شهردار نباید شورای شهر را داخل گونی کند و تنفس مصنوعی بدهد!/ پیاده‌سازی نگاه هدفمندی در اخذ مالیات

گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»؛ از آنجایی که شورای شهر به طور ملموس و مستقیم با زندگی مردم ارتباط دارد، در انتخابات آن چهره های مختلف اعم از چهره های سیاسی، فرهنگی، دانشگاهی و ... حضور دارند.

از همه اقشار و صنوف در این انتخابات کاندیدا می شوند و برای ورود به این شورا، تلاش می کنند.

این بار میزبان فرماندار سابق ورامین هستیم. محسن منصوری سه سال فرماندار ورامین بوده و 10 روزی است که از این سمت، به خاطر کاندیداتوری انتخابات شوراها استعفا داده؛ البته می گوید که فرماندار بودنش با کاندیداتوری منافاتی ندارد، ولی ترجیح داده که برای تمرکز بیشتر، دیگر در سمت قبل نماند.

منصوری سال ها معاون مدیرکل آموزش و پرورش بوده و اینک یکی از کاندیداهای شورای شهر تهران در لیست جبهه پایداری است.

«خبرگزاری دانشجو» -  به عنوان سوال اول، شما که سال ها فرماندار ورامین بودید، چرا برای شورای شهر تهران کاندید شدید؟ با مشکلات مردم تهران آشنایی دارید؟

منصوری: اهمیت شوراهای شهر در قانون اساسی کاملأ مشهود است، 7 اصل قانون اساسی مستقیمأ به شوراها بستگی دارد و شوراها در حوزه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و لایه های مختلف مدیریتی در سطح شهر مؤثر هستند.

در هر حال در تهران هم اهمیت ویژه ای دارد به هر حال تهران ام القرای جهان اسلام است شهرداری تهران به تنهایی تنه به تنه بعضی دولت ها می زند، به لحاظ منابع مالی و ظرفیت اجرایی در تهران یک دستگاه بلامنازع و رقیب هست، علی الخصوص فرهنگی در سطح شهر و شهرداری تهران بوجود آمده که به نوعی رقابت بین دولت و شهرداری ایجاد کرده.

این مسئله به نوعی به کلیت خدمت به مردم ضرر میزند اما در نقطه مقابل اهمیتی هم برای شهرداری تهران ایجاد کرده؛ مجموعه شهرداری و شورای شهر تهران جزء نهادهای مؤثر در انقلاب اسلامی هستند و اگر واقعأ به نیت خیرخواهی در این وارد شوند یکی از بهترین دستگاه های خدمت گذاری است و میزان گستردگی منابع مالی و اجرایی شوراها و شهرداری تهران دس خدمتگذار را برای خادمی مردم باز میکند.

در مورد بخش دوم سوالتان هم باید بگویم، من در گذشته تهران بودم، مدیر کل وزارت آموزش و پرورش، معاون همکاری ستادهای حوزه علمیه بودم، در شهرری تدریس میکردم، تحیصلاتم را در مقطع لیسانس در دانشگاه شهیدرجایی تهران و فوق ایسانس در دانشگاه تهران گذراندم و عملأ چندین سال است که در تهران هستم.

«خبرگزاری دانشجو» - با توجه به رشته ی تحصیلیتان که مهندسی مکانیک است، در شورای شهر در چه زمینه ای می توانید فعالیت کنید؟ 

منصوری: رشته تحصیلی من با اکثر زمینه های شهری از جمله تأسیسات، خطوط ریلی، حمل و نقل و نواقص مربوط به مترو در حوزه مکانیک ارتباط دارد. در حوزه مدیریت هم که به هر حال حوره روشنی است و یک نگاه عمومی به اشخاص میدهد و تجربه فرمانداری در کنار این رشته باعث شده که بتوانم در حوزه مدیریت شهری موفق باشم.

