مهاجرت فارغ التحصیلان به حوزه علمیه؛ پدیده‌ای جدید در خراسان شمالی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از بجنورد، مدتی است پدیده ای جدید در فضای دانشگاه های خراسان شمالی خصوصا در بین دانشجویان عضو بسیج دانشجویی این استان رخ نمایان کرده است و آن مهاجرت به حوزه علمیه پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه است.

آغاز دغدغه

دغدغه های فرهنگی و تمدن سازی نوین اسلامی که پس از بیانات دقیق و موشکافانه رهبر معظم انقلاب در جمع دانشجویان و جوانان خراسان شمالی ایجاد شد گویا امروز به مرحله ای تازه رسیده است.

رهبر معظم انقلاب برای نخستین بار با این حجم و گستره موضوع سبک زندگی اسلامی را در میان دانشجویان این استان مطرح فرمودند که به عنوان نگارنده که در آن جلسه حضور داشتم جذابیت و تازگی خاصی داشت.

ایشان در بخشی از بیانات خود در جمع پرشور هزاران نفر از دانشجویان، دانش‌آموزان و دیگر جوانان خراسان شمالی، «سبک زندگی» را بخش اساسی و حقیقی پیشرفت و تمدن‌سازی نوین اسلامی خواندند و با دعوت از نخبگان و صاحبان فکر و اندیشه در حوزه و دانشگاه برای «پرداختن به این مفهوم مهم، آسیب‌شناسی وضع موجود سبک زندگی در ایران و چاره‌جویی در این زمینه» تأکید کردند: پیشرفت در علم و صنعت و اقتصاد و سیاست که بُعد ابزاری تمدن اسلامی را شکل می‌دهد، وسیله‌ای است برای دستیابی به سبک و فرهنگ صحیح زندگی و رسیدن به آرامش، امنیت، تعالی و پیشرفت حقیقی.

ایشان مفهوم پیشرفت را تداعی‌کننده‌ حرکت، راه و صیرورت دانستند و افزودند: در هر برداشتی (چه مادی و چه معنوی) از مفهوم توقف‌ناپذیر پیشرفت، سبک زندگی، رفتار اجتماعی و شیوه‌ زیستن اهمیت فراوانی دارد.

رهبر انقلاب برای تبیین بیشتر اهمیت سبک زندگی، به تشریح جایگاه آن در تمدن نوین اسلامی پرداختند و افزودند: اگر پیشرفت همه‌جانبه را به معنای تمدن‌سازی نوین اسلامی بگیریم، این تمدن دارای دو بخش ابزاری و نیز «حقیقی و اساسی» خواهد بود که سبک زندگی بخش حقیقی آن را تشکیل می‌دهد.

این صحبت ها جرقه های فراوانی را در ذهن نخبگان و فرهیختگان خراسان شمالی و سایر نقاط کشور و دنیا ایجاد کرد که یکی از این تصمیم ها، علاقه مندی دانشگاهیان خراسان شمالی برای حضور در حوزه های علمیه بعنوان سرچشمه علوم و معارف اسلامی بود.

در این رابطه گفت‌وگویی داشته ایم با دو تن از فارغ التحصیلان خراسان شمالی که هم اکنون در حوزه های علمیه مختص فارع التحصیلان دانشگاهی مشغول تحصیل هستند تا از دلایل گرایش آنان به این موضوع جویا شویم.

تحصیل در دانشگاه نیاز روحی ام را برآورده نمی‌کرد

محمد موسی‌الرضایی، طلبه ترم یک حوزه علمیه خراسان و مدرسه عباس قلی خان که در جوار حرم امام رضا(ع) واقع شده است، کسی است که در مهر ماه سال جاری از دانشگاه دولتی بجنورد وارد حوزه علمیه می شود.

وی دلیل این اقدام خود را علاقه بسیارش به تحصیل در حوزه و طلبگی اعلام و تصریح کرد: اگر انسان استعداد و توانایی خود را بشناسد و بداند که اگر در موقعیت و مکانی دیگر قرار بگیرد می‌تواند مفیدتر و موثرتر عمل کند، باید شرایط را متناسب با اهداف خود تغییر دهد.

موسی‌الرضایی بیان داشت: حس و باور من این بود که کسب معارف اسلامی و شاخه علوم انسانی با روحیه من متناسب‌تر است.

وی تصریح کرد: با اینکه رشته من در دبیرستان ریاضی بود در دانشگاه رشته مدیریت از گرایش‌های علوم انسانی را انتخاب کردم تا به علوم انسانی نزدیک‌تر شوم.

