به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، استقبال از تحصیل و کار در رشتههای علوم پزشکی به قدری شده است که آمارهای سالانه شرکتکنندگان کنکور سراسری نشان میدهد برخلاف ۴ گروه آزمایشی ریاضی، انسانی، هنر و زبان؛ رقابت سختی در کنکور گروه آزمایشی علوم تجربی وجود دارد. اما آیا رویای تمام داوطلبانی که پزشک شدن و کار در حیطه پزشکی را در سر میپرورانند به واقعیت میپیوندد؟ پاسخ این سوال منفی است، چون بدون شک ظرفیت دانشگاههای علوم پزشکی پاسخگوی این تعداد تقاضا نیست.
از طرفی در جامعه امروز با بحران کمبود پزشک در تخصصهای مختلف روبهرو هستیم و آمارهای سرانه پزشک در کشور نشان میدهد که با شرایط ایدهآل و جهانی فاصله زیادی داریم. برهمین اساس از سال گذشته طرح افزایش ظرفیت دانشجویان علوم پزشکی در شورای عالی انقلاب فرهنگی کلید خورد و تاکنون حواشی فراوانی داشته است. وزارت بهداشتیها که در ابتدا به دلایل مختلفی مثل نبود زیرساخت و امکانات مناسب برای آموزش دانشگاهی و بیمارستانی دانشجویان، از مخالفان سرسخت افزایش ظرفیت بودند، به مرور با این شرط که افزایش ظرفیت دانشجویان خاص مناطق محروم و کمبرخوردار باشد چنین طرحی را پذیرفتند.
درحقیقت دی ماه سال گذشته جلساتی پیرامون افزایش ظرفیت پزشکی در ستاد نقشه جامع علمی کشور با حضور مسئولان مربوطه از جمله وزیر بهداشت برگزار و تایید شد که باید تا سال ۱۴۱۰ سرانه پزشک به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیت، ۲۰ پزشک شود (در سال جاری نسبت پزشک به ۱۰ هزار نفر جمعیت ۱۳ است).
یکماه از اعلام خبر مصوبه ستاد نقشه جامع علمی کشور برای افزایش ظرفیت پزشکی نگذشته بود که رییس جمهور ماده واحده مربوطه را ابلاغ کرد و لازمالاجرا دانست لذا طبق اظهارات معاون آموزشی وزارت بهداشت در کنکور امسال به جمعیت دانشجویان پزشکی ۹۶۰۰ نفر اضافه خواهد شد همچنین موضوع افزایش ظرفیت دستیاری از مسیر پذیرش دستیار بومی برای امسال انجام خواهد شد تا کمبود متخصص در کشور به ویژه مناطق محروم برطرف شود.
اما بحث و حواشی برای افزایش ظرفیت دانشجویان دندانپزشکی به نتیجه نرسید و مخالفتها به بهانههای مختلف از سوی وزارت بهداشت ادامه یافت به حدی که کارشناسان حوزه آموزش عالی اعلام کردند اینقدر پافشاری و مخالفت وزارت بهداشتیهای بدین خاطر است که آنها سرنوشت کاری و آینده شغلی خود را با افزایش پزشکان در سطح کشور در خطر میبینند در غیراینصورت چرا حال که آمارها از افزایش جمعیت سالمند در کشور، کمبود پزشک و به تبع آن بالا رفتن هزینههای خدمات دندانپزشکی برای مردم خبر میدهند، وزارت بهداشت باید تا این حد مخالف باشد؟
سرانه دندانپزشک بهازای هر ۱۰۰ هزار نفر در ایران ۳۲ و میانگین سرانه کشورهای پیشرو در حوزه سلامت ۸۰ دندانپزشک است (مطابق آمارهای ارائه شده از سوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی). باتوجه به اینکه عمده هزینه خدمات دندانپزشکی مربوط به دستمزد دندانپزشک است، این کمبود موجب افزایش شدید قیمت این خدمات شده، بهطوریکه بسیاری از مردم به دلیل هزینههای سنگین دندانپزشکی امکان استفاده از این خدمات را ندارند.
البته که دانشجویان علوم پزشکی علاوه بر فضای آموزشی و خوابگاه به آزمایشگاه و مراکز مهارتهای بالینی با تجهیزات خاص و از همه مهمتر تختهای بیمارستانی و فضاهای مناسب آموزشی در بیمارستانها احتیاج دارند و باید با تخصیص بودجه مناسب برای افزایش ظرفیت به فکر زیرساختها هم بود، اما این مسئله بهقدری حل نشدنی و غیرقابل دسترس نیست که وزارت بهداشت به جای رفع آن و صحبت با مسئولان مربوطه به طور کلی با پذیرش و اجرای مصوبه مخالفت کند.
هفته گذشته (۲۴ خردادماه) شورای عالی انقلاب فرهنگی، اما دیگر صبر نکرد و به دلیل نزدیک شدن به برگزاری کنکور سراسری امسال با دعوت از مسئولانی از وزارت علوم، وزارت بهداشت و ... جلسهای را برای بررسی ویژه افزایش ظرفیت دانشجویان دندانپزشکی تشکیل داد و ثمره جلسه با توافق اعضا افزایش پلکانی و سالانه دانشجویان دندانپزشکی (تا سال ۱۴۰۴ برای بررسی افزایش ظرفیتها) تا سقف ۹۰ درصد بود. به گونهای که قرار شد در کنکور امسال ۱۰ درصد به پذیرش دانشجویان دندانپزشکی و سال آینده ۲۰ درصد و ... افزوده شود.
