اقدام جالب دانشجویان دانشگاه امیرکبیر
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو- سعید جلیلی: «سه از هفت بزرگ‌تر است یا نه؟!» این عنوانی بود برای اقدامی تامل برانگیز که توسط کارگروه مبارزه با فساد و تبعیض بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر در صحن دانشگاه اجرا شد. هدف از آن هم این بود تا با جلب توجه دانشجویان، نگاهی به وضعیت عدالت آموزشی انداخته شود.
دانشجویان در این اقدام جالب، در صحن دانشگاه حاضر شده و ابتدا به این پرسش پاسخ میداند که پیش از ورود به دانشگاه، در چه مدرسه‌ای تحصیل کرده‌اند؟ حدود پاسخ‌ها را می‌شود از قبل تخمین زد، اما این واقعیت در عمل با جواب صریح دانشجویان روشن می‌شود که اکثر قبولی‌ها در انواع مدارس غیردولتی تحصیل کرده‌اند.
رقابت نابرابر در ورود به دانشگاه
در ادامه از دانشجویان پرسیده می‌شود «به نظر شما آیا سه از هفت بزرگ‌تر است؟» دانشجویان در ابتدا جا می‌خورند! اما کمی بعد وقتی این حقیقت روشن می‌شود که طبق آمار شورای عالی انقلاب فرهنگی ۸۶ درصد رتبه های زیر ۳ هزار کنکور و قبولی های رشته ها و دانشگاه های برتر از ۳ دهک اقتصادی بالای جامعه هستند، برخی از آنها می‌گویند «ما نخبه نیسیتم! چون در شرایط برابر در کنکور برای ورود به دانشگاه رقابت نکردیم».
آمارهای تکان‌دهنده
طبق آمار فعلی ۸۰ درصد از ۳ هزار رتبه برتر کنکور در رشته های مختلف مربوط به دهک های هشتم و نهم و دهم است و هفت دهک اول که از متوسط درآمد کمتری برخوردارند تنها ۲۰ درصد از دانش آموزان دارای رتبه های یک تا ۱۰ کنکور را تشکیل می دهند. براساس آمار کنکور سال ۱۴۰۰، سه دهک بالای جامعه دارای ۸۷ درصد معدل پایین و ۸۴ درصد کسب رتبه زیر ۳ هزار بودند که این مسأله نشان دهنده برقراری عدالت آموزشی نبود.
از سوی دیگر؛ به طور متوسط حدود ۱۰۰ میلیون تومان از سوی مردم برای ورود فرزندان خود به رشته‌های پرداوطلب دانشگاهی هزینه می‌شود که تنها افراد پردرآمد توان پرداخت این هزینه را دارند. این هزینه را باید جدای از مبلغی در نظر گرفت، که در پایه‌های تحصیلی پایین‌تر از دوازدهم، یعنی پیش از سال ورود به کنکور، برای تامین شهریه و... در مدارس مختلف هزینه می‌شود.
براساس آمار مدارس استعداد درخشان ما در کنکور حدودا ۳۷ درصد قبولی داده‌اند، نمونه دولتی ۲۲ درصد، غیردولتی ۱۹، دولتی عادی ۱۲، هیأت امنایی ۵ درصد و شاهد ۲ درصد قبولی در کنکور داشته‌اند.
| نوع مدرسه | درصد قبولی در میان رتبه‌های زیر ۳ هزار کنکور |
| استعداد درخشان | ۳۷ درصد |
| نمونه دولتی | ۲۲ درصد |
| غیردولتی | ۱۹ درصد |
| دولتی عادی | ۱۲ درصد |
| هیأت امنایی | ۵ درصد |
| شاهد | ۲ درصد |
پیش از این سیدجلال موسوی معاون نظارت و راهبری ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز آمار جالبی از نقش ثروت در تعیین سرنوشت داوطلبان داده بود و گفت: رتبه زیر ۳ هزار در سال ۱۳۹۹-۱۴۰۰ برای رشته داروسازی و دندان پزشکی در دهک‌های ۸، ۹ و ۱۰ میزان ۸۶ درصد و برای دهک‌های دیگر ۱۴ درصد است، دهک اول یک دهم درصد است یعنی نسبت به رشته‌های دیگر یک سوم هم کاهش یافته است و این درصد برای دهک پربرخوردار بیش از ۵۰ درصد است.
