گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»- مرضیه آزادی؛ بیماران، همراهان، خانواده ها و .... از پرستاران توقع دارند که همیشه خنده رو و شاداب و حتی پر انرژی باشند و هیچ کمکی را به بیماران دریغ نکنند، اما چند ماهی است که به این گروه انتقادهای زیادی شده است.
چشم های ورم کرده و قرمز پرستار اولین نکته ای است که توجه ام را به خود جلب می کرد. از در و دیوار کثیف بیمارستان با نگاهی سریع می گذرم اما نمی توانم چشمان پرستار خسته را نادیده بگیرم. با خود تصور می کنم که هر پرستار باید بیشتر از افراد عادی گوش داشته باشد و قدرت این را داشته باشد که در عرض یک ثانیه با چند مریض صحبت کند و دقیقا همین موقع است که یک نفر عصبانی از راه می رسد و ....
دکتر حسین ابراهیمی، دکترای پرستاری و سرپرست دانشکده پرستاری همای شاهرود معتقد است که پرستاران از فشردگی شیفت هایی که دارند در حال حاضر به شدت شاکی اند و متاسفانه ما هم نمی توانیم مرحمی برای دردهایشان باشیم.
وی افزود: مسئله ای که هست درمورد شیفت های کاری بسیار سنگینی است که پرستاران دارند، معمولا امکان توسعه آموزش، پژوهش و مطالعه کردن برای پرستاران فراهم نیست و این امکان که پرستاران بتوانند اطلاعات خود را به روز شده نگه دارند میسر نمی شود.
پرستاران مجبورند که شب تا صبح بیدار بمانند و در شرایط نامناسب بیمارستان شب را سحر کنند.
در هفته چند روز باید شیفت شب بایستند؟ قانون برای پرستاران در تمام بخش ها و در تمام بیمارستان ها اجرا می شود؟ اصلا قانونی برای ساعت کاری پرستاران وجود دارد.
در کشوری زندگی می کنیم که هر بیمارستان برای خود قانونی جداگانه ای دارد و مرجعی برای رسیدگی به آنها نیست. تصوری که همه ما از کار سخت پرستاران در ذهن داریم این است که کار آنها به این دلیل زیاد است چون تعدادشان کم و اندک است اما آمار و ارقام مطالب دیگری را بیان می کنند.
تعداد زیاد دانشجویان پرستاری
ابراهیمی با اشاره به تعداد پرستاران بیان کرد: تعداد پرستار فارغ التحصیل در ایران کم نیست و کمبودی در این زمینه نداریم، مشکل جذب این افراد در سیستم های بهداشتی و درمانی کشور است.
وی افزود: تعداد کثیری از افرادی که فارغ التحصیل می شوند به سراغ مشاغلی غیر از پرستاری می روند، مثلا مربی بهداشت می شوند و یا به کار اداری مشغول می شوند.
سرپرست دانشکده پرستاری همای شاهرود درمورد ردیف بودجه ای که برای پرستاران در نظر گرفته می شود، گفت: برای افرادی که فارغ التحصیل می شوند باید ردیف های بودجه کافی در نظر گرفته شود، تعداد پرستار نسبت به تعداد بیمار کافی نیست.
تعداد ظرفیت هایی که برای یک بیمارستان به نسبت تخت هایی که در بیمارستان قرار دارد، نسبت درستی نیست و کار کارشناسانه دقیقی بر روی این موضوع انجام نشده است.
وی تصریح کرد: از لحاظ جهانی پرسنل بیمارستان را برای هر تخت، 1/1 در نظر می گیرند که این تعداد شامل پزشک، پرستار، آزمایشگاه، رادیولوژی و...می شود که باید این تعداد را به تفکیک هر رشته بیان کنند و کار کارشناسانه جدیدی روی این موضوع انجام بشود تا بتوانیم مشکلاتی را که در زمینه درمان داریم حل کنیم.
مشکلات پرستاران، ناکافی بودن تعداد آنها و .... مشکلات امروز و دیروز و فردا نیست. مشکلاتی است که همیشه پرستاران به خاطر آن اعتراض کردند و سازمان نظام پرستاری به خوبی این دردها و مصیبت ها را می داند اما کاری نمی کند. شاید روسا و مسولین به دنبال زمان هستند، شاید عقیده دارند وقتی زمان می گذرد، مشکلات، رنگ کهنگی می گیرند و از خاطره ها پاک می شوند ولی در این مورد، حتی گذر زمان، مشکل را مرتفع و حتی کمرنگ تر نکرده است.
سرپرست دانشکده پرستاری همای شاهرود با اشاره به ورودی های دانشگاه آزاد گفت: فرآیند ورود پرستاران به بیمارستان ها مشکل اساسی دارد. بخصوص که الان پرستارانی که تعداد فارغ التحصیلان دانشگاه آزاد به بیمارستان ها بیشتر شده است.
وی افزود: دانشگاه آزاد فضای بالینی برای جذب نیروها ندارد و این اقدام طبیعتا کیفیت کار آموزش را دچار مشکل می کند. امیدوارم در این قضیه فکری بشود و پذیرش دانشجو متناسب با امکانات و شرایط دانشگاه باشد و شاهد تربیت نیروهایی با کیفیت بالا باشیم. امکانات آموزشی و فضاهای بالینی مورد نیاز در این رشته به شدت اهمیت دارد.