طبق اعلام منصور کبگانیان دبیر ستاد نقشه جامع علمی کشور تمامی آمار و ارقام این مصوبه با هماهنگی نماینده وزیر بهداشت حاضر در جلسه یعنی باقریفرد معاون آموزشی این وزارتخانه بوده و وی که کمبود دندانپزشک در کشور را پذیرفته، فراهم کردن تجهیزات و امکانت رفاهی و آموزشی لازم برای این تعداد دانشجو را شرط دانسته و خوشبختانه مسئولان سازمان مدیریت و برنامه راهکارهای اجرایی را در این باره ارائه کردند.
اما توافق وزارت بهداشت تنها در همان جلسه و نهایتا تا چند ساعت پس از پایان جلسه دوام داشت و از فردای روز تصویب طرح، وزارت بهداشتیها به موضع قبل خود بازگشتند. با این حجم از مخالفت و انتشار اخبار اعتراضی مسئولان معاونت آموزشی وزارت بهداشت نسبت به مصوبه اخیر، اگر فیلمهای برگزاری جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی نبود، چه کسی باور میکرد که این تصمیم تمام و کمال با نظر آنها بوده و نمایندگان وزارت بهداشت در جلسه حضور داشتند و میتوانستند نظر موافق یا مخالف خود را اعلام کنند؟
افزایش ظرفیت دانشجویان دندانپزشکی به میزان ۱۰ درصد برای امسال در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شده و این ماجرا دقیقا همانند تصویب طرح افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی و موافقت وزارت بهداشت با ستاد نقشه جامع علمی کشور است، اما مشخص نیست که چرا به یکباره و پس از گذشت چندماه وزارت بهداشت، ستاد نقشه جامع علمی کشور را کارگروهی فرعی قلمداد میکند که مصوبه آن قانونی نیست و اگر قرار به افزایش ظرفیت باشد باید جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی با حضور رییس جمهور برگزار و تصمیمگیری شود.
بعنوان مثال هنوز ۲۴ ساعت از حضور باقریفرد معاون آموزشی وزارت بهداشت در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تصویب طرح نگذشته بود که در رسانهها اعلام کرد: مصوبه ستاد راهبردی نقشه جامع علمی کشور در خصوص افزایش ظرفیت رشته دندانپزشکی، مغایر با نظر کارشناسی و زیرساختهای وزارت بهداشت است و مصوبه ستاد راهبردی نقشه باید در صحن اصلی شورای انقلاب فرهنگی با حضور ریاست شورا تصویب شود.
این درحالیست که همگان واقفند وقتی کارگروههای شورای عالی انقلاب فرهنگی طرحی را تصویب کنند، رییس جمهور تنها مسئولیت ابلاغ یا عدم ابلاغ مصوبه را دارد و دیگر در بحث تصویب ورود پیدا نمیکند از طرفی مشخص نیست که این مسئول وزارت بهداشت چرا در همان جلسه و در میان رسانههای حاضر مخالفت خود را ابراز نکرده است؟
نکته دیگر آنکه مسئولان مربوطه معتقدند افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان دندانپزشکی نه تنها باعث ارتقاء سلامت دهان و دندان نخواهد شد و بار هزینه خدمات دندانپزشکی را از روی دوش مردم برنمیدارد بلکه با کاهش کیفیت آموزش سلامت مردم به خطر خواهد افتاد. درحالی که پیشتر عبدالرضا پازوکی رییس دانشگاه علوم پزشکی ایران از راهاندازی ساختمان جدید دانشکده دندانپزشکی در شهررری خبر داد و دلیل آن را ارائه خدمات کیفی دندانپزشکی با قیمت مناسب به مناطق کمبرخوردارتر حومه تهران عنوان کرد.
طبیعی است که این موضوع نشان میدهد امکان فراهمسازی زیرساخت و افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی این رشته وجود دارد و این مسئله هم تاثیر مستقیمی بر کاهش هزینههای دندانپزشکی مردم مناطق کمبرخوردار دارد.
متاسفانه پیگیریهای خبرگزاری دانشجو برای صحبت مسئولان وزارت بهداشت درباره جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی و دلایل قانعکننده برای عدم افزایش ظرفیت دانشجویان تاکنون به نتیجه نرسیده است و مخالفتها و اعتراضهای رسانهای شده تاکنون تنها براساس اخبار منتشر شده از سوی روابط عمومی معاونت آموزشی بوده است.
شاید بهتر باشد مسئولان وزارت بهداشت به ویژه معاونت آموزشی این وزارتخانه به جای تشویش اذهان عمومی و طرح موضوع افزایش ظرفیت پذیرش ۹۰ درصدی دانشجویان دندانپزشکی که قرار نیست یکباره اتفاق افتد و طبق مصوبات تنها سالانه ۱۰ درصد خواهد بود، به فکر تامین زیرساختهای لازم و صحبت برای تامین بودجه برای آن باشند.