به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، چاپ جدید کتاب «بام بلند هم‌چراغی (با آیدا درباره احمد شاملو)» اثر سعید پورعظیمی به‌تازگی توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌کتاب یکی از عناوین مجموعه «کتابخانه یاد‌ها و خاطره‌ها» است که این‌ناشر چاپ می‌کند و همزمان با چاپ جدید کتاب دیگر پورعظیمی یعنی «من بامدادم سرانجام (مجموعه مقالات درباره احمد شاملو)» چاپ شده است.
این، چاپ جدید کتاب موردنظر است که توسط نو منتشر شده و به گفته نویسنده‌اش، تمایز چندانی با چاپ‌های پیشین ندارد به‌جز این‌که با همکاری آیدا شاملو (سرکیسیان) ویرایش شده است. پورعظیمی می‌گوید بخشی از پرسش‌وپاسخ‌های کتاب و توضیح تعداد اندکی از تصاویر در این‌نوبت چاپ اصلاح یا دقیق‌تر شده‌اند و برخی خطا‌های چاپی متن و نمایه‌ها هم بازبینی و تصحیح شده‌اند. در چاپ‌های پیشین این‌کتاب، نقاشی طرح جلد به قلم علیرضا اسپهبد کشیده شده بود، اما در چاپ جدید کتاب، طرح امیرمحمد قاسمی‌زاده روی جلد آمده است.
عناوین بخش‌های اصلی این‌کتاب به‌ترتیب عبارت‌اند از:
یادداشتی بر چاپ تازه، پیش‌درآمد، آه‌ای یقین یافته! بازم نمی‌نهی؟، در به درتر از باد زیستم، پای گارسه، سر جدتان اسمشان را نگذارید فیلم، از شیراز تا غرناطه، گلوله‌ای که به انجام کار شلیک می‌شود، بر خاکی از براده الماس و رعشه درد، شعر تو قلب جهان را لمس می‌کند، بذا خلایق دو کلوم حرف بزنن، دیالوگ طهرونی در رومانیْ قزاق‌ها در پامنار، جادوی آن صدای غریب، پیش از آنکه خشم صاعقه خاکسترش کند، درآینه.
کتاب «بام بلند هم‌چراغی» پیوست‌های زیادی هم دارد که به این‌ترتیب‌اند:
«نامه‌هایی منتشر نشده از احمد شاملو به: احسان یارشاطر، حسن فیاد، حسین قاضیان، علیرضا اسپهبد، کلارا خانس»، «متن سخنرانی در کنفرانس مشترک دانشگاه پرینستون و انجمن قلم آمریکا»، «گزارش هیئت ژوری جایزه واژه آزاد»، «وصیت شاملو درباره سرپرستی و حق‌التالیف آثارش»، «نامه یدالله رویایی به سعید پورعظیمی»، «نامه احمد کریمی حکاک به سعید پورعظیمی».
پس از پیوست‌ها هم ۳ بخش دیگر در انتهای کتاب هستند که از این‌قرارند: یادداشت‌ها و توضیحات جا افتاده در مجموعه اشعار شاملو و یک ترانه، نظر در تو می‌کنم‌ای بامداد، نمایه
در بخشی از این‌کتاب می‌خوانیم:
* از قول مادر شاملو نقل کردید که «شاملو از کلاس پنجم یا ششم ابتدایی شعر می‌گفته.» اولین شعری که از او منتشر شد کی و کجا چاپ شده؟
سال ۱۳۲۱ در نشریه اطلاعات هفتگی چند قطعه ادبی از او منتشر شده که در کنار تعدادی قطعات منثور دیگر سال ۱۳۲۶ در مجموعه آهنگ‌های فراموش‌شده چاپ شد.
* گذشته از قوت و ضعف شعرها، به هرحال تعدادی از اولین سروده‌های شاملو در زندان نوشته شده؛ بنابراین، پرداختن به این فصل از زندگی‌اش اهمیت بسیار دارد؛ چون شخصیت و اندیشه و شعر او در همین سال‌ها شکل می‌گیرد. شاملو چندبار و به چه دلایلی زندان رفته است؟
دو بار به خاطر مسائل سیاسی زندان بلندمدت رفته. زندان اولش در هفده سالگی بود. نوجوان بود و تصور می‌کرد که «دشمنِ دشمن ما، دوست ماست» و آلمان که دشمن روس و انگلیس است دوست ماست؛ بنابراین، شروع کرد به فعالیت ضد متفقین و به همین دلیل در تهران بازداشت شد و او را به بازداشتگاه سیاسی شهربانی در تهران منتقل کدند و تحویل ارتش سرخ دادند، بعد هم که به بازداشتگاه شوروی در رشت منتقل شد.
