به گزارش خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری دانشجو، فرزانه فراهانی_ فکرش را بکنید پس از یک خستگی روزانه از کاری که خیلیهایمان این روزها بدون هیچ علاقه و ذوقی تنها برای کسب درآمد به آن مشغول هستیم، چشممان به دستان هنرمندی بیوفتد که سازی را مینوازد و رد صدایی را به جان بیرمق شهر میریزد.
نوازندگان خیابانی همانهایی هستند که اغلب با نواختن موزیکها و آهنگهای شاد سعی دارند لحظاتی مسافران و رهگذران خیابانهای شهر را از فکر و خیال مشکلات بیرون کشیده و خاطرهای خوش را دوباره برایشان تداعی کنند.
گاهی هم با چاشنی یک موزیک غمگین ِ خاطره ساز لبخندی را بر لب عابرانی میآورند که روزی با آن آهنگ اشک ریختهاند و غمگین شدهاند.
خبرنگار دانشجو در این گزارش به گفتگو با دو نوجوانی نشسته است که به گفته خودشان از وقتی کودکی خردسال بودهاند در خیابانهای پایتخت ساز میزده و نوازندگی میکردهاند.
دختران نوجوانی که چاشنی صدای سازشان صدای سرخوشی کودکانه و دلنشین آنها است و رهگذران و عابران خیابان را برای لحظاتی محو هنرنمایی خود میکنند.
خواهران غریبی که بعد از فوت پدر و شدت گرفتن بیماری مادر خود عنان زندگی را در دستهای کوچک و پر امید خود گرفتهاند و آرزوهای کوچک و بزرگشان را در خیابانهای شهر جستجو میکنند و همه دلخوشیشان از نوازنده خیابانی بودن، در شادی دسته جمعی مردم و نگاه مهربانانهای که به آنها وجود دارد خلاصه میشود.
سحر و سپیده خواهران نوجوان نوازنده در خیابانهای تهران هستند و به قول خودشان حدود ۱۰ سالی میشود که با ساز و بساط موزیک خود در خیابانهای پایتخت رفت و آمد میکنند.
خواهر بزرگتر سپیده و ۱۴ سال دارد و سحر خواهر کوچکتر او ۱۲ ساله است و با نواختن موزیک در نقاط مختلف شهر تهران مشغول به کار هستند و در نبود پدر هزینه زندگی مادر، خواهر و برادرهای کوچکتر از خود را تهیه و تامین میکنند.
سپیده میگوید: اجرای موزیک خیابانی اوایل برایم سخت بود و از مردم خجالت میکشیدم چون نمیخواستم آنها نگاهی که به گداهای خیابانی دارند را هم به ما داشته باشند.
وی معتقد است: بیشتر مردم در حال حاضر از اجرای ما در خیابانها استقبال میکنند و رفتار خوب و مهربان آنها ما را به یاد گرفتن موزیکهای شاد و البته به روز تشویق و ترغیب میکند و نظر مردم همیشه برای ما در اولویت نواختن موزیکها قرار داشته است.
این دختر نوجوان از روزهای سخت فوت پدر و نداشتن حامی برای تامین هزینههای زندگی خود و خانوادهاش اینطور میگوید: وقتی فقط یک کودک ۵ ساله بودم پدرم بر اساس بیماری از دنیا رفت و ما تنها نان آور خانه خود را از دست دادیم.
سپیده به وضعیت جسمی ناخوش احوال مادرش اشاره کرد و گفت: پس از فوت پدرم، کار مادر ما نظافت منزل افراد پولدار در مناطق بالاشهر بود و خستگی و سختی اینکار او را هم به شدت بیمار و ناتوان کرده بود.
وی همچنین گفت: ما یک برادر بزرگتر از خودمان هم داریم که به تازگی ازدواج کرده و سرگرم زندگی خودش شده است و به همین دلیل من و خواهرم برای تامین هزینههای زندگی خودمان این کار را انجام میدهیم.
این نوازنده خیابانی یادآور شد: من تا کلاس سوم درس خواندهام اما خواهرم سحر در حال حاضر کلاس ششم است و به هیچ عنوان اجازه نمیدهم او مثل من درس خواندن را رها کند و در کنار هم میخواهیم کار موزیک را هم به طور حرفهای دنبال کنیم.
