گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، زهرا وزینی راغب؛ همه جوامع باید راه هایی را بیابند تا مانع از آن شوند که اعضای آن به هم آسیب برسانند. همه مردم رفتار پرخاشگرانه را تا اندازه ای کنترل می کنند، ولی از لحاظ ارزشی که برای آن قائل اند و میزان محدود کردن آن، با هم فرق دارند. برای مثال در میان سرخ پوست آمریکایی، کومانچی ها و آپانچی ها کودکانشان را جنگجو بار می آورند، حال آنکه هوپی ها و زونی ها به فرزندانشان صلح جویی و رفتار غیر پرخاشگرانه می آموزند. اصولا در فرهنگ آمریکا برای پرخاشگری و سرسختی ارزش قائل اند.
تلویزیون می تواند عامل موثری در رشد و تحول نظام های ارزشی و شکل دهنده ی رفتار باشد، ولی متاسفانه بسیاری از برنامه های تلویزیون مروج خشونت هستند. با تحقیق در مورد تاثیر برنامه های خشونت آمیز تلویزیون بر کودکان و نوجوانان معلوم شده است که آن ها:
۱_ از خشونت ترس ندارند
۲_ به تدریج می پذیرند که خشونت راهی برای حل مشکل است
۳_ به تقلید خشونت می پردازند
۴_ نا خودآگاه با شخصیت های خاصی، چه قربانیان و چه قربانی کنندگان همانند سازی می کنند. لازم به فکر است که همانند سازی، ناآگاهانه و بسیار خطرناک است ولی الگوبرداری آگاهانه است.
مشاهده خشونت در برنامه های تلویزیونی باعث پرخاشگری در کودکان می شود. گاهی اوقات حتی دیدن یک برنامه خشونت آمیز می تواند پرخاشگری را افزایش دهد. کودکانی که مکرراً نمایش هایی پر از خشونت را تماشا می کنند و از این کار منع هم نمی شوند، به احتمال زیاد به آنچه می بینند می پردازند. اثر خشونت تلویزیونی ممکن است فوراً در رفتار یا گفتار کودک نمودار شود و یا سال ها بعد خود را نشان دهد.
البته خشونت تلویزیونی تنها علت پرخاشگری یا رفتار خشونت آمیز نیست، ولی از عوامل مهم تلقی می شود. والدین می توانند با استفاده از راه های پیشنهادی زیر کودکان را از خشونت مفرط برنامه های تلویزیونی محافظت کنند:
به برنامه هایی که کودکان می بینند توجه کنید و بعضی از آن ها را همراه کودک خود ببینید. چنانچه کودک خود را به هنگام تماشای برنامه های خاص تلویزیونی همراهی کنید، می توانید سوال های او را بهتر برایش توضیح دهید و جلوی کج فهمی او را بگیرید.
زمان تماشای برنامه های تلویزیونی را محدود کنید. توجه داشته باشید که تلویزیون را نباید در اتاق خواب بچه ها قرار دهید. با این عمل باعث می شود که کودک با اثرات منفی برنامه های خشونت آمیز تلویزیونی به خواب نرود. همچنین نظم ساعت خواب و بیداری او مختل نمی شود.
به کودکان خود تذکر بدهید که اگر چه هنرپیشه حقیقتا مجروح نشده یا به قتل نرسیده است لیکن این گونه خشونت ها در دنیای واقعی یا بسیار دردناک است یا به مرگ منجر می شود.
هنگامی که برنامه های خشونت آمیز بخش می شوند یا کانال را عوض کنید یا تلویزیون را خاموش کنید. توضیح دهید که مشکل این برنامه چیست و به گونه ای با منطق در خور فهم کودک، آسیب و ضرر آن برنامه را توضیح دهید تا میل کودک یو اصرار او برای تماشای این گونه برنامه ها کاهش یابد. در حضور بچه ها صحنه های خشونت آمیز را تایید نکنید و تاکید کید که بدترین شیوه برای حل یک مشکل، روش خشونت آمیز است.
تاثیر همسن و سالان و دوستان و هم کلاسی ها باید به حداقل برسد. به این منظور با والدین بچه های دیگر تماس بگیرید و در مورد نوع برنامه های تلویزیون و مدت زمان مناسب برای تماشای تلویزیون توافق کنید.
والدین با استفاده از این روش ها می توانند از اثرات مخرب تلویزیون در دیگر حیطه های زندگی، از قبیل شکل گیری ها و قالب پذیری های جنسیتی یا نژادی نامناسب پیشگیری کنند. مدت تماشای تلویزیون توسط کودکان، جدا از محتوای آن باید کم باشد. چون کودکان را از پرداختن به فعالیت های مفید دیگر از قبیل مطالعه، بازی با دوستان و رشد و پرورش علاقه های خود باز می دارد.
زهرا وزینی راغب - دانشجوی دانشگاه پردیس شهید باهنر همدان
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.