به نظر می رسد که شورای شهر علاوه بر تخصص به یک نگاه و فهم عمومی درباره مشکلات شهری نیاز دارد، ما اعتقاد داریم کسانی که در رأس فعالیت های اجرایی فعالیت کردند ازجمله بخشداران، فرمانداران و استانداران به دلیل نگاه جامعی که به همه دستگاه ها داشتند بتوانند یک نگاه راهبردی در این حوزه داشته باشند با این نگاه یکی از مشکلات عمده شهرداری با دستگاه ها هست را میتوان حل کرد و بسیار مؤثر است.

«خبرگزاری دانشجو» - به نگاه و فهم عمومی درباره مشکلات شهری علاوه بر تخصص اشاره کردید. در شوراهای قبل خلا این قضیه را حس نمی کنید؟

منصوری: آفتی در موضوع شوراهای شهر وجود دارد که آن هم فاصله گرفتن از جریان خدمت و سیاست زدگی است. البته در تمام شوراها اینگونه نبوده، بعضأ برخی از اشخاص و بعضأ جریان شوراها دغدغه خدمت نداشته و از ظرفیت شوراها برای رفتار سیاسی استفاده میکردند. این در شوراهای قبلی هم وجود دارد.

«خبرگزاری دانشجو» - سیاست زدگی را بزرگترین آسیب شورای شهر می دانید؟

منصوری: بله. البته آفت های دیگری هم گریبان شوراهای شهر تهران را تاکنون گرفته است. گاهی افرادی هستند در شوراها که در کمترین زمان دارای تمکن مالی شده اند. این در چه فرایندی به دست آمده؟ این افراد در کمترین زمان مستعمره شهردار شده اند که یکی از بزرگترین ضعف هاست. شورای شهر بایستی مستقل باشد. گاهی در شورای شهر ما این اتفاق نمی افتد. عملأ شهردار اعضای شورای شهر را در یک گونی نگه می دارد و هر وقت دلش خواست در گونی را باز می کند و تنفسی به آنها می دهد و دوباره برمی گرداندشان داخل گونی!! این نشان دهنده ضعف شورای شهر است، شورا باید یک مجموعه نظارتی قوی باشد و نظارت بر شهردار و امورات شهری داشته و از او سؤال کند.

«خبرگزاری دانشجو» - یعنی معتقدید در حال حاضر نظارت ضعیف است؟ کلا نظارت شورای شهر بر شهرداری را چطور ارزیابی می کنید؟

منصوری: اگر ما بخواهیم اصل صدم قانون اساسی را مرور کنیم عمده وظایف شوراها در قالب وظایف نظارتی شوراهاست. اصل صدم میگوید برای پیشبرد سریع برنامه های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و مطالبات مردمی اداره امور هر شهر و بخش با نظارت شورای شهر است.

پس وظیفه عمده شوراها نظارتی است ولی این نظارت در کلان شهرها متفاوت است، در شهرها به دلیل محدودیت حوزه شهرداری ها، شوراها نظارت دقیق تری را میتوانند انجام دهند اما در کلان شهرها به دلیل ظرفیت بالای شهرداری و وجود مدیران خبره و کارشناسان زبده و متقابلأ شوراهایی که بعضأ بویی از تخصص نبرده و سابقه کار اجرایی ندارند در حوزه نظارتی بسیار ضعیف هستند.

در صورتی که شوراها قوی عمل کنند شهرداری کوچکترین تخلفی نمیتواند بکند. شهرداری هر اقدامی بخواهد انجام دهد باید شوراها موافق باشند کمیسیون های تخصصی شوراها مجرای بررسی طرح های شهرداری هاست.

اما در کلان شهرهایی مثل تهران از ظرفیت های شوراها استفاده نشده به دلایل مختلف از جمله اشخاص وساختار ، در شورای قبلی تعدادی تخصص نداشتند، تعدادی رابط شهردار بودند و تعداد اندک باقی مانده هم در کلان شهری مثل تهران جوابگو نبودند.

