به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ ویژه برنامه «نگاهی به مطالبات صنفی دانشجویان و تحوالات اخیر خوابگاه دانشگاه تهران»؛ با حضورعلی حسین رضاییان، معاون دانشجویی دانشگاه تهران، حمیدرضا آیین زاده، فعال دانشجویی دانشگاه تهران و محمدپارسا فرجی، دوست دانشجوی مرحوم و برادر مرحوم امیرمحمد خالقی برگزار شد.
محمد پارسای فرجی، دوست صمیمی مرحوم خالقی، گفت: کوچهای که دوستم را خفت کردند اصلاً به نام "کوچه خفتگیری" معروف است. چند بار اطلاعرسانی شده بود و از مسئولین خواسته بودیم. چند ماه پیش دوستم مورد حمله قرار گرفت و ما حتی این موضوع را به حراست معاونت گزارش دادیم، اما هیچ اقدامی انجام نشد. چند ماه گذشته بود؛ مطالبات ما واقعاً بر این اساس بود که امنیت برای تمامی خوابگاهها تأمین شود. موضوع روشنایی کوچه هم بسیار مهم بود؛ چون آن کوچه چراغ نداشت، نمادین و خراب بود و به شدت به پروژکتور و روشنایی نیاز داشت.
در واقع، از زمانی که غروب میشود، انگار شهر مرده میشود. کوچه شلوغ و تاریک بود و هیچ اقدامی برای اصلاح وضعیت آن صورت نگرفت. جالب است که هیچ کاری برای آن انجام نشده بود تا اینکه ما امیرمحمد عزیز را از دست دادیم. این بسیار تعجبآور و جای تأمل دارد. خواهشاً مسئولین به فکر دانشجویان باشند.
محمدرضا آیینزاده، فعال دانشجویی دانشگاه تهران، گفت: این مسائل مسبوق به سابقه است. خفتگیریها و بزهکاریهایی که در اطراف خوابگاههای دانشگاه تهران رخ داده، دلایل متعددی دارد. یکی از دلایل اصلی، معابر تاریکی است که به خوابگاهها منتهی میشود، مانند خوابگاههای قدس ۳، رودکی و بهنام که شبها کاملاً در تاریکی فرو میروند.
این محیط تاریک به وقوع جرم دامن میزند. از سوی دیگر، نیروی انتظامی یا حراست هم در این محوطهها حضور ندارد. مثلاً بعد از ساعت ۸ شب، که برادر عزیزمان، مرحوم آقای خالقی، هم در همان زمان از دنیا رفتند، در واقع، این مناطق کاملاً تاریک و خلوت میشوند.
بارها این مسئله پیگیری شده است. خود بسیج خوابگاهها و بسیج حوزه خوابگاهها بارها نامه نوشتهاند و این موضوع در رسانههای بسیج نیز منتشر شده است. سال گذشته، یادم میآید که در یک جلسه با بچهها، یکی از دوستان را در خیابان قدس خفت کرده بودند. آنجا این موضوع مطرح شد که باید پیگیری صورت گیرد و دوستان نامهای نوشتند و پیگیری کردند، اما نتیجهای در پی نداشت. این اتفاقات مشابه، چندین بار در کوچه پشتی کوهی و دیگر خیابانها هم افتاده است. بسیج و شورای صنفی بارها نامه نوشتهاند، و حالا هم نامه ارسال کردهاند، ولی هیچ نتیجهای از پیگیریها حاصل نشده است. فعالین دانشجویی از طیفهای مختلف در دانشگاه پیگیر این مسائل بودهاند، اما هیچ جوابی دریافت نکردهاند.
وی افزود: چند ماه پیش، دوستان ما به امور خوابگاهها رفته بودند و این موضوع را مطرح کرده بودند. همچنین چند ماه پیش با حراست دانشگاه نیز این مسائل مطرح شد. دیروز نیز تجمعی برگزار شد و حراست محترم دانشگاه به محل تجمع آمدند. بچهها گفتند که ما این مسائل را به شما منتقل کردیم، اما اکنون مسائل پیچیدهتری وجود دارد. شاید بخشی از این مشکلات به شهرداری مربوط باشد، اما باید این مسائل پیگیری و رفع شود تا دیگر شاهد چنین فجایعی در بستر دانشگاه نباشیم.
