نپتون که آخرین سیاره منظومه شمسی است با درجه چرخشی شبیه به زمین دارای فصول مختلف و طولانی است.
به گزارش خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو، نپتون با محیطی تاریک، سرد و تحت تأثیر بادهای مافوق صوت، هشتمین و دورترین سیاره در منظومه شمسی است. نپتون تنها سیارهای است که با چشم غیرمسلح قابل دیدن نیست. این سیاره در سال ۱۸۴۶ کشف شد و یک سال خود را ۱۶۵ سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۱ کامل کرد.
این سیاره به قدری از خورشید فاصله دارد که اواسط ظهر در این سیاره غولپیکر آبی شبیه به گرگومیش است. نور گرم خورشید که ما از سیاره خود میبینیم، تقریبا ۹۰۰ برابر نور خورشید در نپتون است. غول یخی منظومه شمسی، اولین سیارهای است که مکان آن با استفاده از محاسبات ریاضیاتی تخمین زده شد. نام این سیاره از نپتون، خدای دریا در روم باستان گرفته شده است.
اندازه و فاصله نپتون با شعاع ۲۴۶۲۲ کیلومتر، تقریبا چهار برابر زمین است. میانگین فاصله این سیاره از خورشید ۴.۵ میلیارد کیلومتر یا حدود ۳۰ واحد نجومی است. با این فاصله حدود ۴ ساعت طول میکشد تا نور خورشید به نپتون برسد.
مدار و چرخش هر روز در نپتون ۱۶ ساعت و هر دور چرخش به دور خورشید ۱۶۵ سال زمینی طول میکشد. گاهی نپتون حتی از سیاره کوتوله، پلوتو، نیز دورتر از خورشید قرار میگیرد. مدار عجیب و بیضی شکل پلوتو، آن را هر ۲۴۸ سال یکبار زمینی به مدت ۲۰ سال وارد مدار نپتون میکند. این موضوع باعث میشود که پلوتو در فاصله نزدیکتری به خورشید قرار بگیرد و آخرین باری که این اتفاق رخ داد از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۹ بوده است.
محور چرخش نپتون نسبت به صفحه چرخش آن به دور خورشید، ۲۸ درجه منحرف شده که شبیه به زوایای زمین و مریخ است؛ بنابراین نپتون مانند زمین فصلهای مختلف را با طول بیش از ۴۰ سال تجربه میکند.
ساختار بیشتر جرم نپتون از یک مایع متراکم از مواد یخی شامل آب، متان و آمونیاک، بالای یک هسته کوچک و سنگی تشکیل شده است. در میان سیارات غولپیکر، نپتون متراکمترین است. دانشمندان فکر میکنند ممکن است اقیانوسی از آب فوقالعاده گرم در زیر ابرهای سرد نپتون وجود داشته باشد که بعلت فشار بالای سیاره نمیجوشد.
شکلگیری نپتون همانند دیگر سیارات ۴.۵ میلیارد سال پیش هنگام شکلگیری منظومه شمسی با گردهم آمدن گردوغبار تشکیل شد. همانند اورانوس، این سیاره نیز احتمالا در نزدیکی خورشید شکل گرفته، اما ۴ میلیارد سال پیش در مکان کنونی خود در منظومه شمسی قرار گرفته است.
سطح نپتون سطح جامد ندارد. جو آن تا عمق زیادی گسترش داشته و به تدریج با آب و دیگر یخهای ذوب شده در یک هسته جامد و سنگین با جرمی تقریبا برابر زمین، ادغام میشود.
اتمسفر جو نپتون بیشتر از هیدروژن و هلیوم با میزان کمی متان تشکیل شده است. نپتون دارای رنگ روشن و درخشان آبی است که میتواند بعلت وجود یک ترکیب ناشناخته باشد. بادهای نپتون علیرغم فاصله زیاد و دریافت انرژی کم از خورشید، میتوانند سه برابر مشتری و ۹ برابر کره زمین باشند. این بادها، ابرهای یخزده متانی را تا ۲۰۰۰ کیلومتر بر ساعت جابجا میکنند.
مگنتوسفر محور اصلی میدان مغناطیسی نپتون به اندازه ۴۷ درجه نسبت به محور چرخش سیاره منحرف شده است. مگنتوسفر نپتون نیز بعلت این ناهمسویی، طی هر چرخش تغییرات شدیدی را تحمل میکند. این میدان مغناطیسی حدود ۲۷ برابر میدان زمین قدرت دارد.
حلقه نپتون حداقل پنج حلقه اصلی و چهار حلقه کمانی دارد. حلقههای نپتون به ترتیب از داخل به خارج، گال، لوریر، لاسل، آراگو و آدامز هستند. چهار کمان برجسته این سیاره آزادی، برابری، برادری و شجاعت نام دارند. کمانهای این سیاره عجیب هستند، زیرا طبق پیشبینی قوانین حرکتی باید بهم چسبیده باشند، اما بطور مساوی از هم فاصله دارند.
قمر نپتون ۱۴ قمر شناخته شده دارد. بزرگترین قمر نپتون تریتون در ۱۰ اکتبر ۱۸۴۶ توسط ویلیام لاسل، تنها ۱۷ رو پس از کشف خود سیاره، کشف شد. تریتون تنها قمر در منظومه شمسی است که در خلاف جهات سیاره خود میچرخد. این قمر بسیار سرد بوده و دمای سطح آن در حدود منفی ۲۳۵ درجه سانتیگراد است.
امکان حیات با اطلاعات امروزی، محیط نپتون برای زندگی مساعد نیست. دما و فشار بالای آن برای سازگاری موجودات زنده چندان مناسب نیست.
این سیاره را از نزدیک ببینید سایت ناسا (https://solarsystem.nasa.gov/) برای علاقهمندان به نجوم سیستم سه بعدی را طراحی کرده که از طریق آن شما میتوانید سیاره نپتون و ویژگیهای آن را بصورت سه بعدی مشاهده کنید.