اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، ما در دانشگاه فردوسی تلاش میکنیم به سیکل تبدیل دانش به ثروت بپردازیم و شرکت دانش بنیان صادر کنیم به جامعه نه واردات شرکت به پردیس. به هر حال شرکتهای دانش بنیان در حلقه آخر فناوری جایگاه خاصی دارند. دانشگاه فردوسی مشهد روند پیگیری سیکل به این صورت است که تولیدات علمی دارای قابلیت ثبت اختراع حمایت می شوند و متعاقب آن برخی دانشجویان و استادان ما احساس می کنند که ارزش دارد که در راستای مقالات و تحقیقاتشان، شرکت دانش بنیان تاسیس کنند و از محل آن کسب درآمد کنند.
ما در دانشگاه فردوسی دو مرکز رشد فناوری و علوم انسانی داریم. در مرکز اول83 شرکت فناور و در مرکز دوم، که در حوزه علوم انسانی و مرکز منحصر به فرد است، 24 شرکت در حوزه علوم انسانی مستقر هستند. در واقع در مجموع 107 شرکت در قالب دو مرکز رشد مشغول فعالیت هستند.
تعداد افراد شاغل در این مراکز 382 نفر هستند که 65 نفر آنها استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه میباشند. در حال حاضر16 شرکت ما گواهی دانش بنیان را گرفتند و هفت شرکت در حال اخذ این گواهی هستند. در اینجا لازم است نکته ای را بیان کنم؛ بسیاری از شرکت های دانش بنیان ما وقتی در سیکل تولید ثروت قرار میگیرند از دانشگاه بیرون میروند. بنابراین ملاک و شاخص فناورانه بودن یک دانشگاه تعداد شرکت های دانش بنیان نیست بلکه ملاک، میزان توفیق در جریان تولید دانش به ثروت است.
در حال حاضر شرکت های دانش بنیان ما در شاخه های فنی مهندسی، دامپزشکی، صنایع غذایی، نانو تکنولوژی، بیو تکنولوژی، کشاورزی، محیط زیست، ادبیات، مدیریت و علوم اداری، علوم تربیتی و روانشناسی فعالیت میکنند.
این سخنان بخش کوتاهی از مصاحبه قبلی خبرگزاری دانشجو با دکتر بهرامی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد بود که به اختصار به آن اشاره شد. آنچه در پیش رو میخوانید بخش دوم این گفتگو میباشد.
سال گذشته به میان دانشجویان و اساتید و دانشجویان برای برطرف کردن مشکلات علمی می آمدید آیا در سال جدید این برنامه را ادامه میدهد؟
در سال گذشته هم به میان جامعه رفتیم و مطالبات آنها را شنیدیم و هم به میان دانشجویان. ما سال گذشته باید بیشتر به میان دانشجویان می رفتیم چون در سالی بودیم که باید چالشها را تشخیص میدادیم. در سال جاری همه آن چیزی را که شنیدیم اعم از مشکلات استادان و دانشجویان، آنها را دسته بندی کردیم، یک سری مطالبات در جامعه از دانشگاه وجود دارد و یک سری کمبود و مطالبات دانشجویان از ستاد مرکزی دانشگاه دارند. ما باید این را به یک تناسب و توازن برسانیم که هیچکدام از مطالبات بدون پاسخ نماند.
دسته بندی ها به یک سری دستور العمل ها و آئین نامه ها و یک سری بخش نامه ها تبدیل شد. یکی از مشکلات دانشجویان عدم کفایت منابع مالی برای پایان نامه هاست که این منابع را به 10 برابر افزایش دادیم. آزمایشگاه ها فقیر و فرسوده و بسته بودن برخی از آنها به روی دانشجویان یکی دیگر از مشکلات دانشجویان بود. آزمایشگاه با در باز برای دانشجویان و استادان جوان تا حدودی مشکلات آزمایشگاهی را حل میکند. نبود بستر کار و تجیهزات برای استادان جوان یکی دیگر از مشکلات اساتید جوان بود. ما در حال فراهم آوردن زیر ساخت ها هستیم. استادان برای رفتن به خارج دارای مشکل هستند که ما هم از بعد مالی و هم از بعد رفتن به خارج مشکل را مرتفع کردیم.
امسال بیشتر حضورمان در بین سرآمدان دانشگاه خواهد بود
آموزش باعث می شود استادان کمتر فرصت کنند به پژوهش بپردازند، لذا در پی آن هستیم که برخی استادان پژوهشگر شاخص را به نحوی معاف از آموزش کنیم. امسال یک جمع بندی برای پاسخ به مطالبات سال گذشته بود. امسال هم باید حضور داشته باشیم ولی نوع حضور نیز با سال گذشته تفاوت میکند. بطوری که برنامه ریزی شده است امسال بیشتر حضور ما در بین سرآمدان دانشگاه باشد؛ یعنی به استادان و دانشجویان نخبه مراجعه میکنیم، کسانی که دغدغه آنها ارتقاء دانشگاه در سطح بین المللی است.
امسال یک حضور مستمر در بین استادان حوزه های علوم انسانی خواهیم داشت
امسال یک حضور مستمر در بین استادان حوزه های علوم انسانی خواهیم داشت. در حوزه علوم انسانی یک ظرفیت بسیار گسترده ای وجود دارد که به این ظرفیت ها پرداخته نشده. در سال گذشته هم حضور داشتیم که حضور ما باعث بدست آمدن دستاورد های خوبی شده و امسال نیز این حضور ادامه خواهد یافت.
