عضو هيئت علمي دانشگاه قم با بيان اينكه در پيگيري حادثه منا بيشترين ظرفيت و امكان ما توان ملي موثر خودمان است گفت: برخورد نظام به خصوص رهبري باعث شد پيگيري هاي عربستان در مورد فاجعه منا تغيير يابد.
دكتر قاسمي در نشست تحليل ابعاد حقوقي فاجعه منا گفت: پيگيري فاجعه منا از نظر احراز مسووليت و جبران آن دو بعد موضوعي و حكمي دارد و در بعد موضوعي واقعه و صورت خارجي قضيه بررسي مي شود كه منتسب به دولت سعودي است يا خير و يا اين كه نقض تعهد شامل قصور يا تقصير است.
وي افزود: براي احراز جنبه هاي موضوعي ساز و كار حقوق بين الملل آن است كه نهادي بين المللي كميسيون حقيقت ياب تشكيل دهد تا موضوع را بررسي كند و نتيجه را براي عموم منتشر كنيد و اين نوع كميسيون در درجه اول مي تواند توسط شوراي امنيت سازمان ملل تشكيل شود.
عضو هيات علمي دانشگاه قم ابراز داشت: شوراي حقوق بشر نيز مي تواند كميسيون حقيقت ياب تشكيل دهد و اين شورا اگر چه شورايي جديد است، اما در جريان جنگ غزه كميسيون حقيقت ياب تشكيل داد و اين كميسيون ها شامل تركيب فني و حقوقي مي شود.
رييس سابق دانشگاه آزاد اسلامي واحد قم، افزود: تفاوت تصميم گيري در شوراي امنيت و شوراي حقوق بشر در اين است كه در شوراي امنيت حق وتو وجود دارد و بايد قطعنامه صادر شود اما در شوراي حقوق بشر تعداد اعضا زياد است و تركيب آن بيشتر از كشورهاي آسيايي و آفريقايي تشكيل شده و حق وتويي وجود ندارد.
قاسمي ابراز داشت: با شناختي كه از سيستم شوراي امنيت داريم تشكيل كميسيون حقيقت ياب در شوراي امنيت كاري بعيد به نظر مي رسد، ولي اميدواري براي تشكيل كميسيون حقيقت ياب در شوراي حقوق بشر بيشتر است گرچه برخي لابي گري ها نيز از سوي برخي كشورها در اين شورا ديده شده است.
وي افزود: راه سومي براي حقيقت يابي كه در سطح سازمان همكاري هاي اسلامي وجود دارد و اين سازمان نيز در صورتي كه وزارت خارجه ايران توانايي و شرايط را داشته باشد كه برخي دولت هاي اسلامي آسيب ديده در فاجعه منا چون مصر، پاكستان، نيجريه و مالزي را همراه با خود كند مي تواند مساله در اجلاس وزراي خارجه سازمان پيشنهاد داده شود تا كميسيون حقيقت ياب با تركيب بي طرف يا از اعضاي كشورهاي آسيب ديده تشكيل شود.
وي تاكيد كرد: نفوذي كه عربستان بر سازمان هاي مذكور دارد تشكيل كميسيون حقيقت ياب كاري دشوار به نظر مي رسد و بيشترين ظرفيت و امكان ما توان ملي موثر خودمان است و برخورد نظام به خصوص رهبري باعث شد پيگيري هاي عربستان در مورد فاجعه منا تغيير يابد.
استاد حقوق بين الملل افزود: كشورها در جايي كه حققوق اتباعشان مورد آسيب قرار گرفته، اقداماتي انجام كه طرف مقابل را نسبت به جبران خسارت و انجام تعهد وادار كند.
وي بيان داشت: براي نتيجه گيري از قدرت و ظرفيت خودمان استفاده كنيم و در فضاي عمومي و رسانه اي فشار به عربستان هم چنان وجود داشته باشد تا قدرت ايران به مذاكره دو جانبه با عربستان تبديل شود تا عربستان به خاطر دولت جمهوري اسلامي كه به صراحت موضع گرفته است با ايران تفاهم كرده و اقدامات اصلاحي خود را در قالب عذرخواهي، جبران و خسارت و پيشگيري از جلوگيري حوادث در آينده ئتشته باشد.