آفت خودبرتربینی برخی روشنفکران مدعی مانع از مناظره آنان با من شد / سبک رساله نویسی در کشور به روز نیست

به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو»از مشهد، حسن رحیم پورازغدی دقایقی پیش در جمع دانشجویان دانشگاه علوم اسلامی رضوی در همایش «غربت آزاداندیشی در کرسی‌های آزاداندیشی» در سالن آمفی‌تئاتر این دانشگاه بیان داشت: بسیاری از موضوعاتی که در سیاست و اسلام در خصوص آن بحث و مناظره نشده است در جای خود مباحث عمیقی هستند که می‌توان به آنها پرداخت.

 

وی با انتقاد از نبود فضای مناظره و بحث در جمع دانشجویان گفت: منابع عظیم استخراج نشده در قرآن و احادیث وجود دارد که بسیار تمدن ساز است که می‌توان روی آنها بحث و مناظره کرد.

 

رحیم‌پور ازغدی ادامه داد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد زمانی رضوی می‌شود که هفته‌ای یک کرسی در خصوص کلام فقه حدیث و تفسیر برگزار و با ارائه مقاله و نظارت اساتید در حضور دانشجویان شرایط ایجاد فضای تبادل اندیشه را فراهم کند.

 

 

وی در ادامه با بیان اصول مناظره از زبان شهید ثانی گفت: متاسفانه امروز بسیاری در خصوص مباحث فقه و علوم این نظر را دارند که دیگر پرداختن به این مباحث کافی است، دلیل این تفکر این است که فضای بحث و مناظره وجود ندارد تا عمق این مباحث و نیاز پرداختن به آن مشخص شود.

 

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه خیلی از بزرگان ما هستند که مباحث و علوم فکری آنها قرن‌ها بعد مورد استفاده قرار می‌گیرد یادآور شد: متاسفانه به دلیل نبود فضای بحث و تبادل اندیشه در زمان لازم بسیاری از نوشته‌ها و عقاید متفکران و بزرگان علوم دینی صد یا دویست سال بعد توسط عده‌ای کشف و به آن پرداخته می‌شد.

 

وی با بیان نقل قولی از سوی امیرالمومنین (ع) پرداخت و افزود: مولا علی می‌فرمایند «بندگان حقیقی کسانی هستند که مدام یکدیگر را با محبت دیدار می‌کنند و از علم خداوند حرف می‌زنند و چشمه‌های معرفت را به شکل انفجارآمیز گسترش می‌دهند».

 

 

ازغدی با بیان اینکه در متون اسلامی آداب بسیار مهمی در خصوص مناظره وجود دارد گفت: در یک مناظره واقعی و اسلامی افراد مناظره کننده به دنبال کشف حقیقت هستند و هدف آنها بی‌سواد خطاب کردن دیگران و عالم نشان دادن خود نیست.

 

این کارشناس مسائل فرهنگی با بیان اینکه یکی از قوی‌ترین آفات در میان صاحب نظران و علما حسد و خود برتر بینی آنها نسبت به دیگران است تصریح کرد: در یک مناظره اسلامی فرد مناظره کننده در پی اثبات خود نیست، آنچنان که شهید ثانی می‌گوید« این تو هستی که تذهیب نفس را بلد نیستی و دیگران را بی سواد می‌خوانی» و این یعنی مناظره کننده باید در جست‌وجو حقایق و رسیدن به یک راه‌حل مشکل گشا باشد.

 

 

ازغدی با بیان اینکه اگر هدف از شرکت در یک مناظره بردن آبرو از یک مومن باشد این فعل حرام است تاکید کرد: در مناظره هدف بسیار مهم است و هدف یک مناظره اسلامی تاثیرگذاری بر مخاطب می‌باشد ،تاثیرگذاری‌ای که بتواند از لحاظ روحانی و روانی مخاطب را تغییر دهد.

 

وی افزود: کسانی که با لجاجت وارد گفت‌وگو می‌شوند بدانند حرکت غلطی را آغاز کرده اند و مناظره را به جدل تبدیل خواهند کرد.

 

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه منیت و خودمحوری آفت و آسیب هر گفت‌وگو و مناظره‌ای است بیان داشت: منیت یک شخص زمانی که او خودش تنها و با خودش زندگی می‌کند دیده نمی‌شود، این منیت یعنی اینکه شما سلطان ذهن خود می‌شوید و حرف مخالف را نمی‌شنوید.

 

وی ادامه داد: زمانی که شما حرف مخالف را ندانید و نشنوید منیت شما رقیب پیدا نمی‌کند و در تعارض بین عقل و نفس قرار نمی‌گیرد و این موجب می‌شود که شما با تقوا نشوید.

 

ازغدی با بیان اینکه باید برای خدا تواضع داشت گفت: باید وسط میدان بایستید و اعلام کنید که خودخواه نیستم، در قرآن آمده است که کسی که به اشتباه خود پی ببرد و اقرار به خطای خود کند پاداش ویژه‌ای در پیشگاه خداوند دارد.

 

 

این کارشناس مسائل فرهنگی در ادامه با بیان اینکه در طول بیست سال حضور خود در این عرصه تجربه برخورد با بسیار از افراد را داشته‌ام ابراز داشت: بسیاری از این افراد که روشنفکران نیز بودند در برابر درخواست من برای مناظره مقاومت نشان می‌دادند.