رضاییان گفت: این حادثه ناگوار را ابتدا به خانواده مرحوم خالقی، جامعه دانشجویی و دانشگاهی، بهویژه دانشجویان دانشگاه تهران تسلیت میگویم. مطالبهگری دانشجویان در این زمینه مسبوق به سابقه است؛ سالهاست که دانشجویان مطالباتی درباره امنیت داشتهاند. من از زمانی که مسئولیت معاونت دانشجویی را از مهرماه امسال قبول کردم، بلافاصله به کوی دانشگاه مراجعه کردم و اولین جلسه هیئت رئیسه را در مسجد کوی با حضور دانشجویان برگزار کردیم. در این جلسه تریبون آزاد گذاشتیم و دانشجویان مطالبات خود را مطرح کردند که یکی از مهمترین این مطالبات، بحث امنیت بود؛ نه تنها امنیت جانی، بلکه امنیت دانشجویانی که خودرو دارند و مکرراً مورد سرقت قرار میگرفتند. این مشکلات نه تنها در خیابان پشت دانشگاه بلکه در خیابان کارگر نیز وجود داشت، که به کمبود روشنایی، نور و دوربینها مربوط میشد.
وی افزود: در روز دوازدهم آبان ماه، که کمتر از یک ماه از قبول مسئولیت من گذشته بود، این مسائل در جلسه مطرح شد و من نیز اقداماتی را دستهبندی کردم تا بگویم دانشگاه چه اقداماتی در این مدت انجام داده است. باید بگویم که گاهی دانشگاه مظلوم واقع میشود؛ در حالی که مسئولیتها به درستی تقسیم نشدهاند. اولین نامهای که در تاریخ ۱۲/۸/۱۴۰۳ از طرف فرمانده محترم کلانتری یوسفآباد درخصوص ناامنی در خیابان پشتی و خیابان کارگر ارسال شد، موضوع سرقتها و زورگیریهای مکرر را مطرح کرده بود.
رضاییان در ادامه خاطرنشان کرد: اگرچه وظیفه دانشگاه تأمین امنیت در خارج از محدوده آن نیست، اما از آنجایی که این مشکلات برای دانشجویان ایجاد شده، دانشگاه هم مسئولیت دارد که به مسائل امنیتی توجه کند. بهویژه در شرایطی که مشکلاتی مانند خاموشی برق منطقه و تاریکی خیابانها نیز وجود داشت. دانشگاه نمیتواند به تنهایی پروژههایی خارج از چهارچوب خود انجام دهد، اما وقتی خطری برای دانشجویان و اساتید رخ میدهد، لازم است اقدامات فوری انجام شود. برای نمونه، دو سال پیش در خیابان ۱۶ آذر حادثهای برای یکی از همکاران من رخ داد که گزارش آن ثبت شد و نزدیک بود منجر به مرگ ایشان شود. این مسائل نشان میدهد که امنیت یک موضوع جدی است و نیاز به توجه فوری دارد. اخیراً هم یکی از همکاران من در خیابان مورد خفتگیری قرار گرفت و گوشی موبایلش را دزدیدند. در این موارد، دانشگاه باید از نیروی انتظامی، شهرداری و سایر نهادهای مسئول خواستههای خود را پیگیری کند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: همچنین، دانشگاه تهران در تلاش است تا با تخصیص منابع و خرید کیوسکهای امنیتی در مناطق حساس، شرایط را بهبود بخشد. اما با وجود تلاشهای دانشگاه، متأسفانه برخی مسائل هنوز به درستی حل نشده است. در اعتراضات ۱۴۰۱، این کیوسکها مورد آتشسوزی قرار گرفتند و بعد از آن تلاشهای دانشگاه برای تأمین امنیت مؤثر نبود. در حالی که برخی مسئولین برای کمکاریهای خود توضیحی نمیدهند، وزیر علوم در اولین فرصت از خانواده مرحوم خالقی و جامعه دانشگاهی عذرخواهی کرد و قول داد که این موضوع تا آخر پیگیری خواهد شد تا از تکرار چنین حوادثی جلوگیری شود.
