آیا گرینلند به میدان درگیری ترامپ تبدیل خواهد شد؟

گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو به نقل از الجزیره؛ دونالد ترامپ بار دیگر بر تمایل خود برای تصاحب جزیره گرینلند تأکید کرد و هشدار داد که در صورت مخالفت دانمارک، تعرفه‌های سنگینی علیه این کشور اعمال خواهد کرد. این اظهارات، واکنش شدید مقامات دانمارکی را به همراه داشت و نگرانی‌ها درباره تشدید تنش میان دو کشور را افزایش داده است.

مکالمه‌ آتشین ترامپ و مته فردریکسن

هفته گذشته، یک مکالمه تلفنی پرتنش میان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و مته فردریکسن، نخست‌وزیر دانمارک، انجام شد. این گفت‌وگو به قدری جنجالی بود که برخی منابع اروپایی از آن به عنوان "لحظه‌ای پر از خشم و تهدید" یاد کرده‌اند.

روزنامه فایننشال تایمز گزارش داده است که ترامپ پس از رد قاطعانه پیشنهاد خرید گرینلند توسط فردریکسن، واکنشی تند نشان داده و با لحنی تهدیدآمیز سخن گفته است. گفته می‌شود که او دانمارک را تهدید کرده که در صورت مخالفت، این کشور را هدف تحریم‌های تجاری قرار خواهد داد.

اما آیا این تهدیدات تنها یک بازی سیاسی است، یا ترامپ برای تصاحب گرینلند، حتی به اقدامات جدی‌تری متوسل خواهد شد؟

آمریکا و سابقه تصاحب جزایر دانمارکی

جک لاندمن گلداسمیت، استاد حقوق دانشگاه هاروارد، در پژوهشی که اخیراً توسط مؤسسه مطالعات قطب شمال آمریکا منتشر شده، تأکید می‌کند که این اولین باری نیست که آمریکا به دنبال جزایر تحت حاکمیت دانمارک است.

به گفته وی، یکی از مهم‌ترین انگیزه‌های ترامپ برای تصاحب گرینلند، جلوگیری از افزایش نفوذ چین و روسیه در این منطقه است. ترامپ در این رابطه گفته است: «وقتی به گرینلند نگاه می‌کنید، حتی بدون دوربین هم می‌توانید کشتی‌های چینی و روسی را ببینید. ما اجازه نخواهیم داد این وضعیت ادامه یابد.»

در قرن نوزدهم، آبراهام لینکلن تلاش کرد جزایر هند غربی دانمارک را خریداری کند، زیرا نگران نفوذ بریتانیا و اتریش در آن منطقه بود.

آیا تاریخ در حال تکرار است؟

در جنگ جهانی اول، آمریکا بیم آن را داشت که آلمان جزایر دانمارکی را تصرف کند. در نتیجه، در سال 1917، دانمارک مجبور شد جزایر سنت توماس، سنت جان و سنت کروآ را به قیمت 25 میلیون دلار به آمریکا بفروشد.

برخی تحلیلگران معتقدند که تلاش ترامپ برای تصاحب گرینلند، شباهت زیادی به این معامله تاریخی دارد. اما این بار، دانمارک سرسختانه در برابر پیشنهاد آمریکا مقاومت کرده است.

اهمیت استراتژیک گرینلند برای آمریکا

گرینلند، بزرگ‌ترین جزیره جهان، موقعیتی بسیار مهم در استراتژی نظامی و اقتصادی آمریکا دارد:

جایگاه نظامی: این جزیره محل استقرار پایگاه هوایی توله است که یکی از مهم‌ترین مراکز راداری ناتو محسوب می‌شود.
منابع طبیعی غنی: گرینلند دارای منابع سرشار از نفت، گاز و معادن کمیاب است که تاکنون بهره‌برداری چندانی از آن‌ها صورت نگرفته است.
کنترل مسیرهای قطبی: با گرم شدن کره زمین و آب شدن یخ‌های قطب شمال، مسیرهای تجاری جدیدی در این منطقه باز شده که اهمیت استراتژیک گرینلند را دوچندان می‌کند.

با این شرایط، اگر آمریکا بتواند گرینلند را تصاحب کند، نفوذ خود را در قطب شمال به شکل قابل توجهی گسترش خواهد داد.

پس از مکالمه تلفنی پر تنش با ترامپ، مته فردریکسن، نخست‌وزیر دانمارک، در صفحه فیس‌بوک خود نوشت:«احتمالاً ما وارد دوره‌ای طولانی و دشوار خواهیم شد. انتظار دارم که اروپایی‌ها مجبور شوند با یک واقعیت جدید روبه‌رو شوند.»

رادیو کانادا گزارش داد که این پیام نشان‌دهنده وحشت و نگرانی عمیق دولت دانمارک از تهدیدات ترامپ است.
نشریه نیوزویک نیز در گزارشی با عنوان "ترس یک متحد ناتو از تماس ترامپ" نوشت که دانمارک اکنون با بحرانی بی‌سابقه مواجه شده است، آن هم در حالی که یکی از وفادارترین اعضای ناتو محسوب می‌شود.

سناریوهای احتمالی در این بحران

تحلیلگران چهار سناریو برای آینده این بحران مطرح کرده‌اند:

 اقدام نظامی آمریکا علیه گرینلند

روزنامه پولیتیکو در مقاله‌ای با عنوان "تهاجم ترامپ به گرینلند، کوتاه‌ترین جنگ جهان خواهد بود" نوشت که اگر آمریکا به‌طور نظامی وارد عمل شود، دانمارک به هیچ وجه توانایی دفاع از گرینلند را نخواهد داشت.

 آغاز جنگ تجاری میان آمریکا و دانمارک

ترامپ تهدید کرده که تعرفه‌های سنگینی بر کالاهای دانمارکی و اروپایی اعمال خواهد کرد. دانمارک یکی از تأمین‌کنندگان اصلی آمریکا در حوزه‌هایی مانند داروسازی، صنایع پزشکی و تجهیزات شنوایی است، و تحریم این محصولات می‌تواند آسیب جدی به اقتصاد این کشور وارد کند.

 ترامپ از موضع خود عقب‌نشینی کند

برخی کارشناسان مانند دانیل فرید، سفیر پیشین آمریکا در لهستان، معتقدند که این تهدیدات صرفاً یک تاکتیک سیاسی برای تحت فشار گذاشتن دانمارک است و احتمال دارد که ترامپ در نهایت از این موضع عقب‌نشینی کند.

 استقلال گرینلند و نزدیکی بیشتر به آمریکا

برخی تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که این بحران ممکن است روند استقلال گرینلند را سرعت بخشد. با این حال، در صورت استقلال، گرینلند همچنان نیازمند حمایت اقتصادی آمریکا خواهد بود، و ممکن است به یک متحد استراتژیک واشنگتن تبدیل شود.