سپیده از سختیهای نوازندگی خیابانی هم مطالبی را گفت و علت ادامه به این شغل را اینگونه توضیح داد: در حال حاضر سن ما کم است و نمیتوانیم بسیاری از کارها را انجام بدهیم و البته ما از وقتی که خیلی کوچک بودیم به همراه پدرمان به بیرون میرفتیم و پدرم گاهی دف مینواخت و ساز دهنی را هم خوب میزد و هنوز پدرم با صدای سازی که در خیابانها میزد در گوشم ماندگار است.
امان الله قرائی مقدم جامعه شناس در گفتگو با خبرنگار حوزه جامعه گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، نوازندگی خیابانی را جزو مشاغل نشاط آفرین در جوامع امروزی برشمرد و گفت: مدتهاست که تقریبا تمامی جامعه شناسان و پژوهشگران به مقوله نوازندگی خیابانی به چشم یک آسیب نگاه نمیکنند.
وی همچنین تاکید کرد: نوازندگی خیابانی دیگر شغلی کاذب و آسیب زننده به حساب نمیآید و شادی آفرینی و ایجاد نشاط و سرزندگی مردم و شهروندان از جمله مزایای حضور نوازندگان خیابانی در سطح شهر است.
این جامعه شناس خاطرنشان کرد: نواختن آهنگی شاد در معابر و نقاط پر تردد، برای مردمی که به دلیل وجود مشکلات متعدد در جنبههای مختلف زندگی خموده، کسل و بیحوصله هستند راهی برای رسیدن به یک شادی هر چند کوتاه و موقت است و چنین رخدادی در وضعیت سخت و پیچیده زندگی به ظاهر مدرن امروزی، برای تجدید انرژی و تقویت روحیه بسیار مورد نیاز است.
قرائی مقدم تصریح کرد: حضور نوازندگان خیابانی در سطح خیابانهایی چون شهر تهران آنهم در شرایط فعلی که وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم با بحران روبرو شده است نشاط اجتماعی را افزایش میدهد و فراهم کردن شرایط حضور چنین افرادی در معابر و پرهیز از برخوردهای تند و زننده با آنها به افزایش این نشاط کمک میکند.
وی اضافه کرد: تهران شهر رنگارنگ گوناگون گویشها و لهجههای مختلف است و بسیاری از نوازندگان خیابانی همزمان با نواختن ساز، شعری محلی را زمزمه میکنند و با خواندن ترانههای شاد و خاطره انگیز محلی، روحیه همزبانان و همشهریهای خود را شارژ میکنند و این اتفاق موجب افزایش نشاط جمعی خواهد شد.
این جامعه شناس یادآور شد: اگر چه اغلب نوازندگان خیابانی به بازخوانی و دوباره نوازی موزیکهایی که قبلا توسط خوانندگان بنام و مشهور خوانده شدهاند میپردازند اما با این وجود استقبال خوبی از این افراد در سطح جامعه صورت میگیرد.
قرائی مقدم اضافه کرد: صدای نواختن موسیقی توسط نوازندگان خیابانی سطح شهر را معطر میکند و هر چند این موزیک تکراری باشد باز هم نشاط و سرزندگی آن برای مردم ستودنی بوده و مورد استقبال واقع میشود.
وی همچنین تصریح کرد: نوازنده خیابانی فردی خوش ذوق و هنرمند است که با ارائه هنر خود در صدد شاد کردن مردم و کسب درآمد برای گذران زندگی بوده و فعالیت آنها با متکدیان خیابانی کاملا متفاوت است.
زندگی مدرن با همه دستاوردهایی که برای تسهیل در پیشبرد این سبک زندگی به همراه داشته، معضلات و آسیبهای اجتماعی فراوانی هم برای جامعه شهری به جا گذاشته است.
مشکلات همیشگی هستند و راه گریزی برای داشتن زندگی بدون سختی و مشقت، حداقل در شرایط فعلی وجود ندارد و این ما هستیم که گاهی برای بهبود حالمان و رهایی از حجم غم و اندوه به زنگ تفریحهایی هر چند کوتاه و موقت نیاز داریم.