اتمام میزبانهای جدید، از بین میروند.
یافته مهم دوم این است که همان الگوهای پیچیدهای که برای بیماریهای متقابل بوجود میآیند نیز هنگامی ایجاد میشود که یک بیماری واگیردار بیولوژیکی با یک بیماری اجتماعی درگیر شود.
گرچه مشاهده یک الگوی گسترده جهانی در سراسر سیستمهای پیچیده اجتماعی و بیولوژیکی جذاب است، اما هبرت-دوفرسن خاطرنشان میکند که این مسئله همچنین یک چالش بی نظیر را نشان میدهد. فقط با نگاهی به دادهها، میتوانیم این الگوی پیچیده را رعایت کنیم و نمیدانیم که آیا همه گیری مرگبار توسط ویروس تقویت شده است، یا توسط یک پدیده اجتماعی یا ترکیبی از آن ساخته شده است.