برنامه وزیر پیشنهادی بهداشت برای نظام آموزش و پژوهش علوم پزشکی منتشر شد

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، برنامه وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دولت سیزدهم بهرام عین اللهی منتشر شد. در ابتدای این برنامه آمده است: پاسخگویی و مسئولیت پذیری مولفه‌های اصلی حکمرانی مطلوب در نظام سلامت هستند.

در این برنامه، حکمرانی پاسخگو، متعهد، مسئولیت پذیر، آگاه از شواهد، قابل اعتماد، بدون تضاد در منافع و مشارکتجو به عنوان رکن تولیت و زیربنای اصلی کار سازمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مد نظر قرار گرفته است.

اهداف تحول در نظام آموزش و پژوهش علوم پزشکی

۱. بازبینی ساختار و سیاست‌ها و شیوه‌های آموزش عالی علوم پزشکی و بهداشتی کشور مبتنی بر رویکرد جامع نگر به منظور افزایش پاسخ دهی به نیاز سلامتی جامعه

۲. ایجاد تعادل بین دوره‌های پایه و تحصیلات تکمیلی با اولویت نیاز‌های منطقه‌ای کشور

۳. اصلاح سهمیه بندی پذیرش دانشجو برای تامین نیروی انسانی مناطق کمتر برخوردار

۴. تغییر در معیار‌ها و فرایند ارزشیابی و ارتقای اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها مبتنی بر ارزیابی تأثیر آنان در حل مشکلات اساسی کشور و ایجاد قطب‌های تحقیقاتی در مناطق مختلف کشور مبتنی بر آمایش سرزمین

۵. اصلاح نقش و مأموریت مرکز ملی تحقیقات سلامت کشور و سایر موسسه‌های مشابه با هدف نهادینه کردن و تقویت پژوهش‌های نوآورانه، کاربردی و جامعه محور، متمرکز بر مشکلات و نیاز‌های نظام سلامت

۶. تدوین و جاری سازی سند حمایت از پژوهشگران جوان، کسب و کار‌های نوپا (استارتآپ) و شتابدهنده‌های دانش بنیان و هدایت منابع به سمت پروژه‌های مشترک با شرکت‌های دانش بنیان و توسعه پارک‌های علم و فناوری

۷. مأموریت محور کردن و در صورت نیاز ادغام مراکز تحقیقاتی، به منظور ایجاد هم افزایی، همکاری تیمی و توسعه سیاستگذاری مبتنی بر شواهد

این برنامه، با استناد به پیام‌های کلیدی اسناد بالادستی و تکالیف با اولویت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در قبال آن‌ها تدوین شده و تحقق نهایی این اهداف را نشانه گرفته است.

برنامه‌های نظام سلامت به منظور دستیابی به اهداف پیشگفت، در چارچوب کارکرد‌های محوری زیر انجام می‌پذیرد:

آموزش و پژوهش: هدف آموزش توسعه کیفی و کمی هدفمند پاسخگو، جامعه نگر و عادلانه آموزش علوم پزشکی (سلامت) ادغام یافته در عرصه ارائه مراقبت‌های سلامت متناسب با نیاز‌های جامعه و گسترش مرز‌های دانش و تربیت افرادی عالم، متخلق به اخلاق اسلامی و حرفه ای، توانمند، کارا، جامعه نگر و پاسخگوی نیاز‌های سلامت جامعه است.

در جهت پژوهش، فناوری و نوآوری سلامت تولید علم نافع و تحقق مرجعیت علمی، خود اتکایی در تولید دارو، واکسن و تجهیزات و ملزومات پزشکی است.

وضع موجود سلامت در برنامه‌های وزیر پیشنهادی بهداشت در دولت سیزدهم حوزه آموزش

وضع موجود سلامت در برنامه‌های وزیر پیشنهادی بهداشت در دولت سیزدهم حوزه تحقیقات و فناوری

مشکلات کنونی نظام سلامت در حوزه آموزش علوم پزشکی در برنامه وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دولت سیزدهم

در سنوات اخیر حوزه آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با تحولات و نارسایی هایی مواجه بوده که منشاء مدیریتی و برنامه ریزی داشته است. اساسی ترین مشکل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و حوزه های زیرمجموعه، نداشتن یک ساختار کارآمد و متناسب با مأموریت ها است.

این نارسایی نیز ناشی از بازنگری نامناسب در ابتدای طرح ادغام و تشکیل وزارت بهداشت است. برای بهره مندی از ظرفیت های ایجاد شده ناشی از طرح ادغام باید مرزبندی مناسبی در زمینه وظایف حوزه های ستادی و دانشگاهی و تعامل منطقی بین حوزه های مختلف طرح ریزی شود.