این، چاپ جدید کتاب موردنظر است که توسط نو منتشر شده و به گفته نویسنده‌اش، تمایز چندانی با چاپ‌های پیشین ندارد به‌جز این‌که با همکاری آیدا شاملو (سرکیسیان) ویرایش شده است. پورعظیمی می‌گوید بخشی از پرسش‌وپاسخ‌های کتاب و توضیح تعداد اندکی از تصاویر در این‌نوبت چاپ اصلاح یا دقیق‌تر شده‌اند و برخی خطا‌های چاپی متن و نمایه‌ها هم بازبینی و تصحیح شده‌اند. در چاپ‌های پیشین این‌کتاب، نقاشی طرح جلد به قلم علیرضا اسپهبد کشیده شده بود، اما در چاپ جدید کتاب، طرح امیرمحمد قاسمی‌زاده روی جلد آمده است.
عناوین بخش‌های اصلی این‌کتاب به‌ترتیب عبارت‌اند از:
یادداشتی بر چاپ تازه، پیش‌درآمد، آه‌ای یقین یافته! بازم نمی‌نهی؟، در به درتر از باد زیستم، پای گارسه، سر جدتان اسمشان را نگذارید فیلم، از شیراز تا غرناطه، گلوله‌ای که به انجام کار شلیک می‌شود، بر خاکی از براده الماس و رعشه درد، شعر تو قلب جهان را لمس می‌کند، بذا خلایق دو کلوم حرف بزنن، دیالوگ طهرونی در رومانیْ قزاق‌ها در پامنار، جادوی آن صدای غریب، پیش از آنکه خشم صاعقه خاکسترش کند، درآینه.
کتاب «بام بلند هم‌چراغی» پیوست‌های زیادی هم دارد که به این‌ترتیب‌اند:
«نامه‌هایی منتشر نشده از احمد شاملو به: احسان یارشاطر، حسن فیاد، حسین قاضیان، علیرضا اسپهبد، کلارا خانس»، «متن سخنرانی در کنفرانس مشترک دانشگاه پرینستون و انجمن قلم آمریکا»، «گزارش هیئت ژوری جایزه واژه آزاد»، «وصیت شاملو درباره سرپرستی و حق‌التالیف آثارش»، «نامه یدالله رویایی به سعید پورعظیمی»، «نامه احمد کریمی حکاک به سعید پورعظیمی».
پس از پیوست‌ها هم ۳ بخش دیگر در انتهای کتاب هستند که از این‌قرارند: یادداشت‌ها و توضیحات جا افتاده در مجموعه اشعار شاملو و یک ترانه، نظر در تو می‌کنم‌ای بامداد، نمایه
در بخشی از این‌کتاب می‌خوانیم:
* از قول مادر شاملو نقل کردید که «شاملو از کلاس پنجم یا ششم ابتدایی شعر می‌گفته.» اولین شعری که از او منتشر شد کی و کجا چاپ شده؟
سال ۱۳۲۱ در نشریه اطلاعات هفتگی چند قطعه ادبی از او منتشر شده که در کنار تعدادی قطعات منثور دیگر سال ۱۳۲۶ در مجموعه آهنگ‌های فراموش‌شده چاپ شد.
* گذشته از قوت و ضعف شعرها، به هرحال تعدادی از اولین سروده‌های شاملو در زندان نوشته شده؛ بنابراین، پرداختن به این فصل از زندگی‌اش اهمیت بسیار دارد؛ چون شخصیت و اندیشه و شعر او در همین سال‌ها شکل می‌گیرد. شاملو چندبار و به چه دلایلی زندان رفته است؟
دو بار به خاطر مسائل سیاسی زندان بلندمدت رفته. زندان اولش در هفده سالگی بود. نوجوان بود و تصور می‌کرد که «دشمنِ دشمن ما، دوست ماست» و آلمان که دشمن روس و انگلیس است دوست ماست؛ بنابراین، شروع کرد به فعالیت ضد متفقین و به همین دلیل در تهران بازداشت شد و او را به بازداشتگاه سیاسی شهربانی در تهران منتقل کدند و تحویل ارتش سرخ دادند، بعد هم که به بازداشتگاه شوروی در رشت منتقل شد.
ارسال نظرات