رضاییان گفت: در نهایت باید بگویم که ممکن است برخی نهادها در این زمینه قصور داشته باشند، اما اولین مسئولیتی که دانشجویان از دانشگاه تهران انتظار دارند، مربوط به هیئت رئیسه و ریاست دانشگاه است. در حالی که مسئولیت تأمین امنیت خارج از محیط دانشگاه بر عهده نهادهای دیگر است، دانشگاه نیز باید در حد توان خود اقدامات لازم را انجام دهد. امیدوارم مسئولین به این مطالبات توجه کرده و در جهت بهبود امنیت دانشگاهی گامهای مؤثری بردارند.
وی در ادامه بیان کرد: دیک محل تردد یا استقرار اساتید، یک کیوسک مستقر کردهاند. خب، اساتید و دانشجویان با چنین وضعیتی مواجهاند. اگر از طریق نامهنگاری نتیجهای حاصل نشد، نمیشد از راههای دیگر اقدام کرد؟ مثلاً آقای دکتر قالیباف، رئیس مجلس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، که زمانی فرمانده انتظامی کشور بودهاند، آیا نمیتوانستند از طریق ایشان یا راههای دیگر این مسائل را پیگیری کنند؟
فقط که نباید به نامهنگاری اکتفا کرد. پیگیریهای متعددی میتوانست انجام شود. به نظر میرسد پیگیریهای دانشگاه در طول این سالها کافی نبوده است؛ اگر کافی بود، این اتفاقات رخ نمیداد.
رضاییان گفت: نکتهای که باید عرض کنم این است که دانشگاه تهران با مشکلات اساسی و انباشتهشدهای مواجه است و نیاز به توجه ویژه دارد. ریاست محترم دانشگاه باید نسبت به این مسائل اهتمام بیشتری داشته باشند. سالهاست که مشکلات مختلفی روی هم تلنبار شده و باید مدیری در این قامت ظاهر شود که بتواند این مسائل را رفع و رجوع کند.
دانشگاه تهران، پس از آستان قدس رضوی، دومین مجموعه بزرگ موقوفات کشور را در اختیار دارد و املاک بسیاری در سراسر کشور دارد. با این حال، همچنان با مشکلاتی مثل کمبود بودجه و مسائل صنفی دست و پنجه نرم میکند.
وی خاطرنشان کرد: همین چند وقت پیش، دانشجویان به دلیل کیفیت بسیار نامطلوب غذای خوابگاهها اعتراض گستردهای داشتند. دانشجویان، چه از بسیج و چه از شورای صنفی، بارها این مسائل را پیگیری کردهاند، اما همچنان مشکلات پابرجاست. روشنایی اطراف کوی دانشگاه همچنان وضعیت نامناسبی دارد و مشکلات عدیدهای وجود دارد. این اتفاق اخیر، تنها زخمی بود که شکافته شد و به رسانهها راه یافت، اما مشکلات زیادی در پس این ماجرا نهفته است.
رضاییان درادامه گفت: وضعیت خوابگاههای دانشگاه تهران، بهویژه خوابگاههای متأهلی، بسیار نامطلوب است. دوستان ما روز دانشجو به این موضوع اشاره کردند و گفتند که میانگین فضای خوابگاهی یک دانشجو از میانگین فضای اختصاصیافته به یک زندانی هم کمتر است. این مسئله واقعاً جای تأمل دارد. در دوره ریاست قبلی، خوابگاه متأهلی سعادتآباد را فروختند و قرار بود سه برج ۲۵ طبقه در امیرآباد بهعنوان جایگزین ساخته شود، اما این پروژه متوقف شده است، این مسائل باید با جدیت و نگاه متفاوتی پیگیری شود. دانشگاه تهران، با این قدمت و جایگاه، نباید با چنین مشکلاتی دست به گریبان باشد. امیدواریم که مسئولان، بهویژه هیئت رئیسه دانشگاه، توجه ویژهتری به این مشکلات داشته باشند.
