به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از زنجان، تقریبا برایمان تبدیل به عادت شده است، کتاب هایی را ببینیم که روزی روزگاری با هزار امید و آرزو جهت دانا شدن پیرامون موضوع آن کتاب، خریدارش شده بودیم. نگاهی به قفسه های کتاب هایمان که می اندازیم چندین و چند جلد کتاب دست نخورده مقابل چشمانمان رژه می روند. می خواهیم بدانیم چرا این گونه شد؟ اما پاسخی برای پرسشمان نمی یابیم.
شوربختانه سرانه مطالعه کتاب در کشورمان بسیار پایین است. یعنی در زندگی بنده و شما، جزو کم ارزش ترین کارهای روزمره، مطالعه کتاب است.
این که چرا کتاب نمی خوانیم را هنوز نمی دانیم. نه فقط ما بلکه حتی کارشناسان امر هم نمی توانند با قاطعیت بگویند که چرا مطالعه ای که جز فایده برای ما ندارد، به چه دلیل از لیست فعالیت های روزمره ما رخت بربسته است؟
اگر کسی بخواهد بگوید نبود فرصت و مشغله های فراوان زندگی، عامل کنار گذاشتن کتاب توسط اوست، یقینا کلاهی گشاد بر سر خود نهاده و هدفش چه بداند و چه نداند توجیه اشتباه مطالعه نکردنش است. زیرا در این زندگی روزمره ما برای هر چیزی زمان داریم الا کتاب...
نگارنده نه جامعه شناس است و نه استاد و متخصص چرایی مطالعه نکردن مردم. ولی همین قدر می دانم که امروزه بر حسب آمارهای منتشره توسط مسئولین ذی ربط تعداد ۱۶.۰۰۰.۰۰۰نفر از هم وطنان عزیزمان روزانه وقت مبارک خود را صرف حضور در شبکه اجتماعی تلگرام می کنند.
و باز هم به جهت این که نگارنده این سطور خود جزو تلگرامی های حرفه ای است نیک می دانم که زمان هدر رفت مردم در این شبکه (مراد از مردم فقط جوانان نیستند) فراوان است.
حال باید از خودمان بپرسیم، بنده و شمایی که روزانه ویلان و سرگردان از این گروه به آن گروه و از این کانال به آن کانال در شبکه اجتماعی تلگرام هستیم، نمی توانیم لختی از زمان خود را به مطالعه کتاب اختصاص دهیم؟ چه این که خودمان هم خوب می دانیم اطلاعاتی که از این شبکه و از باقی شبکه های اجتماعی بدست می آوریم یکی در میان نادرست است.
حس همه چیز دانی ما پس از خواندن برخی تحلیل های بدون سند به قدری بالا می رود که فراموش می کنیم در یک فضای مجازی مشغول کسب اطلاعات هستیم. خودمان را نباید گول بزنیم.
محسن شرکایی، دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت دانشگاه تهران و مسئول اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه زنجان در گفتوگو با خبرگزاری دانشجو تصریح کرد: مردم ایران به علت غرق شدن در زندگی عادی خود و روز مرگی فراوان و عدم لزوم مطالعه و گنجاندن این امر در زمان زندگی خود، باعث شده که از پرداختن به مطالعه مغفول بمانند.
وی افزود: اما یک نکته مهم تر این که مردم خود را عالم به همه چی می دانند و به راحتی درباره همه مسائل تخصصی و عمومی اظهار نظر می کنند و اینکه سواد آکادمیک دانشگاهی و دیپلم خود را برای پیشرفت در زندگی و کار خود کافی می دانند و بیشتر دنبال کسب اطلاعات و علم توسط فیلم و سخنرانی و اخبار، مجلات و روزنامه ها و البته شبکه های اجتماعی هستند و این خود باعث اعتماد به نفس کاذب در جامعه می شود که مشرف به همه چیز هستند؛ ولی غافل از اینکه مطالعه برای بالا بردن سطح معرفتی و دینی است نه اطلاعات سطحی.
شرکایی ادامه داد: مقام معظم رهبری توصیه ای دارند که سطح معرفت و سواد خود را در حد مجلات و نشریه ها و سایت ها قرار ندهید و کتب دانشمندان و فیلسوفان و متفکران را مطالعه کنید.
شرکایی افزود: نکته دیگر ضعف محتوایی کتب است و نویسنده ها بیشتر برای فروش و پرستیژ خود تولید محتوا می کنند و این خود اعتماد مردم را سلب می کند و گر نه مردم ثابت کرده اند کتاب خوب را می خوانند مثل کتاب دا، نامیرا مثل رمان های شجاعی و...
اما هستند کسانی که نظری متفاوت دارند. به اعتقاد برخی هرگز سرانه مطالعه کتاب در کشور ما کاهش نیافته، بلکه با وجود شبکه های اجتماعی و کتاب های الکترونیکی این میزان مطالعه افزایش یافته است و باید از نهادهای آمار دهنده که پرسید که چرا مطالعه کتاب را فقط در کتب کاغذی خلاصه می کنند.
نوید کمالی، محقق و پژوهشگر حوزه رسانه و معاون بسیج رسانه استان زنجان در گفتوگو با خبرگزاری دانشجو، تصریح کرد: بنده شخصا معتقد به کاهش سرانه مطالعه در کشور نیستم و مشکل را در شاخص های اشتباه و ناقصی که در حوزه سنجش میزان مطالعه مردم وجود دارد می دانم؛ زیرا اولا در عصر اطلاعات رسانه های مکتوب جای خود را به رسانه های دیجیتال داده اند و کتابخانه های سنتی تبدیل به کتابخانه های الکترونیکی شده اند و طبعا عموم مردم امروزه بیشتر زمان مطالعه خود را با مرور اطلاعات الکترونیکی سپری می کنند که متاسفانه در کشور ما شاخصی برای سنجش آن وجود ندارد.
کمالی افزود: بطور مثال در شاخص های آماری کشور یک ساعت کار در هفته به عنوان فاکتور سنجش شاغلین کشور محسوب می شود؛ اما برای مطالعه هیچ توجهی به محتواهای دیجیتال مثل خبرنامه ها و مقالات الکترونیکی نمی شود که در واقع بیشترین زمان مطالعه نسل جوان را به خود اختصاص داده اند.
وی خاطرنشان کرد: البته باید به این نکته توجه داشت که در جامعه اطلاعاتی شبکه های اجتماعی نقش روزنامه ها و منابع سنتی اطلاع رسانی را بر عهده گرفته اند به طوری که اگر ما میزان مطالعه اخبار در جمعیت ۱۴ تا ۲۰ میلیونی کاربران ایرانی تلگرام را محاسبه کنیم طبعا از سرانه مطالعه کشورهای توسعه یافته مثل ژاپن و آلمان پیشی خواهیم گرفت.