به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛میتوان در یک کلمه گفت که مهمترین هدف برگزاری اردوهای جهادی، سازندگی است. اما این عبارت توضیح دارد؛ همانگونه که خود جهاد توضیح دارد. آغاز این سازندگی، ساختن خود میباشد. به عبارتی اولین هدف اردوی جهادی خود سازی است؛ همانطور که برترین جهادها جهاد اکبر در معرکه نفس است. این گذر از خود و اجابت حق بزرگترین و مقدسترین غنیمتی است که از این سفر برای آدمی میماند.به همین منظور؛با صادق مفرد؛ مسئول سازندگی بسج دانشجویی تهران بزرگ به گفت و گو نشستیم.
در ابتدا توضیحی راجع به اردوهای جهادی بفرمایید.
۲۴گروه جهادی در تابستان ۱۳۹۴ از دانشگاه های تهران بزرگ اعزام گشتند.در مجموع ۱۹۰۸ نفر در اردوهای ۱۰ الی ۱۴ روزه حضور داشتند که از این میزان ۶۷ درصد برادر (بیش از ۱۲۰۰ دانشجو) و ۳۳ درصد خواهر (۶۰۰ دانشجو) می باشد. گروهها با توجه به ضرورت های موجود در مناطق و ظرفیت دانشگاه اعزام کننده، در عرصه های شش گانه اردوهای جهادی به فعالیت پرداختند.
فعالیت های اردو های جهادی در چه زمینه هایی بوده است؟
عرصه های فرهنگی، عمرانی و بهداشتی در صدر عرصه های فعالیتی بوده که عمده گروه های جهادی در آن فعالیت نمودند. عرصه های فعالیت گروهها به شرح زیر آموزش تحصیلی فرهنگی کشاورزی بهداشت و درمان کارآفرینی عمران می باشدمیزان هزینه گروهها در هر عرصه را می توان گفت که گروه های جهادی در مجموع ۱.۴ میلیارد تومان را از منابع مختلف جذب و در روستاها در عرصه های مختلف هزینه کردند. در این میان عرصه عمرانی با اختصاص ۵۶% بودجه و معادل ۷۷۵ میلیون تومان، عرصه کارآفرینی با ۲۱% و بهداشت با ۱۴% در صدر هزینه کرد گروه های می باشند.
مخاطبین این طرح چه کسانی هستند؟
جامعه مخاطبین گروههای جهادی تهران بزرگ، ۱۲۹ روستا در ۱۵ استان و با جمعیتی بیش از ۵۰.۰۰۰ روستایی می باشد. بدون در نظر گرفتن مخاطبین عرصه عمران و سازندگی بیشترین مخاطب تحت پوشش گروههای جهادی در عرصه بهداشت و درمان با ۶۹% مخاطب و معادل ۲۸هزار نفر بوده و پس از آن عرصه های فرهنگی، کشاورزی و کارآفرینی به ترتیب با ۱۷% و ۶% و ۶% در رتبه های بعد قرار دارند.
چه میزان پروژه عمرانی انجام شده؟
گروههای جهادی تهران بزرگ ۱۱۵ پروژه عمرانی را در تابستان۹۴ با صرف مبلغ ۷۷۵میلیون تومان انجام دادند. زیرساخت عمومی روستا (حمام، سرویس بهداشتی، گل کاری، تسطیح راه و.. ) با ۳۴پروژه و آبرسانی با ۳۳ پروژه و پس از آن ساخت و بهسازی مدارس با ۱۹ پروژه به ترتیب از تعداد بالاتری برخوردار هستند. در بین پروژه های عمرانی، در موضوع آبرسانی با صرف بیش از ۲۳۲ میلیون تومان بیشترین هزینه صورت گرفته است و پس از آن موضوعات ساخت و بهسازی مسجد، خانه عالم و زیرساخت عمومی روستا در رتبه های بعد قرار گرفته اند.
فعالیت های انجام شده در بخش بهداشت ودرمان را چگونه ارزیابی می کنید؟
فعالیتهای صورت گرفته در بخش بهداشت و درمان ؛در این اردوها، بیش از ۱۶۰۰۰ نفر تحت ویزیت پزشک عمومی قرار گرفتند و بیش از ۴۷۰۰ نفر خدمات دندان پزشکی دریافت نمودند. در رتبه بندی مبالغ صرف شده در بخش بهداشت و درمان، موضوع ویزیت پزشکی هزینه بالاتری را به خود اختصاص داده است.
سایر خدمات ارائه شده و تعداد افراد بهره مند شده از آن در نمودار مشخص شده است
اقدامات انجام شده در سایر بخش ها چگونه بوده است؟
در بین فعالیتهای صورت گرفته توسط گروههای جهادی در بخش فرهنگی، تعداد برگزاری کلاسهای کودک و نوجوان در صدر و پس از آن کلاسهای انس باقرآن، کلاسهای اعتقادی و دیدار با خانواده شهدا در رتبه های بعدی قرار دارند در عرصه های کارآفرینی و کشاورزی به ترتیب ۷ و ۴ گروه فعالیت نموده و جمعا ۳۹۹ میلیون تومان هزینه گردیده و در حدود ۵۰۰۰نفر مخاطب تحت پوشش قرار گرفته اند.
