اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، پیش همایش کنگره بین المللی «قرآن و علوم انسانی» با حضور رضایی اصفهانی و حجت الاسلام جواد ایروانی از اساتید حوزه و دانشگاه دیروز در دانشگاه علوم اسلامی رضوی برگزار شد.
در این نشست علمی که با هدف نظریه پردازی در علوم انسانی بر اساس قرآن کریم برگزار شده بود، در ابتدا جلائیان، عضو هیات علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و معاون پژوهش حوزه علمیه خراسان به عنوان دبیر علمی همایش بعد از بیان ضرورت تحول در علوم انسانی بر اساس آموزه های قرآنی و بیان مصادیقی از نظریه پردازی های قرآن کریم در مجموعه علوم انسانی، بر ضرورت ورود بشر به پژوهش در این حوزه تاکید کرد.
در ادامه حجت الاسلام جواد ایروانی، مدیر گروه علوم قرآنی و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی به عنوان سخنران این نشست علمی با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری و دغدغه های معظم له در حوزه تحول علوم انسانی و ضرورت این مهم بر اساس قرآن کریم، تصریح کرد: بعد از انقلاب، ایران در زمینه های علوم طبیعی پیشرفت های قابل توجهی داشته است، اما در حوزه علوم انسانی نه تنها پیشرفت نداشته ایم؛ بلکه همیشه وامدار کشورهای غربی بوده ایم.
وی ادامه داد: بومی سازی علوم انسانی دو شاخصه دارد؛ یک شاخصه این است که باید بر اساس شرایط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور بومی سازی شود و شاخصه دیگر اینکه باید بر اساس آموزه های اسلامی که در راس آن قرآن کریم است، صورت گیرد.
این استاد دانشگاه گفت: بنا بر تعبیر رهبر معظم انقلاب که می فرمایند: «پیشرفت اسلامی ایرانی» ناظر بر این دو شاخصه است. این دو شاخصه یعنی ایرانی شدن و بومی شدن بر اساس شرایط کشور، به این بیان که مجموعه نظریات علوم انسانی که مبنای این علوم هستند از دو بخش تشکیل شده است؛ یک بخش ثابت است که ناظر به انسان به ما هو انسان است و بخش دیگر بخش متغیر که ناظر به شرایط فرهنگ و ایدوئولوژی حاکم بر ذهن ها و اهداف و سبک زندگی یک جامعه است و بنابراین لازم است مکاتب علوم انسانی مورد بحث قرار گیرد؛ زیرا برخی از نظریات علوم انسانی ممکن است در جامعه ای صدق کند و در جامعه دیگر صدق نکند در نتیجه بسیاری از نظریات مطرح شده در علوم انسانی غرب قابل اجرا شدن در جامعه ما را ندارد.
حجت الاسلام ایروانی خاطرنشان کرد: شاخصه دوم یعنی این که تحول باید بر اساس آموزه های اسلامی و در راس آن قرآن کریم باشد، توضیح اینکه مجموعه علوم انسانی یک بحث مبانی فلسفی دارد، یک بحث مبانی مدخلی و یک بحث تحلیل روابط علیی و معلولی و ارائه راهکار دارد.
وی بیان کرد: بحث اول مبانی فلسفی که در مجموعه علوم انسانی مشترک است به نوع نگاه به انسان و تعاریف ارائه شده درباره آن میپردازد، این بحث دقیقا از خود آیات قرآن کریم قابل استخراج است و این بحث یکی از بحث های مبنایی در علوم انسانی است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: همچنین بحث دوم مبانی مکتبی است، چارچوب هایی از بایدها و نبایدهای کلی که این بحث نیز از قرآن قابل استخراج و این بخش مورد تاکید شهید صدر است و بحث سوم بررسی روابط علیی و معلولی بین پدیده ها است، که در این بخش سه ابزار عقل، وحی و تجربه وجود دارد که ضرورت استفاده از هر سه ابزار از قرآن کریم برمی آید.
حجت الاسلام ایروانی تاکید کرد: اقتصادی میتواند اسلامی باشد که بتواند از هر سه استفاده کند؛ و لازمه اسلامی سازی علوم انسانی استفاده از این سه ابزار وحی؛ مجموعه آیاتی که رابطه علیی و معلولی را در بین پدیده ها بیان کرده است، تجربه؛ ابزار منحصر به فردی غربی ها که به خوبی از آن استفاده کرده اند که در آن برای کشف روابط علت و معلولی به سطح جامعه رجوع میکنند و عقل نیز که از ابزاری بدیهی است که از منابع فقه اسلامی است، میباشد.
وی با تاکید بر اینکه برای نظریه پردازی اسلامی باید از هر سه این ابزار استفاده شود، خاطرنشان کرد: نظریه پردازی اسلامی نیز نیازمند وجود انگیزه در بین اساتید و دانش پژوهان جامعه و گذر زمان است.
این محقق و پژوهشگر حوزه و دانشگاه در پایان به ارائه پیشنهادها و راهکارهایی در رابطه با چگونگی تحول علوم انسانی پرداخت و گفت: برگزاری کنگره ها و همایش ها باعث جهت دهی به مقالات و پایان نامه ها خواهد شد و دانشجویان و اساتید با ارائه رساله های دکترای خود با این موضوع میتوانند نقش مهمی در این تحول ایفا کنند.
رضایی نیز به عنوان دبیر علمی این کنگره بین المللی بعد از بیان برخی از سر فصل های این کنگره علمی و اهمیت برگزاری آن از دیدگاه رهبری و جامعه علمی دانشگاه و حوزه از میزبانی دانشگاه علوم اسلامی رضوی برای برگزاری این پیش همایش تشکر کرد.