«خبرگزاری دانشجو» - در مورد هزینه های بالای شهرداری و ریخت و پاش ها، شوراها میتوانند نظارت کنند؟

منصوری: متأسفانه منابع بیت المال در شهرداری تهران به شکل بی رویه در حال هزینه است. بدترین نوع نگاه در شهرداری این است که به شهرداری به عنوان سکوی پرتاب نگاه کنیم. نباید اجازه دهیم که جایگاه شهرداری تهران تبدیل به مرجعی برای تأیید صلاحیت برای انتخابات ریاست جمهوری شود. اگر این اتفاق بیافتد کنترل هزینه ها بسیار مشکل است. در این زمینه، نظارت شورا نقش کلیدی پیدا می کند.

«خبرگزاری دانشجو» - با افزایش کرسی های شورای تهران از 15 به 31 موافق هستید؟

منصوری: من با افزایش افراد از 15 به 31 به شکل مشروط موافق هستم. به شرط آن که صلاحیت ها بهتر و جدی تر بررسی شود. در حوزه شوراها هم مثل مجلس دقت نظر بیشتری شود.

نظرتان در مورد ترکیب تخصصی شوراها چیست؟ بعضا چهره های ورزشی و فرهنگی را در بین کاندیداها مشاهده می کنیم.

اشتباه است. ما واقعأ شتاب زده عمل کردیم، هنرمندان و ورزشکاران را که در رشته خود متخصص هستند را به اشتباه در شوراها مشورت دادیم. آیا صرف هنرمند و ورزشکار بودن مؤلفه مؤثری در کاندیداتوری است؟ البته اگر هم بخواهیم از این افراد استفاده کنیم باید به سراغ متخصصین آنها برویم. اینکه یک فردی فقط در یک حوزه رشد کرده باشد کفایت نمیکند. هنرمند و ورزشکار بودن یک امتیاز در کنار بقیه امتیازهاست اما شرط کافی نیست.

«خبرگزاری دانشجو» - نظرتان در مورد حضور چهره های سیاسی در انتخابات شوراها چیست؟

منصوری: ما در شورا نباید توقع سیاسی کاری داشته باشیم. باید فعالیت های فرهنگی و اجتماعی و عمرانی داشته باشیم؛ این چیزی است که قانون اساسی تعیین کرده اما فردی که بخواهد با این رویکرد جلو برود باید تحلیل سیاسی داشته باشد و به یک گروه سیاسی پایبند باشد.

اینها یک طیف به هم پیوسته است که در قالب دین اسلام تعریف شده، ما سوابق سیاسی افراد را حتمأ مدنظر قرار دادیم اما نه به شکل سیاست زده، حتمأ در قالب اصولگرایی به دنبال گزینه های خودمان هستیم. این به عقیده ما یک شاخص گفتمانی است نه سیاسی.

اما افرادی که در شوراها میایند نباید سیاست زده عمل کنند، گاهی مثل فتنه 88 موضع گیری اعضای شورا ایرادی ندارد اما عملیات سیاسی صرف در شوراها بر خلاف قانون است.

«خبرگزاری دانشجو» - حالا که بحث سیاست در شورای شهر مطرح شد، حضور اصلاح طلبان را چطور ارزیابی می کنید؟

منصوری: جریان اصلاحات نسبت به ریاست جمهوری مأیوس بودند و به دنبال پایگاه شورای شهر بودند. اصلاح طلبان از شورای شهر استفاده های سیاسی میکنند. اگر آنها در انتخابات شوراها پیروز نشوند به معنای مرگ سیاسی خودشان میدانند.

«خبرگزاری دانشجو» - از برنامه ها و اولویت های خودتان بگویید؟ چه اقدامی را برای مردم تهران در اولویت می دانید؟

منصوری: به نظر من اولین اقدام باید تغییر مبنایی در اقتصاد شهرداری باشد؛ چون اگر در درازمدت این رویه پیش گرفته شود شرایط نابه سامانی خواهیم داشت. اصطلاحی که اهل فن در این رابطه به کار بردند وجود اضطراب در تهران است.