درخصوص طرح تحول در آموزش علوم پزشکی نیز می توان گفت که عملکرد طرح تحول از زوایای مختلف قابل نقد و بررسی است:

۱. عناوین انتخاب شده در قالب بسته های طرح تحول چه میزان با نیازهای واقعی تحول در آموزش پزشکی مطابقت دارد؟

۲. در طول این پنج سال طرح تحول و بسته های آن چه میزان توانسته در فرایند جاری نفوذ کند و جایگزین موفق و قابل قبولی داشته باشند؟

۳. مدیران عالی و کارشناسان در واقع چه میزان طرح را بعنوان راهگشای مشکلات آموزشی پیش رو پذیرفته و به آن معتقدند؟

۴. یکی از محورهای اصلی طرح تحول، شکل گیری و استقرار ساختار کلان منطقه بعنوان محور راهبردی برنامه ها و هم افزایی ظرفیت ها موجود در کلان منطقه است، استقبال و پذیرش دانشگاه ها بلاخص دانشگاه های موازی و دانشگاه های در حال توسعه مستقر در کلان مناطق از تمرکز سیاستگذاری در کلان منطقه که علل القاعده نمی توانند منافعی همسو داشته باشند به چه میزان است؟

احصای گزاره های بیانیه گام دوم انقلاب مرتبط با حوزه آموزش علوم پزشکی و سلامت

در بررسی کلی حدودا ۱۰۷ گزاره مرتبط با حوزه ها و نهادهای علمی از این بیانیه استخراج و این گزاره ها در ۱۲ حیطه حاکمیت، دانش، فسادزدایی، اقتصاد، توسعه فرهنگی، اجتماعی، خودباوری و امید، تعاملات بین الملل، جوان گرایی، مقاومت ملی، دشمن زدایی، عدالت طبقه بندی شد.

از ۱۰۷ گزاره احصا شده ۴۴ گزاره مرتبط با نظام سلامت، از جمله آموزش، پژوهش و ارایه خدمات سلامت است و از این گزاره ها، ۱۴ گزاره زیر به صورت مستقیم به مقوله دانش و فناوری اشاره دارند.

حاصل تخلیص اصول پیش روی حوزه آموزش علوم پزشکی کشور از این بیانیه ۱. نیل به مرجعیت علمی و ارتقای عزت ملی، ۲. علم نافع و در خدمت نیاز جامعه و ۳. عدالت در دسترسی و رفع محرومیت است. در نگارش برنامه جامع نقشه راه و رصد آموزش عالی سلامت علاوه بر بیانیه گام دوم انقلاب رهبر معظم انقلاب به اسناد بالادستی دیگر نیز توجه شده است.

نقشه راه، راهبرد ها و برنامه آموزش علوم پزشکی در برنامه پیشنهادی وزیر بهداشت در دولت سیزدهم

ادامه نقشه راه، راهبرد ها و برنامه آموزش علوم پزشکی در برنامه پیشنهادی وزیر بهداشت در دولت سیزدهم

ادامه نقشه راه، راهبرد ها و برنامه آموزش علوم پزشکی در برنامه پیشنهادی وزیر بهداشت در دولت سیزدهم

در ادامه برنامه وزیر پیشنهادی بهداشت درمان و آموزش پزشکی در دولت سیزدهم در بخش های آموزش علوم پزشکی دو مداخله و برنامه اجرایی برای بهبود وضعیت ارائه شده است.

در بند ۱۳ توسعه کمی و کیفی نظام آموزش علوم پزشکی به صورت هدفمند، سلامت محور، مبتنی بر نیازهای جامعه، پاسخگو و عادلانه و با تربیت نیروی انسانی کارآمد، متعهد به اخلاق اسلامی، حرفه ای و دارای مهارت و شایستگی های متناسب با نیازهای مناطق مختلف کشور یک برنامه اجرایی تعریف شده است:

* تدوین و رصد مستمر شاخص های کلیدی منابع انسانی بخش سلامت و ایجاد سامانه تصمیم گیری

* توزیع منابع انسانی و خدمات سلامت بر اساس شرایط جغرافیایی، جمعیتی، امکانات و بار و الگوی بیماریها و غیره

* استقرار نظام دیده بانی اخلاق حرفه ای در نظام آموزش عالی سلامت

* الزام به تدوین و رعایت پیوست منابع انسانی برای طرحها، برنامه ها، پروژه های ملی سلامت

