برنامه شب‌های مافیا؛ مروج دروغگویی و بی‌اخلاقی / مخاطبان جذب آرایش و پوشش بازیگران می‌شوند

هدیه امید زمانی، عضو سابق بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) و دانشجوی دکتری رشته فلسفه در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، پیرامون یکی از برنامه‌های نمایش خانگی با عنوان «شب‌های مافیا» که این روز‌ها بازار خوبی دارد، گفت: این برنامه یک نوع  reality show (مستند مسابقه) محسوب می‌شود. به عبارتی یک مجموعه تلویزیونی ایرانی که در ژانر خانوادگی، اجتماعی و معمایی بر اساس بازی مافیا ساخته شده است. این مجموعه یک بازی گروهی بود که نبرد بین یک اقلیت آگاه و یک اکثریت ناآگاه را شبیه‌سازی می‌کند که نقش‌ها به صورت مخفیانه در آن  واگذار می‌شود.

امیدزمانی افزود: این بازی دو فاز شب و روز دارد؛ در فاز شب، افراد مافیا به صورت مخفیانه یک شهروند را به قتل می‌رسانند و در طول فاز روز، تمام بازیکنان بازمانده در مورد هویت‌های مافیایی بحث و برای حذف یک مظنون رای‌گیری می‌کنند.

عضو سابق بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) با اشاره به اینکه محتوای این برنامه سرگرمی صرف است، گفت: ما قبول داریم که سرگرمی بخشی از زندگی انسان عصر مدرن شده؛ اما نکته مهم این است که انسان فی نفسه تمایل به اتلاف وقت و راحتی و آسودگی دارد. وقتی برنامه‌ای‌ تحت عنوان بازی و سرگرمی ساخته می‌شود، باید هدف و مفهوم مشخصی داشته باشد تا زمان برای مخاطب بیهوده نگذرد؛ از این رو می‌توان دوهدف برای بازی کردن پیش گرفت؛ یکی آموزشی و دیگری تربیتی. اما متاسفانه ذات بازی «مافیا» نه تنها هیچ هدف و مفهوم مثبتی را القا نمی‌کرد؛ بلکه کاملا بر اساس دروغ و فریب است.

وی با اشاره به غیراخلاقی بودن فلسفه بازی «مافیا» گفت: به عنوان کسی که فلسفه می‌خواند و کم و‌بیش با رسانه درگیر بوده، می‌توانم بگویم دروغ، عمل ناخوشایندی است که در همه ادیان، مذاهب و‌ مکاتب اخلاقی منع شده و استثنا‌هایی هم که برای ان مطرح شده کاملا در شرایط خاص است. در واقع دروغ از نظر شخصیتی رفتاری ناهنجار، از بُعد شرعی گناه و به لحاظ قانونی، جرم محسوب می‌شود.

امیدزمانی افزود: اینکه ما از طریق بازی، عملی خلاف اخلاقی را تبلیغ کنیم، بازخورد مناسبی در جامعه‌پذیری افراد توسط رسانه ندارد؛ چرا که ما می دانیم اسلام دین اخلاق است؛ دینی که دروغ و فریب را همواره منع می‌کند.

عضو سابق بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) با اشاره به اینکه در این برنامه فرم بر محتوا غلبه دارد، گفت: در این برنامه مسئله فرم برای مخاطب جذاب به نظر می‌رسد؛ انتخاب یک تم جذاب، ست شدن لباس افراد، ترکیب بندی رنگ‌ها.

 

وی ادامه داد: برنامه طوری تدارک دیده شده که تصور نمایش و جلوه گری یک سری لباس‌های برند توأم با آرایش‌های آنچنانی را تداعی می‌کند. این نوع پوشش و آرایش به قدری جذاب است که می‌توان آن را دلیل اول جذب مخاطب نام برد. برای درک بیشتر این مسئله کافیست به کامنت‌های مربوط به این برنامه در شبکه‌های اجتماعی  نگاهی بیندازید.

امیدزمانی تصریح کرد: نکته مهمی که مخاطب ما را به دیدن برنامه‌های بی‌محتوا همچون مافیا ترغیب می‌کند، کمبود برنامه‌های سرگرمی خوب و‌هدفمند است که با داشتن اهداف آموزشی و تربیتی بتواند بیننده را به خود جذب کند. این برنامه‌ها در حال حاضر اوج هدفمندی خود را در این موضوع خلاصه می‌کنند که در وضعیت کرونا توانسته ایم مردم را سرگرم و مشغول کنیم تا مشکلات یادشان برود و‌بیشتر در خانه بمانند؛ اما بحث این است، شما که هزینه می‌کنید، مسائل تربیتی را بیشتر در نظر بگیرید.

 

عضو سابق بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) خاطرنشان کرد: برنامه سازان نباید فراموش کنند که مخاطب آن‌ها انسان است، انسانی که هر دقیقه از زمان حکم گنجی بی بازگشت را برایش دارد. تولیدکنندگان برنامه‌ها بدانند برای هر دقیقه وقت گرفتن از مخاطب باید پاسخگو باشند. روال کار این است که پیش از تولید برنامه بیشتر به محتوای آن اهمیت بدهند.