گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو به نقل از الشرق الاوسط: همه در حال بررسی سیاست خارجی احتمالی نظام جدید سوریه، به‌ویژه نسبت به ایران هستند. اگر مشخص شود که این نظام علیه ایران است، این یک تحول مهم خواهد بود و ممکن است چهره منطقه را تغییر دهد.
انتظار می‌رود که نظام سوری جدید تحت رهبری «هیئت تحریر الشام» و رهبر آن احمد الشرع، سیاستی متفاوت از سیاست اسد اتخاذ کند. بر این اساس، بسیاری به تضاد آن با محور تهران که در سوریه با آن می‌جنگید، امید دارند؛ این تضاد شامل طرف‌های محور مانند عراق و حزب‌الله لبنان نیز می‌شود.
عوامل سیاسی منطقه‌ای ممکن است دمشق را به سمت‌های دیگری هدایت کند و همچنین سیاست‌ها معمولاً طبق یک الگوی ثابت پیش نمی‌روند. در اوایل هزاره سوم، تصور می‌شد که «حماس» دشمن ایران است تا اینکه بعد‌ها مشخص شد که یکی از متحدان تهران است، و همین طور گروه «الجماعه الاسلامیه» سنی در طرابلس لبنان. همچنین جماعت اخوان المسلمین نقش اسب تروجان را برای تهران تحت عناوین دوستی طایفه‌ای و دشمنی با رژیم اسرائیل ایفا کرد.
امکان اتحاد دمشق و تهران در سوریه جدید
اگر رژیم اسرائیل به استفاده از فرصت فروپاشی در سوریه برای تقویت حضور خود ادامه دهد، ممکن است ما را با اتحاد دمشق جدید با تهران و بغداد و بازگشت ایرانیان به حرم حضرت زینب(س) شگفت‌زده کند. این امر به شدت به دیدگاه الشرع و دولت او نسبت به درگیری با رژیم اسرائیل بستگی دارد.
در جغرافیای سیاسی، ترکیه یک بازیگر منطقه‌ای مهم است و اکنون این سوال مطرح است: آیا نفوذ زیادی بر نظام جدید دمشق و رابطه آنها با ایران دارد؟
در حال حاضر، ممکن است نقش ترکیه مفید باشد تا از انحراف دمشق به سمت افراط‌گرایی دینی و سیاسی جلوگیری کند و به آن کمک کند تا از تحریم‌های آمریکایی خارج شود. اما در مدیریت امور خارجی دمشق، دو روایت وجود دارد: روایت اول این است که «هیئت تحریر شام» به ترکیه نزدیک است و در سال‌های پس از ۲۰۱۸ به آن مدیون است و با آن هم‌پیمان خواهد شد. روایت دوم این است که دو طرف رابطه خوبی دارند، اما سیاست‌هایشان یکسان نیست. سنان اولجن از مرکز کارنگی تأکید می‌کند: «اشتباه است که فرض کنیم ترکیه بر هیئت تحریر شام تسلط دارد».
اگر رابطه عمیق‌تر شود، سیاست دمشق آینه‌ای از سیاست ترکیه خواهد بود و بنابراین بعید است که دمشق سیاستی ضد محور تهران اتخاذ کند، اما تنش با عراق احتمالاً به دلایل مختلف ادامه خواهد یافت.
در منطقه بلاد الرافدین، رقابت بین دمشق و بغداد سیاسی و طایفه‌ای است. پس از سقوط نظام‌های صدام و اسد و ورود گروه‌های مذهبی به حکومت در دو پایتخت، نظریه‌ای وجود دارد که دولت عراق شیعه و سوریه سنی هستند. پس از ورود «هیئت تحریر شام» به دمشق، خشم بغداد افزایش یافت و ادبیات انتقام تاریخی بین افراطیون دو طایفه در شبکه‌های اجتماعی رواج یافت!
از نظر سیاسی و نظامی، تهران، بغداد و حزب‌الله یک حلقه قدرتمند برای جایگزین اسد تشکیل می‌دهند و عراق هزاران نفر از فراریان رهبری و نظامی دولت قبل را پس از سقوط پایتخت سوریه پذیرفته است.
به نظر می‌رسد محور تهران تلاش خواهد کرد تا دو مسیر را دنبال کند؛ یکی نزدیکی سیاسی با الشرع و تیم او تحت عنوان دشمنی با رژیم صهیونیستی و دیگری ایجاد اتحاد‌هایی در داخل سوریه و اطراف آن برای فشار بر دمشق.
ایران معتقد است که آنچه در دمشق اتفاق افتاده تحت تدابیر اسرائیلی-آمریکایی بوده و آنها هدف قرار گرفته‌اند و امروز برای دفاع از حقوق و رفع تهدیدها حق دارند.