در حقیقت ما برای هزینه های شهر تهران ما بیش از حد داریم به شهر فشار می آوریم. هوا میفروشیم و هزینه ها را تأمین میکنیم و این به ضرر مردم است. ما درآمد را باید سامان دهیم. اقتصاد شهری باید در دست مردم باشد. مکانیزم فعلی مکانیزم اشتباهی است؛ در هزینه ها هم باید یک مبنای عدالت خواهیی در نظر گرفته شود.

از دیگر برنامه ها این است که باید به الگوی معماری اسلامی ایرانی توجه کنیم. ما در کشور خودمان معماری های قدیمی و سنتی داریم که نوعی آرامش را ارائه میکند. بافت سنتی ایران مسجد محور است.

ما در بافت شهرک های جدید باید این را محور قرار دهیم. این اتفاق اگر بیافتد شاید بسیاری از مشکلات محلی و منطقه ای ما حل خواهد شد. اگر نقطه اتکاء ما دین، مسجد و مدرسه باشد - همان اتفاقی که در بسیاری از روستاها افتاده است و میدان اصلی روستا مسجد است و محل تجمع مردم - به نوعی آرامش روانی ایجاد میکند. این الگوی اسلامی ایرانی را باید مدنظر قرار دهیم.

لزوم مدیریت یکپارچه در شورای شهر در اولویت برنامه های ما قرار دارد. در شهر تهران در طول روز بخش اعظمی از انرژی صرف روابط بین دستگاهی میشود. منظور از مدیریت یکپارچه مدیریت یک نفر نیست بلکه هماهنگی مدیریت در دستگاه هاست.

در سطح شهرستان ها این وظیفه بر عهده فرمانداری هاست اما در سطح شهر تهران به دلیل گستردگی کار روی زمین میماند البته بیشتر این مشکلات سیاسی است آزاد سازی اش مشکل است.

اگر این آزادسازی انجام شود علی القاعده شهرداری ها خودشان را رقیب دولت نمیبینند نگاه غلطی که به شهرداری ها القا شده که باید از بین برود. شهرداری یک دستگاه پرظرفیت است که اگر وظایف خود را درست انجام دهد بسیاری از دیگر دستگاه ها هم به وظایف خود عمل خواهند کرد.

شهرداری باید یک نگاه محورمآبانه داشته باشد. بحث دیگری که پیگیری خواهد شد بحث امنیت است، امنیت باید محله محور پیش برود. افراد محله باید با یک تعامل درست با نیروی انتظامی در توسعه امنیت کمک کنند ( مثل شهرک ها). در بحث اجتماعی باید شهرداری اقداماتی انجام دهد. حاشیه نشینی به شدت مردم را آزار میدهد، برخی از این مناطق که حقیقتأ دردآور است به دلیل بی مبالاتی مدیریتی شکل گرفته است.

در همین حوزه اجتماعی معضل اعتیاد باید با همکاری شهرداری و دولت حل شود که راه آن حصر قانونی و زندانی کردن نیست و شهرداری باید جایگاهی را به این افراد اختصاص دهد. شهرداری حتمأ میتواند در جنبه فرهنگ سازی مبارزه با مواد مخدر اقداماتی انجام دهد.

«خبرگزاری دانشجو» - من فکر می کنم بزرگترین مشکلات مردم تهران بحث حمل و نقل و مسکن باشد. برای این معضلات چه برنامه هایی دارید؟

منصوری: حمل و نقل باید مهندسی شود. در بسیاری از کلان شهرها اساس توسعه شهری حمل و نقل است. ما بحث حمل و نقل تهران را باید در زیر زمین یا بالاتر از سطح زمین بررسی کنیم چون زمین های تهران اشباع شده است، مثل طرح مونوریل در صورتی که توجیه اقتصادی داشته باشد را در دستور کار قرار دهیم.

