عضو اندیشکده سیاستگذاری دانشگاه امیرکبیر گفت: تشکیل جبهه قدرتمند بین ایران و عراق حضور نیروهای آمریکایی در منطقه را به خطر میاندازد.
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، امیر محمد مهرعلی عضو اندیشکده سیاستگذاری دانشگاه امیرکبیر در پنل تخصصی اولین همایش تخصصی اخراج آمریکا از منطقه که به همت اندیشکده سیاست گذاری امیرکبیر در محل دانشگاه امیرکبیر برگزار شد، گفت:امروز حضور آمریکا در عراق را باید از منظر سیاسی تحلیل نمود بدین معنا که حتی حضور اقتصادی آمریکا در این کشور برای تحقق اهداف سیاسی آنها میباشد و اهدافی، چون انتفاع اقتصادی از منابع انرژی عراق و یا بازاری برای صادرات محصولات آمریکایی دیگر برای آمریکا در این کشور اولویت نیست.
وی افزود: مهمترین هدف آمریکا در عراق نیز کاهش نفوذ ایران در این کشور و جلوگیری از پیوستن عراق به محور مقاومت میباشد. آمریکا نمیخواهد عراق را از دست بدهد برای همین هر سیاست و تصمیم که بگیرد در راستای وابسته کردن هرچه بیشتر این کشور به خود و در مقابل جداشدن آن از ایران است.
عضو اندیشکده سیاستگذاری دانشگاه امیرکبیر گفت: طبق آمار سال ۲۰۱۷، در تبادلات تجاری کشور عراق، آمریکا سومین مقصد صادرات این کشور است و تقریبا تمام آن را صادرات نفت خام تشکیل میدهد. هرچند میزان صادرات نفت خام عراق به آمریکا در سالهای اخیر روند نزولی را طی کرده است و در سال ۲۰۱۹ به میزان ۷ میلیارد در سال رسیده است. اما در واردات عراق، ایالات متحده با ۲.۱% سهم کمی در واردات این کشور دارد. عمده اقلام وارداتی این کشور از آمریکا را ماشین آلات، وسایل نقلیه و تولیدات زراعی تشکیل میدهند.
مهرعلی بیان کرد: از سال ۲۰۰۳ و پس از حمله آمریکا به عراق و در پی آن تشکیل دولت موقت ائتلاف به ریاست پل برمر، شریانهای حیاتی اقتصاد این کشور به دست امریکا افتاد. آمریکا از طریق دسترسی به این شریانها در جهت اعمال فشار بر دولت این کشور، تاکنون بارها بهرهبرداری کرده است. به بیان دیگر هرچند آمریکا در عراق به دنبال انتفاع اقتصادی نیست، اما ابزارهایی دارد که از آنها برای کنترل سیاسی دولت عراق استفاده مینماید که مهمترین این ابزارها حساب صندوق توسعه عراق و بانک تجارت عراق هستند.
وی افزود: براساس قطعنامه ۱۴۸۳ که در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید و طبق بند ۲۰ این قطعنامه، کلیه درآمدهای حاصل از فروش نفت خام، فرآوردههای نفتی و گاز طبیعی عراق میبایست به حساب صندوق توسعه عراق واقع در بانک فدرال رزرو آمریکا واریز شود. دولت آمریکا نیز در جریان اتفاقات پس از ترور شهید سلیمانی از طریق همین دسترسی به حساب درآمدهای نفتی عراق این کشور را تحت فشار گذاشت به طوری که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در مصاحبه با فاکسنیوز، با بیان اینکه ۳۵ میلیارد دلار از پول عراق در بانکهای آمریکایی وجود دارد، دولت این کشور را تهدید به تصاحب این مبلغ را کرد.
مهرعلی تصریح کرد: دیگر مورد اصلی حضور و نفوذ امریکا در نظام بانکی عراق مربوط به بانک تجارت این کشور است. این بانک نیز در سال ۲۰۰۳ به منظور تسهیل واردات و صادرات مورد نیاز عراق برای بازسازی این کشور ایجاد شد. بدین منظور، دولت ائتلاف اشغالگران امتیاز اداره این بانک را به کنسرسیومی از بانکها به رهبری شرکت بانکی-مالی جیپی مورگان آمریکا اعطا کرد. در ابتدا بنا بود این بانک از ۱۲ ماه تا نهایتا ۴ سال به فعالیت بپردازد، اما فعالیت این بانک تا کنون ادامه داشته است و کلیه سازوکارهای الکترونیک داخلی این بانک در اختیار شرکت جیپی مورگان میباشد. نکته قابل توجه این که پرداختهای مربوط به صادرات گاز و برق ایران به کشور عراق به واسطه این بانک صورت میگیرد.
