به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از شیراز، علی اکبر ولایتی بعدازظهر امروز در همایش میراث معنوی آشنایی با دوران شکوفایی علم و تمدن در ایران اسلامی در جمع اساتید و نخبگان بنیاد ملی فارس با مروری بر چرایی فرهنگ و تمدن اسلامی ایران، بیان داشت: هر روز در افریقا 15 نفر مسلمان و به ازای آن نیز دو نفر به دین مسیحیت می پیوندند و تحت نام اسلام توده ها به حرکت در آمده اند در حالی که برای تبلیغ دین مسیحیت و سایر مذاهب برهمایی چنین جوهر اجتماعی به چشم نمی خورد.
وی با اشاره به نمودار سیر تاریخی فرهنگ و تمدن اسلامی، خاطرنشان کرد: در قرن هشتم هجری تمدن اسلامی با سقوط ازاد مواجه شد اما بعد از آن در قرون 12 و 13 با یک صعود نسبی رو به رو شد.
پژوهشگر کشورمان ادامه داد: در قرن سه، چهار و پنج بیشترین تعداد دانشمندان، ابداعات و ابتکارات را شاهد هستیم اما پس از آن رو به افول رفت و در سال 488 هجری حمله صلیبی ها به غرب جهان اسلام صورت گرفت و در اوایل قرن هفتم حمله مغول ها از سمت شرق به وقوع پیوست که مسلمانان در این دوران از غرب تحت فشار صلیبی ها و از شرق تحت تسلط مغولان قرار گرفته بودند.
ولایتی با اشاره به اینکه چرا مغولان شهرها را خراب و زمین ها را با خاک یکسان کردند، تصریح کرد: آنها درصدد بودند تا با ویران کردن خانه ها و قتل عام مردم زمینی به وجود آید و بارانی ببارد و علف سبز شود تا گوسفندان در آن به چرا بپردازند و این کار آن ها بود که با کمال قساوت انسان ها را از بین ببرند.
وی وجود کتابخانه ها را یکی از عوامل وجود تمدن ها دانست و اذعان کرد: تعداد کتاب ها و کتابخانه ها در زمان حمله مغول به شرق جهان اسلام به حدود چند ده میلیون می رسید.
مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بین الملل یکی از نعمت های مسلمانان را ساختن کتابخانه و منتشر کردن کتاب ها ذکر کرد که بیشتر آنها در زمان مغولان از بین رفت.
ولایتی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به سیر تاریخی تمدن اسلامی عنوان کرد: دعوت در مکه، تشکیل حکومت در مدینه، گشترش اسلام اول در جزیرة العرب و بعد در بین النهرین، انتقال متقابل فرهنگ اسلامی و فرهنگ و تمدن کشورهای مجاور، عصر خودجوشی و شکوفایی تمدن و عصر هنر و معماری از مراحل سیر تاریخی تمدن اسلامی به شمار می رود.
وی با بیان این نکته که در مرحله انتقال تمدن ها در قرون دو، سه و تا حدودی قرن چهار عصر ترجمه به وجود آمد، خاطرنشان کرد: عصر ترجمه در مرحله چهار سیر تاریخ تمدن و فرهنگ اسلامی به وجود امد.
پژوهشگر برجسته کشورمان با بیان اینکه شروع تمدن از یونان دروغ بزرگ تاریخ است، تصریح کرد: تمدن از یونان شروع نشد بلکه از چین، هند، ایران و مصر آغاز شد و در ایران به صورت پیوسته به بیش ار دو هزار سال سابقه تمدنی دارد و به صورت ناپیوسته نیز حدود 10 هزار سال سابقه تمدن دارد.
ولایتی همچنین با بیان اینکه جلوه های معنوی تفکر و رشد بشری به عنوان فرهنگ محسوب می شود، گفت: در سیر مراحل پیشرفت فرهنگ و تمدن ریاضیات، نجوم، علوم تجربی، فیزیک، شیمی جلوتر از عرفان و ادبیات رشد کرده است.
وی با اشاره به اینکه تمدن حاصل تعالی فرهنگ و پذیرش نظم اجتماعی است، اذعان کرد: تمدن خروج از بادیه نشینی و گام نهادن در شاهراه نهادینه شدن امور اجتماعی و یا به قول ابن خلدون عمران یافتن است.
پژوهشگر کشورمان اضافه کرد: ترجمه نقش اساسی در حوزه های علمی دارد و نیاز است که در علوم مختلف کار ترجمه به صورت جدی و بروز انجام شود.
ولایتی در بخش پایانی سخنان خود در پاسخ به سوال دانشجوی نخبه ای مبنی بر اینکه اگر اسلام نبود جایگاه کنونی ایران چگونه بود و بلعکس، گفت: نمی دانیم اگر اسلام نبود ایران اکنون در چه وضعی قرار داشت اما ایران قبل و بعد از اسلام را می شناسیم.
وی بیان کرد: آثار علمی، فرهنگی، ادبی و هنری بعد از اسلام دارای جلو های گسترده تری نسبت به قبل از اسلام است اما اینگونه نبوده است که قبل از اسلام هم خبری از علم درایران نبوده؛ چرا که دانشگاه جندی شاپور مصداق بازر صحبت ما می باشد.