نکته بعد حمل و نقل ترکیبی است که در خصوص متصل کردن خطوط مختلف حمل و نقل باید مورد بررسی قرار گیرد.

در حوزه مسکن ما بیش از 300000 خانه خالی در سطح تهران داریم که اگر اینها وارد چرخه مسکن شوند یکی از مشکلات عمده تهران حل خواهد شد، علی القاعده ما باید میزانی برای اخذ عوارض و مالیات از خانه های خالی بگذاریم.

در بسیاری از کشورها منبع اقتصادی مالیاتی است که مردم پرداخت میکنند نه فروش تراکم. ما قصد اجرای مالیات برای همه را نداریم اما بسیاری از اغنیاء بایستی در اداره امور شهر کمک کنند. نگاه هدفمندی یارانه ها باید در حوزه شهری هم اجرا شود. ما باید مکانیزم اخذ مالیات در زندگی اشرافی را طراحی کنیم.

اینگونه یکی از مشکلات مردم که گرانی مسکن هست حل خواهد شد علی القاعده با این مکانیزم یک درآمد پایدار برای شهرداری شکل خواهد گرفت و جلوی تخلف تراکم فروشی گرفته خواهد شد. البته این درآمد پایدار در حوزه های متفاوت میتواند شکل بگیرد.

«خبرگزاری دانشجو» - این برنامه ها و هدف ها درست، برای پیاده کردنشان چه راه حل های اجرایی مد نظر دارید؟

منصوری: وظیفه شورا کار اجرایی نیست، بلکه اجرای آنها با شهرداری است. وظیفه شوراها انتخاب و کمک به شهردار در جهت انتخاب تیم اجرایی است. اگر تیم اجرایی در طراز پایتخت نباشد طبیعتأ این نظرات اجرا نخواهد شد. پس نکته اول انتخاب شهردار توانمند و نکته دوم نوع نظارت شوراها بر شهرداری است که باید نظارتمؤثر و مستمری باشد اگر در این حوزه دقت نکنیم مشکلاتی پیش خواهد آمد که شاهدش هستیم.

«خبرگزاری دانشجو» - این طور که می فرمایید، در واقع مهمترین وظیفه شورای شهر، انتخاب شهردار مناسب است. معیار شما برای انتخاب شهردار چیست؟

منصوری: ما به تخصص، تدین و کارآمدی توجه داریم، مقبولیت، مردمی بودن، نشاط و پویایی، موضع گیری صریح و روشن، مشورت پذیر ، قدرت تعامل با شورای شهر ، پویایی در مسائل اجتماعی و قدرت ارتباط با قشر متدین جامعه را داشته باشد و از ظرفیت مردم برای اداره امور استفاده کند.

«خبرگزاری دانشجو» - در بین شهردارهای گذشته، کدام یکی دارای ویژگی هایی که گفتید بودند؟ کدام را موفق تر می دانید؟

منصوری: قطعأ من دوره آقای احمدی نژاد را موفق تر میدانم. این موضوع از بیانات حضرت آقا هم معلوم بود که گفتند: "از شهرداری رایحه خوش خدمت به مشام میرسد." البته من نمیخواهم نگاه حزبی داشته باشم. در مدت خدمت ایشان در شهرداری اقدامات بزرگی انجام شد و در حقیقت ریل خدمت گذاری در آنجا مستقر شد. در دوره ایشان توجه ویژه ای به مجموعه های مذهبی و بسیج انجام شد. من به این اعتقاد دارم که وظیفه شهرداری فعال کردن گروه های مختلف است که از مردم برای اداره شهر استفاده کنیم. سازمان های مردمی که در ریل نظام حرکت میکنند را باید فعال کنیم. این، یکی از مطالبات مقام معظم رهبری است که در دوره آقای احمدی نژاد اتفاق افتاد.