رئیس دانشگاه رئیس دانشجو نیست/ سلسله مراتب دیگر ادارات در دانشگاه معنایی ندارد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از گرگان، فریدون رحیم زاده، مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی معاونت فرهنگی وزارت علوم، شب گذشته در مراسم گرامیداشت روز دانشجو که در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان برگزار شده بود، گفت: معمولا وقایع تاریخی و مسائل انسانی دو بخش معنوی و مادی دارند.

وی با طرح این سئوال که در واقعه‌ شانزده آذر چرا دانشگاه و دانشجو قیام کرد، متذکر شد: من تصورم این است که دانشگاه‌های ما امروز در دنیای جدید و مدرن که بعضی‌ها تحلیل می‌کنند ما در حال گذر از دوران مدرن هستیم و داریم دوران پست مدرن را مزمزه می‌کنیم-اگر به این تفکیک نتوانیم برسیم تاریخ خودمان را تکرار خواهد کرد، به قول متفکری ملتی که حافظه تاریخی ندارد، لاجرم تاریخ خودش را تکرار می‌کند.

نظام دانشگاهی با بخش «حقوقی» دانشجو مواجه است

رحیم زاده تصریح کرد: دانشجو نیازمند باز تعریف است. دانشجو دوبخش حقیقی و حقوقی دارد. نظام رسمی ما در دانشگاه با بخش حقوقی دانشجو مواجه است؛ اما بخش حقیقی دانشجو چیست؟ عنوان دانشجو بخش حقیقی را پوشش نمی‌دهد. زیست جهان، علایق، سلایق، بغض‌ها، حیات خلوت، آرمان‌ها، کینه‌ها، عشق‌های یک دانشجو در بخش حقوقی منعکس نمی‌شود. یک داںشجو دهه‌ی ۳۰ و ۴۰ و  ۵۰ و غیره هم دانشجوست؛ اما واقعا دانشجوی الان همان دانشجوست؟

مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی معاونت فرهنگی وزارت علوم خاطرنشان کرد: وقتی که ما تصور و تصویر ثابتی از دانشجو داشتیم و تمام برنامه ریزی‌های خودمان را بر اساس بخش حقوقی دانشجو تنظیم کردیم، در این صورت نظام حقوقی دانشجو مثل یک لباس بر تن این دانشجو تنگ یا گشاد خواهد شد و پوشش نخواهد داد، نظام رسمی ما در دانشگاه از بخش حقوقی دانشجو جلو خواهد زد یا عقب خواهد ماند مثل لباسی که بر تن گریه می‌کند، راست بر قامت نمی‌نشیند.

وی تاکید کرد: این چیزی است که ما باید به آن توجه کنیم و دقت کنیم که در چه دوره‌ای زندگی می‌کنیم. من در حوزه فرهنگی اجتماعی که اشتغال روزانه‌ من است این را عرض می‌کنم. ۱۵ تا۲۰ سال پیش دانشجو به نظام فرهنگی و مدیریت دانشگاه و معاون دانشگاه نیاز داشت.

رحیم زاده ادامه داد: در گذشته دانشجو اگر می‌خواست جلسه برگزار کند و سالن هماهنگ کند، باید مجوز می‌گرفت تا سالن و بودجه به او بدهند؛ اما در دوره‌ جدید این مقدار وابستگی به نظام رسمی و مدیریت دانشگاه دیگر بریده شده است و ساختار رسمی ما نمی‌تواند پوشش بدهد برای اینکه از بس شنیدیم کلیشه شده و ملال آور است.

وی خاطرنشان کرد: فضاهای جدیدی که در اختیار همه‌ مردم قرار گرفته دانشجو را از اینکه وابسته به مدیریت دانشگاه باشد، جدا کرده و دانشجو می‌تواند راه خودش را برود و ساختار رسمی ما اگر نجنبد و حواسش نباشد، نرسد، تغییر ندهد، تغییر نکند، نفهمد، درک نکند، همراه نشود، اصلاح نکند و همدل نشود باز خواهد ماند از این مسیر کما اینکه بازمانده است.

 دانشجو یک هویت موقت است

مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی معاونت فرهنگی وزارت علوم گفت: در دانشگاه‌های ما نهانده‌ها و ستانده‌ها برابر نیستند. شما این جلسه‌ با شکوه را در نظر بگیرید؛ اما معمولا برنامه‌ دانشگاه‌ها با مخاطبین کمی همراه است؛ زیرا نظام رسمی نمی‌تواند تنوع سلایق را پوشش دهد؛ بنابراین اگر دانشگاه در این روز به خودش تذکر ندهد و نظام آموزش عالی متوجه که داستان چیست، این فاصله بیشتر و بیشتر خواهد شد.