 

وی ادامه داد: سروش و بسیاری دیگر که از آنان نام نمی‌برم در برابر درخواست من در خصوص مناظره بدون قید و شرط و با توافق آنها بر سر زمان و مکان مخالفت می‌کردند و با وجود آنکه مدعی بودند و اکنون هم مدعی هستند دچار مرض خود برتربینی شده‌اند و این آفتی میان علما و روشنفکران به صورت مشترک است.

 

این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه اگر حوزه شما حق بود در صورت نبود شرایط نباید مناظره کنید یادآور شد: اگر محور تمام رفتارها اعمال و نیات ما رضای خداوند باشد در صورتی که در یک مناظره حق نیز با ما باشد اما شرایط مناظره بحث را به بیراهه و جدل بکشاند ادامه دادن آن خداپسندانه نیست.

 

وی با انتقاد از مناظره بر سر مباحث جزئی بیان داشت: اینکه عده‌ای مسائل جزئی و پیش افتاده و غیرقابل اهمیت را در مناظرات مورد بحث قرار می‌دهند کاری عبث و بی‌فایده است این به نوعی ریاضت فکری و اتلاف وقت می‌باشد.

 

ازغدی با انتقاد از نبودن هم‌پوشانی در میان مسئولان جامعه گفت: گاه می‌بینیم مراجع مااستفاده از وسیله‌ای را حرام اعلام می‌کنند؛ اما صدا و سیما در همان هنگام در حال تبلیغ آن می‌باشد این به چه دلیل است.

 

وی ادامه داد: آیا این به این دلیل نیست که اتاق فکرهایی برای هم‌پوشانی و همراه شدن و رویه وحدت میان مسئولان ما وجود ندارد و هر کس براساس منافع و اعتقادات خود حرکت می‌کند.

 

 

این کارشناس مسائل فرهنگی با انتقاد از به روز نبودن توضیح‌المسائل‌ها و رساله‌ها در کشور خاطر نشان کرد: متاسفانه سبک رساله نویسی در کشور ما به روز نیست و حتی ادبیات و نثر این سبک را نمی‌دانیم و نگارش آن را به روز نمی‌کنیم.

 

وی ادامه داد: 50 دستور در روز برای ما اتفاق می‌افتد که برای رسیدن به پاسخ آن سراغ رساله‌ها می‌رویم؛ اما متاسفانه به دلیل به روز نبودن آنها پاسخی پیدا نمی‌کنیم.

 

ازغدی در ادامه به بیانات مقام معظم رهبر اشاره کرد و گفت: رهبری بارها فرموده‌اند که برای مسائل زنان و احکام زنان باید فقیه زن باشد زیرا بسیاری از مسائل خاص زن را مردان نمی‌توانند متوجه آنها شوند.

 

وی با بیان اینکه مناظره باید برای خدا و مناظره کننده باید صلاحیت بحث و مناظره را داشته باشد بیان داشت: موضوعات مهم و حیاتی را محور مناظره قرار دهیم و از هرزه گویی، لجبازی و جاه طلبی در مناظره اسلامی خود جلوگیری کنیم.

 

ازغدی با بیان اینکه امام صادق (ع) بزرگان بسیاری را در اهل سنت و اهل شیعه تعلیم دادند یادآور شد: امام صادق (ع) در مناظرات خود اخلاق را بسیار رعایت می‌کردند به نحوی که حتی با ملحدین نیز با لفظ برادر حرف می‌زدند و همه را هم چون برادر خود خطاب می‌کردند.

 

وی ادامه داد: ‌امام صادق (ع) می فرمودند «که نباید در مناظرات در پی رساندن و تحلیل حرف خود باشیم بلکه باید صحبت مخاطب را به خوبی گوش و سپس برای آن پاسخی پیدا کنیم».

 

این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطر نشان کرد:‌ حجم بسیار شاگردان امام صادق (ع) مانع از افزایش تلاش ایشان در ایجاد حلقه‌های بحث و مناظره نبود به نحوی که در شهرهای مختلف شاگردان قوی خود را می فرستادند و هر کس برای امری به ایشان مراجعه می‌کرد به دلیل داشتن شاگردان توانا فرد مورد نظر را به مناظره کننده قوی در آن بحث ارجاع می‌دادند.

 

وی با بیان اینکه اصول و اخلاق اسلامی را در نظرات اصل قرار دهیم گفت:‌ امام رضا (ع) می‌فرمایند «در ابتدای مناظره و بحث خوب به حرف طرف مقابل گوش دهید و پس از آنکه او کاملا حرف‌های خودش را زد به او بگوییم حرفت تمام شد و پس از آن نظر او را بیان کنیم که آیا به واقع آنچه می‌خواستی بگویی این بود و پس از اطمینان خاطر از سوی فرد مقابل خود پاسخی را که می‌دانیم به او بدهیم».

 

ازغدی در پایان با بیان اینکه امام رضا (ع) در هر صورت انجام واجبات خود را در هر مبحثی اولی می‌دانستند بیان داشت: در یکی از مناظرات که اتفاقا شخصی در مقابل ایشان بود وقت اذان شد امام رضا (ع) آماده رفتن برای نماز شدند فرد مورد نظر خطاب به ایشان گفت نمی‌شود یک سوال دیگر من را جواب دهید من تقریبا تسلیم شما شده‌ام؛ اما امام رضا (ع) فرمودند پس از نماز اگر خواستی بحث را ادامه می‌دهیم اکنون وقت نماز است.