در این بخش فعالیتهایی اعم از آموزش، ترویج و درمان، فراهم سازی زیرساخت اشتغال توسط گروهها انجام شده است.
ارزیابی مشخصی از فعالیت های اردوهای جهادی داشته اید؟
ارزیابی مشارکت اهالی و همکاری نهادهای مسئول با گروههای جهادی انجام شدکه بر اساس نظرسنجی صورت گرفته میزان رضایت جهادگران در خصوص مشارکت اهالی، مسئولین منطقه و نهاد های اعزام کننده به این شرح می باشد:
اگر این روند ارزشیابی در کشور جاری شود یعنی استان های مختلف بیایند چنین آماری تحلیلی از اردوهایشان داشته باشند هم می توان استان به استان و هم سال به سال مقایسه کرد.
چند وقت پیش یک خبرگزاری تماس گرفته بود می گفت که میزان همکاری دولت با گروه جهادی الان بهتر است یا دولت قبل بهتر بوده این را شهودی می شود یک صحبتی کرد ولی اگر بخواهیم دقیق بررسی کنیم و سلیقه ای برخورد نکنیم؛ براساس این نظرسنجی ها می شود دولت به دولت وضعیت را بررسی کرد.
راجع به میزان مشارکت دولت در این طرح توضیح دهید.
به نسبت دولت سابق الان خیلی کمتر شده یک چند سالی گروه های جهادی حتی در اتاق فکرهای گروه های قوی استانداری هم بها داده می شد و در سطح طرح دادن و ایده دادن کار می کردند.
قبلا جوانان شاید می رفتند دفتر مناطق محروم طرح و پروزه می دادند این طرح ها پاراف می شد و به وزارت خانه مرتبط یا استانداری مرتبط فرستاده و پیگیری می شد ولی الان بچه ها دفتر مناطق محروم می روند مستند می برند که این روستا چهار ماه پنج ماه یک روستایی سمت اردبیل چهار ماه پنج ماه به دلیل این که جاده ندارد در بارندگی ارتباطش با شهر قطع می شود و کشته می دهد و کسی که مریض شده را نمی توانند به نیروی امدادی برسانند و همین فیلم مستند قوی را به مسیولان نشان می دهند ولی آنها می گویند دوره فیلم نشان دادن و بودجه گرفتن تمام شده !
الان مقداری استقبال از سمت دولت کم شده ولی خوشبختانه وزارت بهداشت قرار است یک مقداری پای کار بیاید و کمک کند که البته در حد طرح است و فعلا اقدام عملی نشده که این کار در این دولت هم شاید ویژگی های خوب دکتر هاشمی برگردد که به مناطق محروم سر می زنند
بودجه اختصاص یافته به اردوهای جهادی در این دولت کم تر شده؟
خیلی کمتر شده یعنی کلا مشارکتا عمدتا بچه ها جذب خیرین غیردولتی داشتند از بازار گرفته تا مثلا کارخانه ها تا مثلا از هیهات و مساجد .
مردم به جوانان عضو در اردوی جهادی برای کمک اعتماد می کنند؟
بله یک گزارش مفصل را به اضافه مشخصات دقیق می برند که چه کار می خواهند انجام دهند یعنی گروه جهادی بگوید من در منطقه ای می خواهم کار جهادی انجام دهم ولی دقیق بگوید که این روستا چه مشکلاتی دارد و ما می خواهیم این پروژه را انجام دهیم و خیرین اعتماد می کنند کار را دقیق می بینند
ما با چند تن از خیرین صحبت کردیم که مزه دهانشان عوض شود یعنی قبلا فرض کنید خیرین در حوزه مدرسه کار می کردند ولی رفتیم ثابت کردیم که فلان منطقه محروم دیگر اینقدر تعداد مدارسش زیاد است که معادل آن معلمی وجود ندارد مدرسه را بستند و مخروبه شده و گفتیم بهتر است خیرین کارآفرین و آب رسان شوند والحمدالله خیرین روی این موضوعات بیشتر سرمایه گذاری می کنند.
نحوه تبلیغاتتان برای حضور دانشجویان در اردوهای جهادی چگونه بود؟
یک فضای تبلیغی گسترده ای در حوزه مجازی داریم که هم صفحه اینستاگرام به نام جهادی داریم که خیلی پربازدید است و تصاویر خیلی فوق العاده جهادی را با کیفیت عالی به اضافه یک سری متن هایی به نام اندیشه جهادی که مبانی را می گوید گذاشتیم.