این فعال فرهنگی تصریح کرد: در ابتدای ورود خود به دانشگاه با خانواده مشورت کردم و آن‌ها پیشنهاد دادند که اگر امکان دارد اول محیط دانشگاه را تجربه کنم و بعدا اگر مایل نبودم انصراف داده و وارد حوزه علمیه شوم.

وی ادامه داد: دانشگاه محل بسیار خوبی برای آموزش و پژوهش و تکامل است؛ اما نیاز روحی مرا برآورده نمی‌کرد و مباحث علوم انسانی اسلامی در نظرم کمرنگ جلوه می‌کرد.

می خواستم اسرار الهی را دریابم

مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه بجنورد گفت: به همین لحاظ حس کردم با تحصیل در دانشگاه در رسیدن به هدفم تعلل ایجاد خواهد شد، هدفم این بود که در مباحث اسلامی و دینی به صورت تخصصی راه یابم و گنجینه اسرار الهی را بیشتر دریابم.

موسی‌الرضایی در پاسخ به سوال عکس‌العمل خانواده و دوستان او برای ورود به حوزه چگونه بود، بیان کرد: نمی‌توانم بگویم که کار من عجیب بود؛ اما تقریبا بی‌سابقه بود.

وی ادامه داد: ما یک خانواده هفت نفره هستیم که تماما تحصیل کرده هستند و من فرزند آخرم و برادر و خواهرهای دیگرم همگی تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته‌های ریاضی و فیزیک در مقطع کارشناسی و ارشد به پایان رسانده‌اند و پدرم لیسانس الهیات دارد؛ در خانواده ما چنین بحثی وجود نداشت که کسی بخواهد تحصیلات حوزوی داشته باشد.

این فعال فرهنگی افزود: وقتی در خانواده مطرح کردم که می‌خواهم از دانشگاه انصراف دهم خوشبختانه چون خانواده به تصمیم من باور داشتند گفتند اگر صلاح خود را در این می‌دانم انتخابم درست است.

موسی‌الرضایی تصریح کرد: دوستانم معتقد بودند که در محیط دانشگاه فعالیت‌های متنوعی می‌توانم انجام دهم، برخی موافق من بودند و برخی مخالف، اما من تصمیم خودم را گرفته بودم و با متخصصان زیادی مشورت کردم و به این نتیجه رسیدم که وارد حوزه شوم.

حوزه برای همه عرصه های علوم انسانی حرف دارد

وی تلاش و تحصیل در حوزه علمیه را بهترین مسیر خود اعلام کرد و گفت: مهمترین هدف من در مرحله اول اسلام‌شناسی و دین‌شناسی است و اینکه بتوانم در تمام مسیر خود مثمرثمر باشم.

این فعال فرهنگی تصریح کرد: حوزه علمیه مکانی غنی برای کسب معارف اسلامی است و انسان در این مدرسه درس‌هایی می‌آموزد که شاید در کمتر جایی بتوان به آن حقایق دست یافت، مباحث حوزه بسیار جامع است و انواع بحث‌ها از جمله اجتماعی، سیاسی، تاریخی، اقصادی و حتی سبک زندگی و روابط فردی انسان را ریز به ریز بررسی و تحلیل می‌کند و طیف بسیار وسیعی از مسائل را می‌توان در این مکان تحلیل کرد.

وی بیان داشت: یک طلبه در حوزه علمیه تمام مسائل شخصی و اجتماعی خود را باید برمبنای اسلام تدوین و جریان‌دهی کند چون مباحث حوزه به گونه‌ای است که در آن از ریزترین امور بشری تا کلان‌ترین و عام‌ترین مسائل زندگی وی طبق اسلام ناب تعریف، برنامه‌ریزی و راهکار دارد.

موسی الرضایی تاکید کرد: یک طلبه در زمان فعالیت خود با تمام مسائل در ارتباط است و می‌تواند در تمام زمینه‌ها از دروازه اسلام ورود کند؛ حکومت اسلامی، اقتصاد اسلامی، اخلاق متعالی و ...

می خواهم در زمینه تمدن سازی نوین اسلامی فعالیت کنم

وی هدف خود را تحقیق و پژوهش در حوزه علوم اسلامی دانست و افزود: با توکل بر خدا بنا دارم در حوزه تمدن نوین اسلامی فعالیت های علمی و تحقیقی خود را جهت دهی کنم.