عضو اندیشکده سیاستگذاری امیرکبیر گفت: همزمان با شهادت سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس موجی از غم و اندوه همراه با خشم ملت ایران و سایر ملتهای مسلمان منطقه را فرا گرفت. رفته رفته انتقام سخت از عاملان این ترور تبدیل به خواسته اصلی مردم شد، انتقامی در حد و اندازه این سرداران بزرگ مقاومت. همزمان پارلمان عراق در اولین اقدام با تصویب طرحی خواستار خروج نیروهای آمریکایی از خاک کشورشان شده و در ادامه مردم این کشور نیز تظاهرات میلیونی ضد آمریکایی در این کشور برگزار شد. اما دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا پس از مصوبه پارلمان، عراق را تهدید کرد در صورتی که خواستار خروج نظامیان آمریکایی باشد، به شدت تحریم میشود.
مهرعلی افزود: سوال اینجاست آیا اخراج نیروهای آمریکایی از عراق امکان پذیر است و ترامپ با چه پشتوانهای مصوبه رسمی پارلمان عراق را بی اعتبار خوانده و این کشور را تهدید به تحریم میکند؟ عراق کشوری دارای منابع عظیم نفت و گاز است و بالای ۹۰ درصد از درآمد دولت این کشور از طریق فروش نفت بدست میآید. از طرفی به دلیل حجم بالای کارمندان دولتی در این کشور عمده بودجه جاری وابسته به نفت آنها صرف پرداخت حقوق و دستمزد به کارکنان میشود که این امر نشان دهنده وابستگی مستقیم معیشت عمده مردم به نفت میباشد. به همین خاطر است که تهدید به اختلال در فروش نفت این کشور تا این اندازه ترسناک بوده و میتواند اقتصاد آنها را فلج کند و این موضوع موجب لکنت زبان مسئولین برای درخواست خروج نظامی نیروهای آمریکایی در مواجهه با مسئولین کاخ سفید خواهد بود.
وی بیان کرد: سلطه آمریکا بر گلوگاههای مهم اقتصادی عراق موجب شده آنها روابط اقتصادی ایران با عراق را نیز تحت الشعاع قرار دهند. آمریکا به خوبی میداند روابط اقتصادی پایدار بین دو کشور میتواند باعث توسعه روابط سیاسی اجتماعی دو ملت و تشکیل جبههای قدرتمند در منطقه بر علیه منافع آمریکا و استکبار جهانی گردد و حضور نیروهای آمریکایی در کشورهای منطقه را به خطر بیندازد لذا از تمامی ظرفیتهای خود در جهت عدم شکل گیری چنین روابط پایداری استفاده میکند.
مهرعلی از دیپلماسی انرژی، کاهش تسلط آمریکا بر نظام بانکی عراق، برقراری تبادلات مالی، ایجاد کریدور حملونقل چندوجهی بین ایران، عراق و سوریه و ایجاد زیرساختهای لازم برای تجارت پایدار بین دو کشور به راهکارهای مهم اقتصادی جهت خروج آمریکا از منطقه نام برد.
عضو اندیشکده سیاستگذاری امیرکبیر گفت: از سال ۲۰۰۳ و پس از سقوط حکومت صدام حسین توسط نیروهای آمریکایی، حضور جدی این کشور در عراق شروع شد. هرچند دولت مردان آمریکایی در ظاهر هدف از حمله به عراق را سرنگونی رژیم صدام و به اذعان خود مقابله با سلاحهای کشتارجمعی و بمب اتم ساخته شده توسط صدام و همچنین مقابله با تروریسم و افراط گرایی عنوان میکردند، اما در پشت صحنه این حمله نظامی و هزینههای صرف شده برای آن، دلایلی از جمله تکمیل محاصره ایران و تغییر جغرافیای سیاسی منطقه، تامین منافع اسرائیل، تسلط بر منابع نفتی عراق و استفاده ظرفیت بازار بکر عراق در حال بازسازی برای حضور گسترده شرکتهای آمریکایی را میتوان مشاهده نمود که حائز اهمیت بیشتری برای آمریکا بوده و فلسفه حمله این کشور به عراق در سال ۲۰۰۳ میباشد. به بیان دیگر موقعیت ژئواکونومیکی و ژئوپولتیکی عراق بود که باعث شد این کشور مورد تهاجم آمریکا قرار بگیرد و مشخصا عامل انتفاع اقتصادی جایگاه ویژهای در معادلات مسئولین وقت آمریکا برای حمله به عراق داشته است.