ابراهیمی با اشاره به آموزش پرستاران بیان کرد: بحث آموزش پرستاران از مهمترین بحث هایی است که انجام می شود و آموزش پرستاران در حال حاضر از لحاظ کمی مطرح و به آن اهمیت داده می شود. پذیرش دانشجو بسیار زیاد است بخصوص در دانشگاه آزاد.
وی در ادامه تصریح کرد: رده های مختلف پرستاری از معضلات و مشکلات دیگر بیمارستان ها است. در بیمارستان ها بیشتر پرستاران کارشناس جذب می شوند، درحالی که رده های دیگر مانند کمک بهیار و یا بهیار هم برای بیمارستان ها لازم و ضروری است و بهتر است خدمات را در بیمارستان ها دسته بندی کنیم.
4 سال درس می خواند، آموزش می بیند، طرح را می گذراند، مدرک را که می گیرد، تمام کارهای آموزشی تمام می شود. انگار مهری بر روی تقویم آموزشی خورده است. مهر پایان.
گفته می شود که پرستاران باید آموزش ضمن خدمت داشته باشند و آموزش پرستاران باید دائمی باشد، اما این ها تنها در حد حرف است.
ابراهیمی درمورد تفاوت زمانی که میان آموزش و درمان بیمار وجود دارد، معتقد است که باید توجه بیشتری به بخش آموزش شود، معاونت پرستاری برای برداشتن این خلا که بین آموزش و اقدامات درمانی وجود دارد، رشته هایی را طراحی و آماده کرده است.
وی در ادامه تصریح کرد: پیش بینی شده است که در رشته جدید، برای آموزش ضمن خدمت، سوپروایزرها و مسئول بخش ها درگیر اقدامات بالینی دانشجویان شوند، در کنار اینکه افراد ارتقا تحصیلی و آموزشی پیدا می کنند، درگیر مسئله آموزش می شوند که خیلی از مسائل روتین بیمارستان ها کنار گذاشته شود و سعی کنند که کار علمی انجام بدهند.
سرپرست دانشکده پرستاری همای شاهرود گفت: در این مواقع، پرسنل درمان خود را جدا از پرسنل آموزش احساس نمی کنند و این اقدام به پرستاران کمک زیادی می کند.
کمبود پرستار تنها مختص بیمارستان ها نیست، تا حالا بارها دیده شده است که دانشگاه ها از کمبود و یا نبود هیئت علمی شکایت می کنند و تعداد اعضای هیئت علمی را ناکافی می دانند، در این مقطع چه می توان کرد؟ این خانه از پایه ویران است. زمانی که بیمارستان ها، پرستار ندارند، زمانی که در مقطع کارشناسی پرستاری با مشکل آموزش مواجه هستیم، نباید انتظار داشت که بتوانیم اعضای هیئت علمی را افزایش بدهیم.
دکتر حسین توانگر، رئیس دانشکده پرستاری و مامایی یزد گفت: از لحاظ آموزش کمبود اساتید، کمبود اعضای هیئت علمی وجود دارد، رشته پرستاری در فوق لیسانس باید به صورت تخصصی تر باشد و باید تخصص های ویژه ای وجود داشته باشد مثلا در جراحی یک مبحث کلی وجود دارد، چشم ، قلب و .... آموزش های متفاوتی ببنینند و قسمت دیالیز، قلب و ... جدا شود و پرستار ریه و پرستار متخصص کودکان داشته باشیم که این تخصصی تر شدن باعث می شود که هر کدام کارایی بیشتر و بهتری داشته باشند.
وی درخصوص مشکلات دانشجویان پرستاری بیان کرد: از لحاظ نامشخص بودن وضعیت کاری و استخدامی است، دانشجویی 4 سال در این رشته درس می خواند با اینکه می دانند کشور با کمبود نیروی پرستاری مواجه است اما از لحاظ استخدام، دانشگاه ها با مشکل مواجه اند و مدت زمان طولانی وقفه ایجاد می شود تا دانشجویان در بیمارستان ها جذب و استخدام بشوند.
توانگری افزود: بیمارستان ها ظرفیت استخدام فارغ التحصیلان رشته پرستاری را ندارند. هر سال هر دانشگاهی تعداد محدودی از پرستاران را جذب می کند و در بیمارستان ها نیز به همین صورت و تعداد زیادی از بیماران زیر نظر یک پرستار قرار دارد، اگر تعداد استخدامی ها را بیشتر کنند در این صورت مشکلی درمورد رسیدگی به بیماران وجود نخواهد داشت و حجم زیاد کار با حقوق و دستمزد پایین وجود دارد.
رئیس دانشکده پرستاری و مامایی یزد در پایان گفت: سازمان نظام پرستاری و وزارت کار باید با هم توافقاتی را داشته باشند و درمورد استخدام و جذب اقدامات درستی صورت بگیرد.
با این وضعیتی که پرستاران در حال حاضر دارند، تعداد کم، آموزش نامناسب، هیئت علمی کم و .... چگونه انتظار دارید که به بیماران به خوبی رسیدگی شود.
باید خودمان را نیز جای آنها بگذاریم، ساعت کاری پرستاران انقدر زیاد است که گاهی غیر قابل تحمل می شود، بعید نیست که پرستاری درد یک بیمار را نادیده بگیرد یا آه و ناله بیماری را بهانه گیری بیمار فرض کند.