وی در ادامه بیان کرد: به دانشجو حق میدهم که امروز هم مطالبهگر باشد، اما سؤال من این است: این مطالبهگری مربوط به امروز نیست؛ بیش از یک دهه است که این مسائل مطرح شدهاند. رؤسای مختلف دانشگاه همواره گفتهاند که هر فرد به اندازه دوره مدیریتی خود باید پاسخگو باشد. این حرف مثل این است که از رئیسجمهور تازهمنتخب انتظار داشته باشیم تمام مشکلات کشور را یکشبه حل کند، بنابراین، بحث من این نیست که دانشگاه تهران در قامت مسئولیت خود پاسخگو نبوده است. همیشه هم از مدیران گذشته قدردانی کردهام. کسی که در این شرایط، آن هم در حوزه معاونت دانشجویی دانشگاه تهران، مسئولیت میپذیرد، ایثار کرده است. چون واقعاً این مسئولیت بسیار دشوار است؛ مطالبات دانشجویان فراوان است و اختیارات محدود. از طرفی، همه انتظار پاسخگویی دارند، درحالیکه مسئولیت و اختیارات همخوانی ندارند.
رضاییان گفت:، اما از این مسئله میگذرم. بحث من این است که متأسفانه، ما مدیران در کشور به نوعی «پوستکلفت» شدهایم. تا زمانی که یک اتفاق اساسی رخ ندهد، نه به نامهها توجه میکنیم و نه به تماسها. صرفاً به برگزاری چند جلسه اکتفا میشود. همین مسئله تغذیه را در نظر بگیرید. از روزی که مسئولیت را پذیرفتم، هیچ نامهای نمانده که بررسی نکرده باشم. در همین چهار ماه، پیگیر موضوع امنیت دانشجویان بودهایم. یک جلسه مشترک بین حراست دانشگاه تهران و کلانتری یوسفآباد برگزار شد و اقدامات لازم تصویب شد. بااینحال، همچنان کافی نبوده است.
چرا؟ چون ما دچار یک اشتباه در اولویتبندی شدهایم. وقتی سلسلهای از مشکلات وجود دارد، باید بهدرستی اولویتبندی کنیم. مثلاً در مقطعی، تمام تمرکز ما بر حل مشکلات تغذیه و اسکان دانشجویان معطوف شد. پذیرش بیرویه دانشجو در سالهای گذشته، بهویژه امسال، فشار زیادی وارد کرده است. سازمان سنجش، بدون برنامهریزی، در آذرماه ناگهان ۱۱۰۰ دانشجوی جدید به دانشگاه تهران فرستاد. حالا تصور کنید وقتی یک مهمان بیشتر به خانه شما میآید، برای خواب او دچار مشکل میشوید. حالا دانشگاه تهران، با زیرساختهای محدود، چطور باید در آذرماه برای این تعداد دانشجو خوابگاه تأمین کند؟
وی در پایان گفت: دانشگاه تهران، بهعنوان نماد آموزش عالی ایران، سالهاست که با زیرساختهای فرسوده، منابع محدود و مطالبات بالای دانشجویان نخبه مواجه است. این دانشجویان، با امید و آرزو وارد دانشگاه تهران میشوند، اما بهمحض ورود به خوابگاه، با مشکلات زیرساختی مواجه میشوند و آن امید اولیه رنگ میبازد. این مسئله را قبول دارم و بابت آن عذرخواهی میکنم. باید بیش از این تلاش میکردم و باید بتوانم دیگران را نیز برای حل این مشکلات متقاعد کنم؛ من و امثال من باید خود را فدای کشور و دانشجویان کنیم تا بتوانیم یک گام به جلو برداریم. امیدوارم با همکاری همه نهادهای مرتبط، مشکلات موجود برطرف شود.