برنامه دانشگاه برای حل مشکلات صنعت
مشکلات و فرصت های زیادی در جامعه وجود دارد که اگر اینها در کنار هم قرار بگیرند به سرعت علم تبدیل به ثروت میشود. یک؛ حضور ما نزد کسانی خواهد بود که دانش را به فناوری تبدیل میکنند و دو؛ ارتباط ما با کسانی خواهد بود که در بیرون در خصوص فناوری مشکل دارند. افرادی که در دانشگاه قابلیت خاص دارند را در کنار کسانی قرار می دهیم که در بیرون در فناوری مشکل دارند.
یکی از مدل هایی که این دو قشر در کنار یکدیگر قرار بگیرند این است که افراد قابل ما شرکت های دانش بنیان تاسیس کنند و موضوع تحقیق این شرکت ها رفع مشکلات بخشی از جامعه است که در فناوری مشکل دارد. از نمونه هایی که در مراجعه به جامعه به آنها دست پیدا کردیم و هم اکنون دانشجویان با تاسیس شرکت در حال رفع آن مشکلات هستند می توان به حوزه نفت و گاز، بحران آب، صنایع، محیط زیست، دارو، علوم انسانی، زیارت و گردشگری و قطار شهری مشهد اشاره کرد.
تولید علم خیلی بالاست و تولید فناوری خیلی پایین، علت چیست؟
بگذارید سوال شما را تصحیح کنم.
تولید علم زیاد نداریم، علم نگاری زیاد داریم
ما تولید علم زیاد نداریم، علم نگاری زیاد داریم. یعنی کاغذ سیاه کردن زیاد داریم. آنچه که نوشته می شود تولید علم نیست. در حال حاضر مطالب غیر اصیل به اصیل می چربد و پژوهش های بی اثر خیلی زیاد شده است.
آن چیزی که از ذهن دانشجوی پژوهشگر ما تراوش و بعد نوشته می شود علم نامیده میشود. علم اصیل خوب است که زود کاربست خودش را پیاده کند. این نوع علم در همه دنیا مقدس است. در حال حاضرتولید علم کم هست ولی افزایشی است.
در دانشگاه های کشور از اواخر دهه 80 شروع به تولید علم اصیل شد و این فرآیند، زمان نیاز داشت تا تثبیت شود و یک فرآیند زمانی دیگر نیز لازم خواهد بود که علوم تثبیت شده به فناوری پیشرفته تبدیل شود.
پژوهشها و مقالات اصیل با برنامه ریزی مناسب به ثروت و ارزش تبدیل شوند
باید اینجا مسائل را تفکیک کنیم و ببینیم مقالات و پژوهش های اصیل چقدر هست و چقدر از آنها میتواند به ارزش و ثروت منجر شود و باید برای آنها بستر سازی کنیم و حلقه سوم یعنی دولت باید حمایت های خود را از آن انجام دهد تا دانش تولید شده به فناوری و نهایتا به ارزش افزوده تبدیل شود.
این اتفاق آخر تاکنون خیلی موفق نبوده که امیدوارم در دهه 90 به آن پرداخته شود. مقالات اصیل تثبیت شده زیادی در کشور وجود دارد و باید با برنامه ریزی این پژوهشها و مقالات اصیل به ثروت و ارزش تبدیل شود.
در یک دهه گذشته با تمام کمبود ها و در بحبوحه مشکلات، دانشگاهها از موثرترین نهادهای پیشرفت در کشور بوده اند و ارتقا رتبه علمی کشور گواهی بر این مدعاست.
مسئولین جامعه به مشکلات پژوهشگران گوش دهند
بد نیست مسئولین جامعه به دانشگاهها با یک نگاه لطیف تر نگاه کنند و به مشکلات آنهاگوش دهند. پژوهشگران کسانی هستند که خیلی بلند و بی پروا صحبت نمیکنند و صحبت های آنها خیلی نرم و آرام است و باید مشکلات آنها را کشف کرد. اما این اتفاق برای این قشر نیفتاده و کمتر به مشکلات آنها گوش داده میشود.
مشکل معیشت دانشجویان کارشناسی ارشد و پژوهشگران دانشگاهی مورد توجه مسئولین قرار گیرد
انتظار این است که به رسم قدردانی از این موفقیت علمی توجهی به مشکلات استادان و دانشجویان پژوهشگر به خصوص دانشجویان تحصیلات تکمیلی شود، مخصوصا به مشکل معیشت آنها توجه شود. بعضا این دانشجویان از جیب خود و خانواده ها برای انجام پژوهش هزینه میکنند. ما کمی از مشکلات پژوهشگران غفلت کردیم. ما از مشکلات استادانی که عشق پژوهش دارند و دانشجویان وکارشناسانی که علاقمند هستند در صنعت به طراحی و توسعه بپردازند غفلت کردیم.
اگر این غفلت ادامه پیدا کند من اصلا خوشبین به ادامه این روند نیستم و تاکید میکنم همیشه انگیزه ها پایدار نیستند و نشانه هایی وجود دارد که انگیزه های پرداختن به پژوهش در دانشجویان و استادان در حال ضعیف شدن است.
سپاس از وقتی که در اختیار این خبرگزاری قرار دادید.
لازم به ذکر است در حال حاضر بیش از 20 هزار دانشجو در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند كه حدود 2500 تن در مقطع دكتری و حدود 6000 تن در مقطع كارشناسی ارشد و بقیه در مقطع كارشناسی مشغول به ادامه تحصیل هستند. همچنین بیش از 800 نفر عضو هیات علمی در دانشگاه مشغول فعالیت هستند كه بیش از 780 نفر از آنان دارای مدرك phd و بیش از 190 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه دارای رتبه استادی یا پروفسوری میباشند.