دانشجوی سابق دانشگاه بجنورد ادامه داد: وقتی کسی در مسیر طلبگی قرار می‌گیرد باید حس مسئولیت بالایی داشته باشد و به روز عمل کند، مطابق با شرایط جامعه راهکار دهد و طبق اسلام فعالیت کند.

موسی‌ الرضایی تصریح کرد: تفاوت عمده حوزه و دانشگاه این است که شاید علمیت و تلاش در حوزه بیشتر از دانشگاه باشد هم حوزه و هم دانشگاه از زمان گذشته تا کنون تحولات و تفاوت‌های گوناگونی را پشت سر گذاشته‌اند؛ اما بنا بر تجربه من فکر می‌کنم مباحثی که در حوزه مطرح می‌شود نسبت به دانشگاه جامع‌تر است.

وی در خصوص نحوه ثبت‌نام در حوزه بیان داشت: علاقمندان می‌توانند طبق فراخوانی که به صورت اینترنتی منتشر خواهد شد نسبت به ثبت‌نام در حوزه اقدام کنند و بعد از مراحل ثبت‌نام و مصاحبه پذیرش خواهند شد.

موسی‌ الرضایی در ادامه افزود: از مقطع دیپلم و سیکل نیز می‌توان وارد حوزه علمیه شد منتها باید اول در آزمون آن قبول و بعد از مصاحبه وارد حوزه شد؛ اما اگر در مقطع دانشگاهی از فوق‌دیپلم و کارشناسی وارد حوزه شوید ورود به حوزه بدون آزمون خواهد بود.

از انتخابم خیلی راضی هستم

وی تصریح کرد: با اینکه تنها یک ترم است که از تحصیل در حوزه علمیه بهره می‌برم؛ اما خدا را شاکرم و فکر می‌کنم بهترین انتخاب را داشته‌ام و در جایی هستم که باید باشم و بسیار از این حرکتم راضی و خشنود هستم چون در این مکان با روحیات و خلقیات بنده بسیار سازگاری ایجاد شده است.

دانشجوی سابق دانشگاه بجنورد بیان داشت: حوزه علمیه از فضای انضباطی خوبی بهره‌مند است و قطعا این انضباط و علمیت و معنویت تاثیر خوبی بر روی کسانی که در این مکان تحصیل می‌کنند خواهد داشت.

وی تصریح کرد: حوزه و دانشگاه گرچه در کارکردها با هم تفاوت هایی دارند؛ اما هردو باید در اهداف یکی باشند بعنوان مثال در برطرف کردن نیازهای امت اسلامی در جهت آرمان های انقلاب اسلامی، وحدت و یکپارچگی داشته باشند، مقابل جنگ نرم دشمن بایستند و روحیه آرمانخواهی و عدالت طبی خود را از دست ندهند.

موسی‌ الرضایی بیان داشت: ما باید در مسیر و جریانی قرار بگیریم که به خطا نرویم چون شاید راه برگشت نداشته باشیم و نباید در عمر محدود که در اختیارمان گذاشته شده و محل آزمایش است خود را در کوره حوادث قرار دهیم این حق ما است که سرنوشت خود را طبق آیین و نعمت اسلام که برعهده ما قرار گرفته و از آن بهره‌‌مند هستیم، انتخاب کنیم.

وی در پایان گفت: انسان باید بسیار هوشیار باشد و خود را اسیر دنیا طلبی و اتفاقات روز مره نکند.

وضعیت فرهنگی مرا بر آن داشت تا وارد حوزه شوم

محسن طهماسبی، فارغ التحصیل رشته کشاورزی دانشگاه آزاد بجنورد از سال 1392 وارد حوزه علمیه بجنورد شده و در گرایش فقه و تحقیق اکنون در حال سپری کردن ترم پنجم حوزه است.

وی بیان کرد: با اینکه بعد از فارغ‌التحصیلی در مقطع بالاتر دانشگاه قبول شدم؛ اما با توجه به وضعیت فرهنگی جامعه و تهاجم غرب ترجیح دادم جهت کمک به شرایط کنونی تحصیلات حوزه را ادامه دهم تا بتوانم معارف اسلامی را یاد بگیرم و در انتقال آن مثمرثمر واقع شوم.

طهماسبی گفت: دلیل من برای ورود به حوزه در مرحله اول دغدغه ای بود که بتوانم قدمی در عرصه فرهنگی بردارم و در زمینه نیاز امروز جامعه که بحث فرهنگی است فعالیت کنم.

وی تصریح کرد: دوره‌ای پنج ساله تحت عنوان «سفیران هدایت» در حوزه علمیه وجود دارد که مختص فارغ التحصیلان دانشگاهی است.