برادر مرحوم خالقی گفت: در ابتدای امر، از تمامی ملت شریف، عزیز و بزرگوار ایران و در درجه بعد، از جامعه دانشجویی، بهویژه جامعه دانشجویی دانشگاه تهران، و همچنین از کلیه عزیزانی که از ارگانها و نهادهای مختلف در مراسم تشییع و تکریم با ما همکاری و همراهی کردند و با این کار خود اندکی از بار سنگین این غم را که بر دوش خانواده ما قرار گرفته است، کاستند، صمیمانه تشکر و قدردانی میکنم و از مسئولین محترم نیز تقاضا داریم که موضوع قتل ناجوانمردانه برادرم، که در واقع نوعی وفات شهادتگونه در مسیر حفظ امنیت دانشجویان است، با جدیت پیگیری شود.
این اتفاق، متأسفانه، ادامه حوادث مکرری است که طی سالهای گذشته در همان کوچه رخ داده و بارها منجر به سرقت داراییهای مالی دانشجویان و در مواردی آسیبهای جسمی آنان شده است. اما این بار، در آخرین مورد، برادر من جانش را فدای داراییاش کرد؛ داراییای که نه یک وسیله مادی، بلکه دانش و علمش بود. ارزش مادی لپتاپ یا گوشی او در درجه چندم اهمیت قرار دارد؛ آنچه اهمیت داشت، محتوای علمی و برنامههای مرتبط با درس و فعالیتهای دانشگاهیاش بود.
وی درادامه بیان کرد: خواستۀ ما از مسئولین این است که موضوع قتل برادرم، با نهایت دقت و در سریعترین زمان ممکن، پیگیری شود و عوامل این جنایت شناسایی و به دستگاه عدالت سپرده شوند تا حکم عادلانه دربارهشان اجرا شود و من بهعنوان عضو این خانواده، همواره تلاش کردهام با تمرکز بر دانش و پیشرفت علمی، هم به خود و خانوادهام کمک کنم و هم در مسیر پیشرفت ایران عزیز قدمی بردارم.
به همین دلیل، قویاً مخالف آن هستم که مرگ برادرم دستمایه جریانها و مسائل سیاسی شود. ما از هیچ جریانی نمیپذیریم که این اتفاق تلخ را به رقابتهای سیاسی و جناحی ربط دهد یا تلاش کند آن را به جریان خاصی منتسب کند. هرگونه سوءاستفاده از این ماجرا را از جانب خانواده محکوم میکنم و رضایت نداریم که این فقدان دردناک، که برای امنیت جامعه دانشگاهی و دانشجویی رخ داده، به ابزاری برای بهرهبرداریهای سیاسی تبدیل شود.
خالقی در پایان گفت: موضوع دیگری که باید به آن اشاره کنم، درخواستهای مکرر برخی رسانهها برای انجام مصاحبه با خانواده ماست. در شرایط فعلی، ما از نظر روحی در وضعیت بسیار سخت و نامناسبی قرار داریم و این درخواستها تنها به تشدید فشار روحی ما منجر میشود. از رسانههای محترم تقاضا داریم شرایط ما را درک کنند و تا زمان مناسب از درخواست مصاحبه خودداری نمایند و در پایان، امیدواریم که با پیگیری دقیق عوامل این جنایت و اجرای عدالت، دیگر شاهد چنین اتفاقات تلخی نباشیم و هیچ خانوادهای داغدار از دست دادن عزیز خود نشود.
آئین زاده: به جای سیاسی بازی برای برطرف شدن مسائل دانشگاه تهران و تبدیل نشدن آنها به بحرانهای صنفی، چون مسئله صنفی است، من خودم سه روز در تجمع بودهام. هم در واقعه کوی دانشگاه حضور داشتم. اتفاقات هم در تجمع دیروز و هم تجمع امروز از تجمع آمدهام اینجا خدمت شما. یعنی هم بچههای انجمن اسلامی بودند، هم بچههای شورای صنفی و هم بچههای بسیج، فارغ از اختلافات سیاسی و غیره. بچهها بودند، یعنی مسئله، مسئله صنفی دانشجو به این شکل است. حضور کارآمد آقای دکتر حسینی، حلال همین مشکلات است.
