گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، عبدالله کاویانی راد؛ دریا یکی از زیباترین مناظر طبیعی بوده و مشاهده و سیر و سفر در آن، شوری دلانگیز را برای انسان به ارمغان میآورد. دریا از مهمترین اکوسیستمهای جهان بوده که علاوه بر تامین غذا و سوخت برای انسان، از راههای اصلی حملونقل و ارتباطات تجاری کشورها محسوب میگردد.
باوجود اینکه بشر به شدت از دریاها بهرهبرداری میکند، اما به همان میزان نیز در تخریب این اکوسیستمها مؤثر است. از اقدامات ویرانگر اکوسیستمهای دریایی میتوان به آلودگی نفتی توسط شناورها اشاره نمود. از آثار مهم آلودگی نفتی در آب، مسمومیت آبزیان است. به علاوه لایه نازکی از آلایندهها در سطح آب دریا قرار گرفته که از نفوذ نور خورشید و آب میکاهد. آلودگی نفتی به طور مستقیم و غیرمستقیم به صنعت شیلات لطمه میزند؛ بنابراین خسارتهای آلودگی نفتی تنها در حد زیستمحیطی نبوده و دارای ضررهای اقتصادی مانند ضربه به گردشگری میباشند. خبر توقیف نفتکش کره جنوبی در ۱۵ دی ماه فرصتی برای بررسی مجدد آلودگیهای نفتی در خلیج فارس بود.
ماده ۱ قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون بین المللی مداخله در دریاهای آزاد در صورت بروز سوانح آلودگی نفتی و پروتکل مداخله در دریاهای آزاد در صورت آلودگی غیر نفتی مصوب مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۷ بهمن ۱۳۷۵ به این شرح است: اعضای این کنوانسیون میتوانند در صورت لزوم به دنبال بروز سانحه دریایی و یا عملیات متعاقب آن به منظور جلوگیری، کاهش یا رفع خطرات شدید و قریبالوقوع از خطوط ساحلی یا منافع ذیربط خود در اثر آلودگی یا تهدید آلودگی دریا به وسیله نفت که منطقا منجر شدن آن به پیامدهای زیان بار بزرگ قابل انتظار میباشد، اقداماتی را در دریاهای آزاد به عمل آورند.
با مرور اخبار منتشر شده از توقیف نفتکش دریافتیم که این کشتی با نام HANKUK CHEMI حامل هفت هزار و دویست تن اتانول بوده و در ۱۷ کیلومتری جزیره تنب بزرگ اقدام به تخلیه مواد آلاینده در دریا کرده است. باید توجه کرد که در زمان انحلال اتانول در آب، یک پیوند هیدروژنی قوی بین اتانول و آب ایجاد شده که میتواند باعث پیشرفت انحلال اتانول در آب شود.
هزینه پاکسازی این قبیل آلودگیها برای یک کشور میتواند گاهی تا چندین میلیارد دلار باشد. زیرا فناوریهای پالایش شیمیایی و یا زیستی بسیار هزینه بر است. ظاهراً حوادث مشابهی در سالهای قبل نیز رخ داده و برای مثال میتوان به توقیف نفتکش انگلیسی در مرداد ۱۳۹۸ و توقیف نفتکش هندی در سال ۱۳۹۲ اشاره نمود.
به نظر میرسد این کشتیها در صورتی که اقدام آنها را عمدی در نظر بگیریم، قصد داشتهاند تا هزینههای پاکسازی این آلودگیها را به ایران واگذار کنند. زیرا تخلیه این ضایعات اجتنابناپذیر است، اما نباید در آبهای کشور دیگر انجام بگیرد.
همچنین درصورتی که این عمل سهوی بوده باشد، دولت کره جنوبی باید قصور خود را پذیرفته و علاوه بر عذرخواهی، هزینه پاکسازی آلایندهها را بپردازد. امیدوار هستیم که جمهوری اسلامی این ماجرا را با جدیت و قاطعیت کامل پیگیری کند تا دیگر شاهد چنین وقایعی در کشورمان نباشیم. براستی که مراقبت از موهبتهای الهی و ترویج و اشاعه حفاظت از محیط زیست از وظایف هر انسانی است.
عبدالله کاویانی راد - عضو هسته تخصصی محیط زیست پایگاه بسیج دانشجویی دانشکده کشاورزی
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.