طهماسبی افزود: یکی از مزیت‌های این دوره بدون آزمون بودن آن است و دانشجویان بعد از اتمام تحصیلات سطح دو حوزه را دریافت خواهند کرد و در طول ترم بدون پرداخت هزینه و  با برخوداری از خوابگاه می‌توانند تحصیل کنند.

وی توضیح داد: برای ورود به حوزه دو روش وجود دارد یکی به صورت سفیران هدایت و دیگری شرکت ثبت نام سراسری حوزه و پذیرفته شدن در حوزه های علمیه ای که مختص فارغ التحصیلان دانشگاهی است.

حوزه بهترین مکان برای تکامل و فعالیت در عرصه علوم انسانی است

طهماسبی افزود: واکنش خانواده من از ورودم به حوزه بدون عکس‌العمل بود و مشکلی وجود نداشت؛ اما دوستانم از انتخابم اظهار تعجب می کردند.

وی تصریح کرد: انتخاب حوزه و ادامه تحصیل در حوزه تعجب‌انگیز نیست و می‌توان هر گرایشی را بر طبق سلیقه و استعداد خود ادامه تحصیل داد.

طهماسبی گفت: در کشور حوزه علمیه خوب تبلیغ و شناسانده نشده و دور از دسترس می نمایاند در حالیکه حوزه بهترین مکان برای رشد و تکامل دینی و فعالیت در حوزه علوم انسانی است.

وی مهمترین اهدافش از حضور در حوزه را تبلیغ اسلام ناب و گسترش احکام الهی و فقهی در بین جامعه دانست و بیان کرد: امروز بسیاری از ظرفیت های دین مبین اسلام مغفول است بعنوان مثال حضرت امام(ره) با احیای نظریه اسلام سیاسی توفیق یافتند نظام پربرکت و مقدس جمهوری اسلامی را پایه گذاری کنند.

طهماسبی گفت: علاقمندان به تحصیل در حوزه علمیه باید بدانند که این مکان شرایطی را فراهم کرده که حتی با مدرک فوق‌دیپلم نیز می‌شود در اواخر زمستان و اوایل بهار نسبت به ثبت‌نام اینترنتی در این مجموعه از تحصیل در هر نقطه برخوردار شد.

این فارغ التحصیل دانشگاه آزاد بجنورد بیان داشت: ورود من به حوزه علمیه بر حسب علاقه به مباحث دینی و کسب علوم معارف و بصیرت افزایی بود و اکنون به نیاز قلبی خود رسیده‌ام که در این مکان حتما برآورده خواهد شد و صد در صد از انتخاب خود راضی هستم.

تحصیل در این مکان مقدس زندگی ام را متحول کرده است

وی خاطر نشان کرد: مباحث و درس‌هایی که در دانشگاه آموخته می‌شود با سطح حوزه بسیار متفاوت است و تماما مربوط به وجود و شخصیت انسان و هدف والای آفرینش است و قطعا کسی که از بیرون به این مباحث اسلامی نگاه می‌کند شاید نظر متفاوتی به احکام الهی داشته باشد و امروز من تاثیر تحصیل در این مکان مقدس را بسیار فراوان در زندگی خود مشاهده کرده ام.

از ورود به حوزه واهمه و تردید نداشته باش!

وی در پایان گفت: من از تمامی علاقمندان درخواست دارم که اگر مایل به تحصیل در این مکان هستند بدون هیچ تردید و واهمه ای وارد این عرصه شوند و به بازخوردهای منفی توجه نکنند چون اکنون نیاز جامعه نجات فرهنگی و بصیرت افزایی است و تنها منبع موثق برای یادگیری و آموزش این مفاهیم به دیگران در حوزه علمیه است و  تنها در این مکان معارف اسلامی به صورت صحیح آموزش داده خواهد شد.

لازم به ذکر است، این روزها صحبت های مکرری در بین دانشجویان خراسان شمالی خصوصا اعضای تشکل بسیج دانشجویی در مورد حضور در حوزه علمیه پس از فارغ التحصیلی مطرح می شود و عده ای از آنها نیز به تصمیم خود عینیت بخشیده اند و با توجه به انتخاب آگاهانه و دغدغه مندانه این مسیر، می توان آینده روشنی را درباره آنان متصور بود، خصوصا در زمینه سبک زندگی و تمدن سازی نوین اسلامی که رهبر معظم انقلاب جمع جوانان و دانشجویان این استان را برای طرح آن انتخاب فرمودند.