جامعه ما در حال شبکه‌ای شدن است

به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از رشت، رضا سراج ظهر امروز در همایش «بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی در جنگ نرم» که به همت دانشگاه آزاد رودسر در سالن همایش اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی رودسر برگزار شد، با بیان اینکه نقش این همایش در مراکز علمی و توجه به موضوعات جنگ نرم نشان از دغدغه مندی دست اندرکاران دینی و انقلابی ماست، به بیان رویکردها و لایه های جنگ نرم در مقایسه با جنگ سخت پرداخت.

وی تصریح کرد: با وجود تاکیدات مقام معظم رهبری در خصوص جنگ نرم، در حوزه تولید ادبیات تلاش های زیادی صورت گرفت و همه متفکران و روشنگران این حوزه در سطوح مختلف  همت کردند و مطالب  خوب و ارزشمندی در سطح کشور تولید شد؛ اما آنچه که مهم است جنگ نرم در بین مسئولان و خواص جامعه به باور تبدیل نشده است و عدم باور مسئله جنگ نرم یک آسیب است.

 کارشناس مسائل خاور میانه ادامه داد: برای هر گفتمانی یک عینیت لازم است و عینیت جنگ نرم، جنگ سخت است.

سراج با بیان اینکه در جنگ نرم سه هدف راهبردی مدنظر است؛ یکی از این اهداف را مهار قدرت کشور عنوان کرد و افزود: جنگ نرم به طریق اولی تر می تواند جنگ را مهار کند.

وی بیان کرد: در مهار جنگ نرم  قدرت الهام بخشی و الگو بودن از آن گرفته می شود و مقبولیت و مشروعیت تخریب می شود و این مهار تاثیر پذیری است.

این کارشناس مسائل خاور میانه با اشاره به اینکه با وجود باور نکردن جنگ نرم چقدر توان خود را برای مقابله با دشمن بکار برده ایم، افزود: ما با باور نکردن جنگ نرم پازل دشمن را تکمیل می کنیم و این آسیب بزرگی است.

سراج با بیان اینکه در یک جنگ سخت؛ جنگ برای براندازی تحمیل می شود به کودتای نوژه اشاره کرد و گفت: هدف آمریکا در این کودتا تغییر ساختار بود.

وی ادامه داد: جنگ نرم می تواند ساختار یک کشور را تغییر دهد، جنگ نرم برای تغییر ساختار یک براندازی است که در قالب ایجاد فتنه و انقلاب مخملی قابل توصیف است.

این کارشناس مسائل خاور میانه با بیان اینکه جنگ نرم برای تغییر رفتار بسیار کارآمدتر از جنگ سخت است، گفت: با اقناع سازی و اشتباه محاسباتی مسئولان می توان تغییر رفتار را در یک کشور انجام داد.

سراج با اشاره به ارتباط و قبول مذاکره با آمریکا تاکید کرد: در جنگ نرم در شناخت تهدیدها و فرصت ها یک اشتباه محاسباتی انجام شد و تغییر رفتار صورت گرفت که بعضی ها  بر این باورند که مذاکره با آمریکا به نفع ماست.

وی خاطرنشان کرد: ما در جنگ سخت سرمایه انسانی خود را از دست ندادیم، بلکه با از دست دان یک شهید، چند نفر تربیت شدند؛ اما در جنگ نرم سرمایه انسانی خود را از دست می دهیم و یک نیرویی در درون بر اساس باورها و اعتقادات  غلط ایجاد می شود و این خسارت بزرگی است؛ با این وجود چرا همچنان به جنگ نرم باور نداریم.

این کارشناس سیاسی در ادامه افزود: جنگ نرم جنگی سازمان یافته علیه احساسات، عواطف، هنجارها ،باورها و اعتقادات یک جامعه هدف است.

سراج تاکید کرد: در روانشناسی  اجتماعی رفتار انسان از سه لایه درونی انسان سرچشمه می گیرد؛ لایه اول عواطف و احساسات است که مخاطب را وادار می کند یک رفتار را انجام دهد در جنگ نرم نیز این لایه مورد هجمه قرار می گیرد، عواطف تحریک می شود تا رفتاری صورت بگیرد.

وی عنوان کرد: در لایه ای عمیق تر که از هنجارها و ارزش ها سرچشمه می گیرد در جنگ نرم نیز این لایه هم آماج می شود ، ملاک ها و معیارها تغییر داده می شود تا هنجاری صورت بگیرد و رفتار در جامعه تغییر می کند.

این کارشناس مسائل خاور میانه باورها و اعتقادات را از لایه سوم که عمیق تر و مهم تر است، عنوان کرد و افزود: تغییر در این لایه سخت شکل می گیرد و به مرور سخت تر هم می شود.

سراج بیان کرد: جنگ نرم یک جنگ یک لایه ای نیست  بیشتر به جنگ رسانه ای نزدیک است  و رسانه ها ابزارهای جنگ نرم اند؛ اما نه همه ابزارها؛ چون این کار بعضا توسط خود انسان صورت می گیرد؛ جنگ نرم  دارای لایه های متعددی است که جنگ روانی یکی از لایه  های آن است.

وی با بیان اینکه دشمن در فتنه 88 از لایه جنگ روانی استفاده کرد، تصریح کرد: لایه دیگر جنگ نرم جنگ سیاسی است که علیه حاکمیت، رهبران و آرمانهای یک کشور انجام می گیرد.