به گفته موسوی، این آمار برای مهندسی کامپیوتر که رشته خاصی است فاجعه‌تر است، یعنی کل هفتاد درصد دهک پایین ۳ درصد آمار قبولی دارند و آن سه دهک بالا بیش از ۹۰ درصد آمار قبولی دارند و تعداد قبولی‌های دهک اول و دوم در رشته مهندسی کامپیوتر رتبه زیر سه هزار تعداد صفر نفر و دهک دهم ۶۳ درصد است و تعداد قبولی‌های دهک نهم هم بیش از ۱۸ درصد است یعنی دو دهک پربرخوردار ۸۰ درصد قبولی زیر سه هزار رشته مهندسی کامپیوتر را در اختیار گرفتند.
این وضعیت در مهندسی برق فاجعه بدتری را رقم زده به طوریکه هفت دهک پایین تر ۱۱ درصد قبولی رتبه زیر سه هزار در این رشته دارند و بیش از ۸۸ درصد هم سه دهک بالاتر در این رشته رتبه زیر سه هزار آوردند، این میزان فقط برای دهک دهم بیش از ۶۳ درصد است و در رشته مهندسی برق در سه دهک اول اصلا قبولی نداریم.
در رشته حقوق ۷۳ درصد قبولی سه دهک بالاست، همچنین رشته روان شناسی بیش از ۸۰ درصد قبولی در سه دهک بالا دارد.
| رشته و دهک | درصد |
| سه دهک پربرخوردار در رشته داروسازی و دندانپزشکی | ۸۶ |
| سه دهک پربرخوردار در رشته مهندسی کامپیوتر | ۹۰ |
| سه دهک پربرخوردار در رشته مهندسی برق | ۸۸ |
| سه دهک پربرخوردار در رشته حقوق | ۷۳ |
| سه دهک پربرخوردار در رشته روان‌شناسی | ۸۰ |
۴۵ درصد هفت دهک اول در دانشگاه فرهنگیان قبول شدند و ۵۵ درصد دهک‌های بالاتر که این نزدیکی میزان درصد قبولی پربرخوردارها و کم برخوردارها در این رشته نشان می‌دهد که پردرآمدها به شغل معلمی علاقه چندانی ندارند. [*]
۱۷ تا ۲۳ مدل مدرسه داریم!
بنا بر اطلاعات منتشر شده می‌توان تعداد مدارس موجود در کشور را تا ۲۳ نوع مختلف عنوان کرد، مدارسی که تقریبا هیچ کدام دیگر رایگان نیستند! در اصل ۳۰ قانون اساسی آمده است: «دولت موظف است وسائل آموزش وپرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازدو وسائل تحصیلات عالی را تا سرحد خودکفائی کشور به طور رایگان گسترش دهد.» آنچه مسلم است اما عدم اجرای این اصل مهم و مغفول ماندن قانون است.
چه باید کرد؟
به نظر می‌آید تنها راه پیش روی جامعه آموزشی کشور، این است که خود دانشجویان و دانش‌آموختگان دغدغه‌مند دانشگاه‌های برتر پرچمدار حل این مسئله شوند. چراکه در حال حاضر توپ در زمین بازی دانشگاهیان است و کسی جز قشر دانشجو نمی‌تواند با تسلط بر این حوزه با استناد به آمار، ضمن برگزاری نشست‌های اندیشه‌ورزانه با حضور کارشناسان، نسبت به ارائه راهکار عملی برای برون رفت از این فضا اقدام کنند.
استمرار در این مسیر شرط اصلی به نتیجه رسیدن مطابات بر حق در حوزه عدالت آموزشی است و باید فضای فکری جامعه را نیز با آن همراه کرد.
اقدامی که شاید اولین قدم آن با برانگیختن احساسات و جلب توجه دانشجویان باید برداشته شود، مانند اقدام دانشجویان امیرکبیر که موضوع این گزارش بوده است.
بیشتر بخوانید:
ارسال نظرات