سهراب‌پور: عدم تفکیک آیین‌نامه ارتقای اساتید دانشگاه‌ها داستان تقلب علمی در میدان انقلاب را رقم خواهد زد

سعید سهراب‌پور نماینده وزارت علوم در هیئت ممیزه دانشگاه آزاد اسلامی و استاد دانشگاه شریف در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، درباره ارتقای اساتید دانشگاه آزاد گفت: بسیاری از اساتید در دانشگاه آزاد ارتقاء می‌یابند. به خصوص نسل‌های جدید در دانشگاه آزاد خیلی بهتر از قدیمی‌ها هستند. خیلی افراد قدیمی مربی هستند و دکتری ندارند که تعدادی از آ‌ن‌ها بازنشسته شده‌اند و تعدادی نیز در حال بازنشستگی هستند؛ اما نسل جدید اساتید دانشگاهی تازه نفس آمده‌اند و در حال انجام فعالیت‌های گوناگون برای ارتقاء هستند.

 

سهراب پور درباره ماده ۵ این آیین‌نامه و اختیار به دانشگاه‌ها در جهت تغییر بند پژوهشی اظهار کرد: آیین‌نامه وزارت علوم پایه محسوب می‌شود که دانشگاه‌های برتر آن را بسیار سخت‌تر کرده‌اند تا هیئت علمی قوی‌تری داشته باشند و ارتقاء را تنها به افراد بسیار قدرتمند در حوزه علمی دهند. به عنوان مثال دانشگاه شریف آیین‌نامه ارتقاء اساتید را به این نحو سختگیرانه کرده است که مقالات ۵ سال اخیر اساتید دانشگاهی را مورد قبول قرار می‌دهد. به طوری که اگر مقاله‌ای ششمین سال تالیفش بود، مورد قبول قرار نخواهد گرفت. اکنون دانشگاه تهران، صنعتی اصفهان، شیراز نیز آیین‌نامه را برای اساتید خود سختگیرانه‌تر کرده‌اند.

وی ادامه داد: این در حالی است که در شهر‌های کوچک با توجه به آیین‌نامه ارتقاء اساتید وزارت علوم که پایه محسوب می‌شود ممکن است اساتید با مقالات علمی پژوهشی ارتقاء یابند و به نظر بنده دقیقا اشکال در اینجا است، زیرا دانشگاه‌های ما خیلی متفاوت هستند و اصلا قابل مقایسه نیستند، به عنوان مثال دانشگاه تهران با یک دانشگاه دیگر در یک شهرستان از تمام نظر‌ها با یک دیگر متفاوت هستند؛ بنابراین وزارت علوم باید به این فکر باشد که مقرارت را نیز متفاوت کند، زیرا نمی‌شود انتظاری که از استاد دانشگاه تهران برای ارتقاء داریم همان انتظار را از استاد یک دانشگاه کوچک در شهرستان داشته باشیم.

عضو هیئت ممیزه دانشگاه آزاد با بیان اینکه عدم تفکیک مقررات سبب می‌شود تا اساتید دانشگاهی مرتکب تخلفات علمی شوند تا به هر ترتیبی شده است یک مقاله علمی به دست آورند که در نهایت داستان میدان انقلاب و فروش مقالات رخ خواهد داد، تصریح کرد: بنابراین به نظر بنده مقررات و قوانین نباید برابر باشند. به همین منظور لازم است مقررات ارتقاء و استخدام و مدیریت برای دانشگاه‌ها تفکیک شوند. اکنون این تفکیک رخ نداده است و یک آیین‌نامه برای همه دانشگاه‌ها تدوین شده است؛ به طوری که همه باید بر اساس آن عمل کنند. البته دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس آیین‌نامه وزارت علوم عمل می‌کند و با توجه به تغییر نسلی که در آن رخ داده‌‎، با مشکلات کمتری روبه رو است.

 

سهراب پور در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه در آیین‌‎نامه ارتقاء اساتید شاخص ارزیابی مقالات دیده نشده است، برای دور شدن از اعمال سلیقه اعضای هیئت ممیزه در گزینش مقالات چه اقداماتی انجام شده است، افزود: مرکزی در شیراز وجود دارد که تمام مقالات داخلی را رتبه‌بندی می‌کند. برای ارزیابی مقالات بین‌المللی هم موسسات معتبر دنیا وجود دارند که به رتبه‌بندی می‌پردازند؛ بنابراین در ارتقاء به نسبت آن رتبه‌بندی‌ها افراد امتیاز دریافت می‌کنند. البته اساتید دانشگاهی علاوه بر ارائه مقاله از طریق ثبت پتنت، پروژه‌های فناوری و تالیف کتاب نیز امتیاز دریافت می‌کنند.

 

وی با بیان اینکه دانشگاه آزاد اسلامی انحصار چاپ مقالات در مجلات بین‌المللی را برای برخی رشته‌ها برداشته است، گفت: در برخی از رشته‌های علوم انسانی مانند ادبیات، ارئه مقالات شاید سخت‌تر از دیگر رشته‌ها باشد. ما در دانشگاه آزاد شاهد این موضوع بوده‌ایم که شخص در این شرایط توانسته است با ارائه کتاب و مجلات معتبر داخلی ارتقاء یابد.

نماینده وزارت علوم در هیئت ممیزه دانشگاه آزاد در پایان خاطرنشان کرد: در حوزه علوم انسانی پروژه‌هایی ملی وجود دارد که اساتید می‌توانند انجام دهند و بر اساس آن امتیاز دریافت کنند. منتهی همه اساتید از این دست فعالیت‌ها انجام نمی‌دهند. فرض کنید یک استاد آمده است و یک پروژه‌ای را به سفارش موسسات دولتی با موضوع بزهکاری و اعتیاد انجام داده است. وقتی گفته می‌شود که علوم انسانی زیاد در حوزه بین‌الملل مطرح نیست، دلیلش آن است که مقالات بین‌المللی این دسته از اساتید خیلی در مجلات معتبر دنیا چاپ نمی‌‍شود، زیرا چاپ آن‌ها با توجه به موضوع‌هایی که دارند سخت است. مانند رشته ادبیات، اما بقیه رشته‌ها همچون روانشناسی، جامعه شناسی در حوزه علوم انسانی با این مشکل روبه رو نیستند؛ البته ما نشریه‌‍‌های داخلی نیز داریم که به زبان انگلیسی چاپ می‌شوند؛ بنابراین اساتید می‌توانند از این نشریات استفاده کنند.