درس تلخ اوکراین برای متحدان آمریکا؛ وفاداری ترامپ شکننده است!

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو؛ دیدار پرتنش دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین در کاخ سفید به یک نمایش آشکار از عدم تعهد آمریکا به متحدانش تبدیل شد. این دیدار که در ۲۸ فوریه برگزار شد، به‌جای تقویت روابط استراتژیک میان واشنگتن و کی‌یف، با تحقیر زلنسکی و ترک جلسه توسط او به پایان رسید.

آغاز خوب، پایان تلخ: تکرار تاریخ بی‌وفایی

در ابتدا، دیدار با استقبال گرم و شوخی‌های ظاهراً دوستانه آغاز شد. ترامپ حتی به سبک لباس نیمه‌نظامی زلنسکی نیز با لحنی طنزآمیز اشاره کرد. اما تنها چند دقیقه بعد، تنش‌ها بالا گرفت و صحبت‌های جِی دی فانس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا که زلنسکی را به «ناسپاسی» متهم کرد، به جرقه اصلی مشاجره تبدیل شد.

ترامپ؛ معامله‌گری بی‌وفا در میانه میدان دیپلماسی

ترامپ با صراحت گفت: «شما باید به توافق برسید، وگرنه ما کنار می‌کشیم. شما هیچ برگ برنده‌ای ندارید.» این موضع‌گیری نشان‌دهنده سیاست معامله‌گرانه و منفعت‌محور ترامپ است که حتی در بحرانی‌ترین شرایط، وفاداری به متحدانش را قربانی منافع کوتاه‌مدت خود می‌کند. این برخورد، نه تنها زلنسکی بلکه تمامی کشورهای متحد آمریکا را در مورد پایداری حمایت واشنگتن به تردید واداشت.

این نخستین باری نیست که اوکراین از ضمانت‌های امنیتی غربی ضربه می‌خورد. توافق «مذکره بوداپست» در سال ۱۹۹۴ که در ازای کنار گذاشتن زرادخانه هسته‌ای اوکراین، به این کشور ضمانت‌های امنیتی داده بود، در عمل هیچ مانعی برای هجوم روسیه به کریمه و سپس شرق اوکراین ایجاد نکرد.

از وعده‌های ناتو تا معامله‌گری با معادن

ترامپ در دیدار با زلنسکی بر پیشنهاد «امنیت در برابر معادن» تأکید داشت. این پیشنهاد که در اصل به‌دنبال سرمایه‌گذاری در معادن نادر اوکراین در ازای حمایت‌های امنیتی آمریکا بود، در عمل به تله‌ای دیپلماتیک برای کی‌یف تبدیل شد. زلنسکی که امیدوار بود با امضای این توافق، حمایت نظامی و سیاسی آمریکا را حفظ کند، با درهای بسته و اظهارات تحقیرآمیز مواجه شد.

گزینه‌های محدود زلنسکی؛ از ناتو تا چین

در حالی که وزیر امور خارجه اتحادیه اروپا، کایا کالاس، پیوستن اوکراین به ناتو را تنها راه‌حل واقعی برای تضمین امنیت کی‌یف می‌داند، اما اروپا نیز به دلیل ملاحظات اقتصادی و ترس از تشدید تنش‌ها با روسیه، تمایل چندانی به این موضوع ندارد. فشارهای اقتصادی ترامپ بر اروپا و تهدید به اعمال تعرفه‌های تجاری، نشان از سیاستی دارد که حتی متحدان نزدیک واشنگتن را نیز در ابهام و تردید قرار داده است.

زلنسکی با صراحت اعلام کرد که اوکراین گزینه‌ای جز جنگ ندارد، مگر اینکه به ناتو بپیوندد و از ضمانت‌های ماده ۵ این پیمان بهره‌مند شود. اما اگر این مسیر بسته بماند، شاید کی‌یف به سمت چین متمایل شود و با توافقاتی جدید، به دنبال ضمانت‌های امنیتی از پکن باشد؛ حرکتی که می‌تواند تعادل استراتژیک در منطقه را به‌طور جدی تغییر دهد.

تنش‌های داخلی آمریکا و تاثیر بر سیاست خارجی

اختلافات داخلی در آمریکا و نزدیک شدن ترامپ به روسیه نیز از دیگر عواملی است که به تضعیف موضع اوکراین منجر شد. ترامپ حتی در مقابل رسانه‌ها به همدردی با پوتین پرداخت و از فشارهایی که بر رئیس‌جمهور روسیه در جریان تحقیقات قبلی درباره دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا وارد شده بود، صحبت کرد. این موضع‌گیری، زلنسکی و دیپلمات‌های اوکراینی حاضر در واشنگتن را به شدت متعجب کرد.

این رویداد به‌وضوح نشان داد که در سیاست خارجی ترامپ، وفاداری به متحدان همواره به‌راحتی قربانی می‌شود. اوکراین تنها یکی از کشورهایی است که در این بازی دیپلماتیک پیچیده گرفتار شده است. پیام اصلی این اتفاق برای متحدان آمریکا روشن است: هرگونه اعتماد مطلق به وعده‌های واشنگتن می‌تواند در بزنگاه‌های حساس به شکستی تلخ تبدیل شود. کی‌یف اکنون باید با دقت بیشتری گام بردارد و از هر تصمیمی که می‌تواند تاریخ تلخ گذشته را تکرار کند، پرهیز کند.