این کارشناس مسائل خاور میانه لایه امنیتی در جنگ نرم را  پنهان ترین لایه دانست و افزود: ستاد و طراح جنگ نرم ستاد امنیتی است؛ یعنی در طراحی، مخاطب شناسی و طراحی عملیات نرم یک سرویس اطلاعاتی قرار دارد.

سراج بیان کرد: برای انتقال پیام، اثر بخشی سرویس های اطلاعاتی وجود دارد؛ که شبکه های ماهواره ای یکی از این سرویس هاست.

وی خاطر نشان کرد: جنگ نرم، جنگ اطلاعاتی و امنیتی علیه یک کشور هدف است که در این جنگ از اقدامات ترور و فتنه استفاده می شود و برای جریحه دار کردن  احساسات و عواطف، باورها و ارزش ها، جنگ نرم با عقبه امنیتی معطوف به انتخابات که می توان فتنه در کشور ایجاد کند، نگرش جامعه و ساختار کشور را تغییر دهد.

این کارشناس مسائل خاور میانه یکی دیگر از لایه های جنگ نرم را  لایه  فرهنگی عنوان کرد و گفت: لایه فرهنگی در جنگ نرم یک استحاله فرهنگی است که سبک زندگی، ملا ک ها و معیارها تغییر می کند و وقتی سبک زندگی تغییر کرد  هویت انسان تغییر می کند  و دیگر نمی توان با این شرایط به یک جامعه تمدن ساز تبدیل شد.

سراج با بیان اینکه جنگ نرم یک جنگ چهار لایه است، افزود: برعکس جنگ سخت که تمام اتفاقات از قبیل بمباران و ترور در اذهان نقش بسته است در جنگ نرم چیزی در ذهن شکل نمی گیرد؛ در حالی که با آن مواجه هستیم.

وی با بیان اینکه  چهار رهیافت؛ رهیافت هانتینگتون، رهیافت اندولس، رهیافت جین شارپ و رهیافت هوشمند در جنگ نرم وجود دارد، تاکید کرد: ما در جنگ نرم با رهیافت هوشمند روبرو هستیم، رهیافت هوشمند یک رهیافت ترکیبی است که هوشمندانه از طرف دشمن صورت می گیرد.

کارشناس مسائل سیاسی گفت: هوشمندانه به این خاطر گفته می شود که در انتخاب مخاطب و بازیگران آن جنگ که نقش آفرین هستند، هوشمندانه عمل می کنند که محور شوند.

سراج خاطرنشان کرد: این رهیافت دو لایه مخاطب دارد، لایه اول مسئولان کشور هدف و لایه  دوم مردم کشور هدف و با وارد کردن مسئولان به تجدید نظر و اشتباهات محاسباتی در نظرات تغییر نگرش برای مردم کشور مدنظرشان است.

وی گفت: ما با لایه چهارم روبرو هستیم که ما را معطوف به انتخابات می کند و در نقطه کنونی، انتخابات ما را به سازش و تسلیم می کشانند و این کاملا هوشمندانه بوده؛ چون احساس کردند با بازیگرانی که هم راستا بودند می توانند این مسیر را به انجام برسانند.

این کارشناس مسائل خاور میانه با بیان اینکه قبول مذاکره با آمریکا یک اشتباه محاسباتی  و یک رهیافت جنگ نرم است، افزود: کسی که دچار اشتباه محاسباتی می شود، دچار تعارض نیز می شود.

سراج در حوزه نقش شبکه های اجتماعی در حوزه جنگ نرم ادامه داد: جوامع یا توده ای است یا شبکه ای، توده ای جامعه ای  انبوه که تجزیه نشده، شبکه بندی نشده و گروه بندی نشده است  و ما در حال گذار از جامعه توده ای به شبکه ای هستیم و رسانه های مجازی این جامعه را از حالت توده ای به حالت شبکه ای  تغییر می دهند.

وی بیان کرد: افراد در چهار چوب شبکه ها، ارتباط و هویت پیدا می کنند، رفتارها، هنجارها در چهار چوب شبکه ای تعریف می شوند و به این خاطر جامعه شبکه ای نقش بیشتری دارد.

این کارشناس مسائل خاور میانه تصریح کرد: جامعه شبکه ای هم فرصت است و هم چالش، به این تعبیر چالش است که اگر توجه کافی نداشته باشیم، تبدیل به تهدید می شود؛ جامعه شبکه ای برای ما چالش است و اگر ورود کنیم به این حوزه ها و جامعه را شبکه ا ی کنیم این فرصت است؛ زیرا جامعه شبکه ای یک جامعه ادغام شد و تنیده است.

سراج افزود: عرصه رسانه های دیداری و شنیداری و موبایل در حال ادغام هستند که برای ما چالش است؛ اما ما می توانیم آن را تبدیل به فرصت کنیم و نگرش های دینی، اخلاقی و رفتارهای سازنده را به جوانان آموزش دهیم.

وی در پایان خاطرنشان کرد: جامعه در حال شبکه ای شدن است و ما باید از این فرصت استفاده کنیم؛ زیرا تعاریفی از جنگ نرم، رویکردها و لایه ها ی آن در جامعه شبکه ای بیشترین تاثیر را دارد و باید برای مقابله با جنگ نرم از جامعه شبکه ای وارد شویم.