به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از مشهد، اجرای موسیقی یادبود زنده یاد استاد حاج قربان سلیمانی با اجرای علیرضا سلیمانی و گروه ژیلامو به سرپرستی حسام زمانی در 20 و 21 آبان ماه در سالن دکتر جوانبخت دانشگاه آزاد قوچان برگزار می شود.
زنده یاد حاج قربان سلیمانی در روستای علیآباد قوچان بدنیا آمد، پدرش کربلایی رمضان، از دوتارنوازان مشهور شمال خراسان بود و از این رو حاج قربان هم از هفت سالگی دوتار به دست گرفت و شاگرد پدر شد و پس از درگذشت پدر نزد غلامحسین بخشی جعفرآبادی، حاج محمد بخشی قیطاقی و عوض بخشی به آموختن دوتار روی آورد.
پس از سفر حج تا بیست سال دست از موسیقی کشید و در این زمان دغدغهاش زمین و آب و زراعت شد، ولی از سال 66 دوباره به نواختن و خواندن پرداخت و فعالیت مجددش را از سال 1367 با برنامه تلویزیونی«اندیشه هنر»شروع کرد و درسال 1369 در جشنواره موسیقی فجر ، نوازنده برتر انتخاب شد و از آن سال به بعد هم به عنوان داور در جشنواره موسیقی فجر حضور یافت.
حاج قربان یکی از بهترین بخشیهای شمال خراسان بود؛ هم شعر میگفت، هم ساز میزد و هم قصه میگفت، به طوریکه از او بهعنوان پدیده نسل گذشته یاد کردهاند.
وی دهها اجرای دوتارنوازی در کنسرتهای موسیقی کشورهای اروپایی، آسیایی و آمریکا داشت و علاوه بر نشان درجه 2 فرهنگ و هنر به عنوان «گنجینه ملی» نیز لقب گرفت.
حاجقربان سلیمانی یکی از آخرین بازماندگان بخشیگری، همانها که تنها بخشی کامل از نسلها عاشقی و عاشقپیشگی خراسان بزرگ میخوانندش و یکی از گنجینههای ملی ایران بود، عصر روز یکشنبه سی ام دیماه1386، در خانهاش در روستای علی آباد قوچان در سن 85 سالگی درگذشت.
«بخشی» به کسی میگویند که از همه لحاظ کامل باشد
موسیقی، نوازندگی و خوانندگی حاج قربان سلیمانی که به سه گویش کردی، ترکی و فارسی بود هرگونه مرز و سد زبانی را درهم مینورد و به هر گوشی خوش مینشیند. حاج قربان سلیمانی در فیلم آخرین بخشی، دریاره عنوان بخشی اینگونه توضیح میدهد:«یک نفر خواننده است و نوازنده نیست، یک نفر نوازنده است و خواننده نیست؛ و کسانی هستند که خودشان میخوانند و تار می زنند ولی باز اینها بخشی نیستند، بخشی به کسی می گویند که از همه لحاظ کامل باشد، تار زدنش و صدایش، اگر تارش خراب شد خودش تعمیر کند، اگر تار نداشت خودش بتواند بسازد. برای نطاقی بتواند شعرهای خوب انتخاب کند و بنویسد.»
«بخشی» لقبی است که به برخی از نوازندگان دوتار در شمال خراسان و ترکمنصحرا داده میشود، بخشیها نوازندگان دوتار، آوازخوان، داستانگو، سراینده و سازنده ساز (دوتار) هستندکه اصلیترین مراکز بخشیها قوچان، بجنورد و شیروان می باشد.
بخشیها روایتگران فرهنگ شفاهی این منطقه از ایران هستند و از احترام و جایگاه ویژهای برخوردارند. بخشیها معمولاً به بداههنوازی و بداههگویی معروف بودهاند و توانایی نوازندگی و خوانندگی در مدت زمان طولانی را دارند.
در روایت عامیانه لقب بخشی اینگونه تعریف میشود: بخشی کسی است که خداوند به او موهبت و مقامی ویژه بخشیدهاست. بنابراین یک بخشی افزون بر اینکه لازم است در نوازندگی چیرهدست، در خوانندگی خوشصدا و در داستانگویی و شعرخوانی مسلط باشد، باید از نظر آگاهی و عرفان به مرحلهای برسد که شایسته عنوان بخشی شود.
علاوه بر تسلط بر ساز، شخص باید از نظر دانش و شرایط درونی به مرحلهای برسد که عنوان «بخشی» را زیبنده خود کند. یکی از هنرهای «بخشی»ها بداهه گویی و بداهه نوازی است. آنها چنان حافظهای دارند که میتوانند ساعتها بنوازند و بخوانند و داستانهای بلند حماسی، عاشقانه و عارفانه را در چند شبانه روز از بر باز گوکنند و بخوانند.