مثلاً میگویم سر قضیه کوی، آن فیلمی که از آقای دکتر حسینی درآمد و من خودم آنجا حضور داشتم، در اصل صورت مسئله را پاک میکرد. نکته این است که دانشجو، ما خودمان در بسیج به دنبال این هستیم که سیاستزدایی از دانشگاه اتفاق نیفتد. دانشجو باید هویت سیاسی داشته باشد، ولی نباید سیاسیکار باشد، سیاسیبازی انجام دهد. در این اتفاقات، این مسئله، مسئله صنفی است و دانشجویان ما پیگیرند. بچههای بسیج هم همین امروز نامهای را زدند، در کانالشان هم منتشر میشود، شاید همین الان هم شده.
وی افزود: بچههای ما در بسیج خوابگاهها که همیشه پرچمدار مطالبات صنفی بودند، یعنی در کنار شورای صنفی همیشه مطالبات صنفی را پیگیری میکردند. به حراست وزارت علوم، آقای دکتر برای تأمین امنیت و ... پیامهایی را، نامههایی را نوشتند و انشاءالله ارسال میکنند. نکته بنده این است که نباید این مسئله را مثلاً بعضاً تشابهاتی بین واقعه ۱۸ تیر سال ۷۸ که این اتفاقات سال ۷۸ موضع نظام، موضع نظام کیست؟ موضع رهبری، رئیس مجلس، رئیس جمهور و رئیس قوه قضاییه. رهبری گفتند که اتفاقات کوی، قلب من را جریحهدار کرد. تشابه این حالا یک نیروی خودسری بوده که باید محاکمه شود، باید مجازات شود، باید شفاف شود مجازات ایشان که کی بوده که اینجا آمده اصلاً از طرف کی آمده، چکار کرده؟ نکته ما این است که نباید ما صورت مسئله را پاک کنیم و تشابه سازی در ذهن واقعاً کار درستی نبود.
رسانهها میکنند دیگر. حالا مثلاً آقای دکتر حسینی آنجا تحت تأثیر جو که دانشجوها معترض بودند، بار را از روی دوش خودشان برداشتند، بردند سمت و سوی دیگری که هنوز هم که هنوز بحثش هست. یعنی بعد حالا من یک نکته دیگر هم عرض کنم، تجمعاتی که همین امروز من در تجمع بودم، یکی از خواهران ما که شاید به لحاظ سیاسی اصلاً من را قبول نداشته باشد، من هم ایشان را قبول نداشته باشم، آنجا ما داشتیم مطالباتمان را که مکتوب میکردیم، پا شد گفت اول مطالبات ما باید این را مطرح کنیم که هیچ کدام از جریانها، نمیدانم جریان سلطنتطلب، جریان منافقین، سازمان مجاهدین خلق، نمیدانم مسیح علینژاد، ایران اینترنشنال، من خودم آنجا شاهد و حاضر بودم، اصلاً ایشان من را قبول نداشت، بسیجی هم نبود و غیره، ولی این نکته را گفت اول بیانیه و همه هم این را تأیید کردند.
آئین زاده در پایان خاطرنشان کرد: این مسئله اذعان شود که گروههایی که میخواهند از این مسئله سوء استفاده کنند و مطالبات به حق و صنفی دانشجویان را به سمت و سوی دیگری بکشانند را محکوم میکنیم. یعنی فارغ از نگاه هیچ ارتباطی نداریم، ما آنها را قبول نمیکنیم. فقط مسئله این است که خود دانشگاه باید بتواند این مسائل را رفع و رجوع بکند، مشکلات را برطرف بکند. آقای دکتر حسینی شانه خالی نکند. حالا ما احترام قائلیم به ایشان، ارادت داریم حالا به سوابق ایشان، به زحمتهایی که کشیدهاند، ولی الان در جایگاه مسئولیتاند و قضاوت ما در نسبت به آقای دکتر حسینی، کارآمدی است.
فیلم کامل