وی تصریح کرد: دانشجو یک هویت موقت است. کسی شصت سال دانشجو نیست؛ اما استاد دانشگاه نسبتا یک هویت ثابتی است. روحانی یک هویت ثابت و دائمی است، اگر سیستم فرهنگی در دانشگاه بخواهد همچون پدر و مادری که در سنین بالا بچه دار شده‌اند همه‌ آرزوهای خود را به او بار کنند و همه چیز را از آن بچه بخواهند، طبعا آن بچه توان این کار را نخواهد داشت.

رحیم زاده ابراز کرد: کسی که دانشجوی سال ۹۴ است سال ۹۸ می‌خواهد از دانشگاه بیرون برود؛ اما اگر من در حوزه‌ی فرهنگی هوس کردم که همه‌ ارزش‌ها و فضیلت‌ها و داشته‌ها و آسمان و زمین را در قالب یک برنامه‌ فرهنگی، اجتماعی و تربیتی به دانشگاه تزریق کنم و دانشجو را در معرض این قرار دهم برنامه‌ من زمین خواهد ماند.

مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی معاونت فرهنگی وزارت علوم با تاکید بر اینکه باید هویت دانشجو را بشناسیم، تصریح کرد: دانشجو یک هویت ثابت ازلی نیست. کسی با هویت دانشجویی زندگی دائمی نمی‌کند. کسی که الآن دانشجو است این هویت در ذات او ریشه نمی‌دواند که تا آخر دانشجو بماند. هویت دانشجو یک دالان است که از یک سمت وارد می شود و از سمت دیگر خارج می‌شود.

پرگویی باعث دلزدگی دانشجو می‌شود

وی همچنین بیان داشت: دلیل اینکه ما کم مخاطب داریم از پر گفتن، مستمر گفتن و دائما گفتن، ذهن و ضمیر دانشجو را انباشتن از تعالیم و ارزش‌ها و آموزش‌ها و مهارت‌ها است. حتی در غذا خوردن هم این هیچ فایده‌ای ندارد مثلا اگر با یک لیوان آب هویج به بدن شما سود می‌رسد، اگر سه لیوان آب هویج بخورید دیگر فرقی به حال شما ندارد، در این صورت ما قطعا با مقاومت رو به رو خواهیم شد، نه مقاومت ظاهری بلکه بی اعتنایی دانشجو را به دنبال خواهد داشت.

رحیم زاده گفت: روز دانشجو دگر باره این امکان را به ما می‌دهد تا بار دیگر در مورد مفهوم دانشجو تأمل کنیم و تعریف جدیدی از دانشجو ارائه دهیم که صرفا با ابعاد حقوقی دانشجو مواجه نشود.

مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی معاونت فرهنگی وزارت علوم تصریح کرد: این تصور که دانشجو مثل موم در دست من است و من باید ظرفیت‌های زمانی او را پر کنم تصور کاملا غلطی است. من یادم است که چند سال پیش یکی از رؤسای دانشگاه‌های بزرگ کشور می گفت باید تمام وقت دانشجو را پر کنیم تا وقت کار دیگری نداشته باشد، اما سلسه مراتبی که در دیگر جاهای اداری مرسوم است در دانشگاه معنایی ندارد. رئیس دانشگاه رئیس دانشجو هم نیست به دلیل اینکه دانشگاه اداره نیست و وقتی ما دیدگاه اداری داشته باشیم دچار مشکل می‌شویم.

وی متذکر شد: مشارکت یک شرط دارد و حتما شما هم آن را تأیید می‌کنید. اگر دانشجو در طراحی یک برنامه شرکت نداشته باشد، در ایده پردازی‌ها شرکت نداشته باشد، توقع مشارکت از او توقع بی جاییست. زمانی من در جایی مشارکت می‌کنم و پا به میدان می‌گذارم که قبل از عرصه‌ی عمل، از من درمورد این موضوع نظر خواسته شود. وقتی من در طراحی و ایده پردازی مشارکت کنم عمل هم خواهم کرد که الحمدالله دانشگاه شما به مدد تاریخ بزرگی که پشت سر گذاشته، این امکان را دارد که در این مسیر موفق باشد.

رحیم زاده در پایان با اشاره به برگزاری نخستین استارت آپ کشاورزی در این دانشگاه تصریح کرد: همین بحث استارت آپ یک بحث جدی است که در وزارت خانه در حال پیگیری است. در دانشگاه‌های مختلف حرفش می‌شود ولی در این دانشگاه من به چشم سرم دیدم که این موضوع اجرا شده است، یعنی جایی که ایده‌ها پا پیدا می‌کنند، جان می‌یابند و راه می‌افتند و ذهن‌ها بیرون می‌آیند.