شبکه اجتماعی داریم به نام جهادی که بچه ها عکس و خاطرات و تجربیاتشان را بارگذاری می کنند وهزار و ۸۰۰ نفراز بچه های جهادی کل کشور عضو دارد.همین را در برنامه تلویزیونی مان که مستندایی پخش می کنیم.
نحوه اطلاع رسانی شما در دانشگاه ها چگونه بوده است؟
در خود دانشگاه عمدتا یا بازارچه برگزارمی کنند یا مثلا نمایشگاهی فراهم کردیم تصاویر اردو را نمایش می دهند و صحبت می کنند.
کاری که شروع کردیم بحث روستا کالاست که تولیدات مناطق محروم در حوزه صنایع دستی را با قیمت کم ازآنها تهیه می کنند توسط این گروه های جهادی جمع می کنیم هم فروشگاه زدیم هم در دانشگاه ها این غرفه برگزار می شود که استقبال زیادی شده یعنی شاید عموم دانشجویان این صنایع دستی را می بینند احساس می کنند با خرید آن هم ارزان تر می خرند هم به مناطق محروم کمک می شود .
آیا کسانی که در اردوهای جهادی شرکت می کنند عضو بسیج هستند ؟
خیر؛ خیلی این جوری نیست شاید به جرات بگویم تنها برنامه ای که در بسیج افراد غیربسیجی می آیند ؛اردوی جهادی است. چون مقداری جنبه خیرخواهانه و کمک به هم نوع دارد طبعا چون بسیج برگزار می کند افراد خیلی رادیکالی هم شرکت نمی کنند بعضا در بعضی گروه ها هستند خیلی با حساسیت های تشکلی برخورد نمی شود.
جالب است حتی در دانشگاه های برتر کشوراز تشکل هایی مثل انجمن و حتی دانشجویانی با تفکرات چپ حضور داشتند
برای تعطیلات عید چه برنامه ای دارید؟
حجم اردوهایمان یک مقداری کمتر از تابستان است سعی می کنیم کار را تخصصی تر کنیم یک رایزنی با بچه های انجمن علمی نخبگان داشتیم قرار است از بچه هایی که عضو این بنیاد ملی نخبگان هم هستند بین گروه های جهادی توزیع کنیم که اینا در این اردوها شرکت کنند بستری شود.یک سری طیف های گسترده و بیشتری بتوانیم با بچه ها همراه کنیم.
آیا بنیاد ملی نخبگان برای اردوی جهادی بودجه می دهد؟
افرادی که می خواهند از طرف بنیاد ملی با گروه بیایند خودش را تامین می کند.نفری ۲۰۰ هزار تومان در حد رفت و آمد و خورد و خوراکش در اردورا می دهند.
چند نفر از بنیاد ملی نخبگان حضور دارند؟
برای تابستان ۲۰۰ نفر ثبت نام داشتند ولی برای عید شاید بیشتر شود چون برای بنیاد ملی حرکت نویی بوده. عید زمانش کم است ولی قرار است بچه های بنیاد ملی بیشتر در این بحث جهادی شرکت کنند به برکت صحبت آقا در جمع بنیاد ملی شاید یک ذره توجه بیشتر به حضور این افراد شود.
بعضی از پروژه ها که در تابستان تکمیل نمی شود را چگونه کامل می کنید؟
بعضی از پروژه ها که در تابستان تکمیل نمی شود و دراز مدت است تا پایان تابستان تمام نمی شود عید انجام می دهیم یا گروه تامین می کند تا پیمانکار تمامش می کند یا گروه دیگری که می خواهد در آن منطقه برود کنند یا دوباره همان گروه در تعطیلات دوترم تکمیل می کند چراکه گروه هایی که پروژه نیمه کاره دارند به منطقه آسیب زدند
اگر پروزه ای نیمه کاره بماند مانند اشتغالزایی که آموزش داده اند مردم آمدند در حوزه سرمایه گذاری کردند ولی برای بازار و فرآیند اشتغالزایی جوانان جهادی کاری انجام ندادنددر حقیقت به اون منطقه آسیب زدند؛
نظارت بر کار اردوهای جهادی چگونه است؟
یک حداقل نظارتی داریم و آموزش هایی می دهیم خود سازندگی استان ها به ما گزارش می دهند که گروه کار را نیمه کاره رها کرده ودر این شرایط با همکاری همدیگر یا گروه از همان استان اعزام می شود و تکمیل می کند. کار چون خود جوش است توبیخ وجود ندارد در حد توصیه کردن و آموزش دادن است.
و سخن پایانی؟
ما می خواهیم این روند ارزشیابی درباره اردوهای جهادی شکل بگیرد امیدواریم این روند ارزشیابی در کشور جاری شود یعنی استان های مختلف بیایند چنین آماری تحلیلی از اردوهایشان داشته باشند هم می توان استان به استان و هم سال به سال مقایسه کرد تا بتوان نواقص را برطرف کرد.