* توسعه ظرفیت های فضای مجازی برای شبکه سازی در نظام آموزش عالی سلامت

* استقرار نظام اعتباربخشی و ارزیابی عملکرد ارائه کنندگان خدمات سلامت براساس ظرفیت کمی و کیفی ارائه خدمت و اصلاح نظام پرداخت، ارتقاء شغلی و تشویق براساس آن

* اصلاح نظام جبران خدمات نیروی انسانی بخش سلامت در مناطق کم برخوردار

* اصلاح معیارهای جذب، استخدام و توزیع نیروی انسانی مورد نیاز بخش سلامت متناسب با حجم کار و ترکیب شایستگی ها و مهارت های مورد نیاز بازار کار برای هر گروه شغلی

* توانمندسازی بدنه کارشناسی ستاد و دانشگاه های علوم پزشکی درگیر در آموزش عالی سلامت

* تدوین و اجرای برنامه بومی گزینی

* اصلاح معیارهای سطح بندی مأموریتی دانشگاهها و مؤسسات آموزشی

* اصلاح فرآیند ارتقای اعضای هیئت علمی براساس ارزشیابی متوازن عملکرد آنها و با در نظر گرفتن میزان تحقق متوازن اهداف آموزشی، پژوهشی، فناورانه، اجرایی و ارائه خدمات در تمامی سطوح شبکه ارائه خدمات سلامت

* راه اندازی رشته های تحصیلات تکمیلی جدید با رویکرد حیطه های میان رشته ای و علوم و فناوری های نوین

* تقویت تفویض اختیارات به دانشگاه های علوم پزشکی بر مبنای الگوی آمایش سرزمین

* اصلاح نظام اعتباربخشی مراکز آموزشی، اعضای هیات علمی و دانشجویان، برمبنای آموزش و ارائه خدمات مطلوب بهداشتی، درمانی تولید علم و فناوری ثروت آفرین و اصلاح نظام توزیع منابع عمومی و پرداخت و تشویق براساس آن

همچنین در بند ۱۴ تحول راهبردی پژوهش علوم پزشکی با رویکرد نظام نوآوری و برنامه ریزی برای دستیابی به مرجعیت علمی در علوم، فنون و ارایه خدمات پزشکی و تبدیل ایران به قطب پزشکی منطقه آسیای جنوب غربی و جهان اسلام نیز یک برنامه اجرایی مداخله ای تعریف شده است:

- شبکه سازی مراکز تحقیقاتی کشور بر اساس ماموریت و تقسیم کار ملی

- استقرار نهاد ملی آینده نگاری دانش و فناوری حوزه سلامت

- جهت دهی به ماموریت های مراکز تحقیقاتی بر اساس نیاز سلامت جامعه و اولویت های ملی پژوهش

- ساماندهی نظام تأمین مالی توسعه علم و فناوری سلامت کشور

- گسترش تعامل با مراکز و نهادهای بین المللی با ایجاد پیمان های منطقه ای و یا عضویت در شبکه های همکاری بین المللی

- اعمال مشوق های لازم برای دانشگاهها به منظور توجه و تمرکز بر راه اندازی مراکز رشد و پارک های علم و فناوری

- حمایت از بکارگیری فناوری اطلاعات و شبکه جهت تسهیل ارتباطات و همکاری ها

- پایش مداوم وضعیت تولید دانش و فناوری حوزه سلامت کشور به منظور حفظ و ارتقای سطح آن

آمار تعداد دانشجویان در نظام آموزش علوم پزشکی

تعداد دانشجو در نظام آموزش علوم پزشکی مندرج در قانون بودجه سال ۱۴۰۰ در مقطع کاردانی ۴ هزار و ۳۱۴ نفر، در مقطع کارشناسی ۹۱ هزار و ۲۳۹ نفر، در مقطع کارشناسی ارشد و (MPH) تعداد ۲۲ هزار و ۶۶۱ نفر، در مقطع دکتری حرفه ای ۷۹ هزار و ۱۱۳ نفر، در مقطع دستیاری تخصصی و دکتری تخصصی ۹ هزار و ۷۰ نفر، در مقطع دستیاری تخصصی بالینی ۱۵ هزار و ۵۳ نفر و در مقطع دستیاری فوق تخصص و فلوشیپ ۲ هزار و ۳۳۸ نفر است. در مجموع ۲۲۳ هزار و ۷۸۹ دانشجو در دانشگاه های علوم پزشکی حضور دارند.