گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»، یادداشت دانشجویی*؛ چند روزی است که شهرهای شمال غربی کشور در پی پخش کلیپی از شبکه دوم سیما در قالب برنامه “فیتیله ، جمعه تعطیله” که به اذعان خیلی از مردم ترک زبان در آن به آذری زبانان اهانت شده است ، پر از اعتراض های مردمی و برگزاری تجمعات مختلف گشته است و این در حالی است که قضیه آن قدر ها هم که کش دار شده است ، نیست.
اگر فرض را هم بر این بگذاریم که چنین اقدامی صورت گرفته باشد ،باید پرسیده شود که آیا این روش که کارناوال خیابانی تشکیل دهیم و بهانه دست دشمن دهیم ، روش درستی است ؟
در این دو روز که تجمعات خیابانی و دانشگاهی که تحت تاثیر شبکه های اجتماعی و عدم بیان درست ماجرا صورت گرفته است ، سبب شده تا سایت های بیگانه بیش ترین اخبار خود را به گزارش از این برنامه ها اختصاص داده اند و مدام در حال مته لای خشخاش گذاشتند هستند..
این رسانه های معاند تا آنجا پیش رفته اند که این اقدام سهوی را به پای نظام نوشته اند و از آن به عنوان اعتراض علیه “رسانه ضد ملی ” یاد کرده اند و این چیزی جز تلاش دشمن برای ایجاد رخنه و نفوذ در بین مردم جهت ایجاد اختلاف و دشمنی بین قومیت های مختلف ایران را ندارد .
دشمنان کشور ایران به دنبال آن هستند که با خشمگین نشان دادن مردم نسبت به این اقدام از کاه ، کوه بسازند و ذهن مردم را از مسائل اصلی دور و به مسائل فرعی مشغول سازند و حال که مجالی به دست آورده اند ، دوباره پروژه کشته سازی و مظلوم نمائی را در خارج از مرز ها به راه انداخته اند و با جوسازی های بی اساس رسانه ای مدام در پی تنش و آشوب در شهرهای مختلف هستند .
اما برخی جریانات معاند که طی سالهای گذشته بارها تلاش کرده اند تا خدشه ای به رابطه محکم مردم انقلابی و شهیدپرور آذربایجان با انقلاب اسلامی وارد کرده و وحدت ملی را تحت الشعاع قرار دهند؛ کار خود را در جهت تهییج افکار عمومی برای ایجاد آشوب و به حاشیه کشاندن مسئله با تجمعات غیرقانونی شدت بخشیده و تلاش کرده تا تجمعات غیرقانونی را در سطح شهرها شکل دهند.
بر اساس گزارش میدانی علی رغم مانور تبلیغاتی گسترده در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی و کمک گرفتن از شبکه های ماهواره ای وابسته به جریان قوم گرا تنها معدود افرادی در محدوده مرکزی شهرهاشعارهایی سر دادند.
نکته جالب برخورد سرد مردم در مرکز شهر با این تجمع غیرقانونی است که موجب شده است تا این افراد شعارهای توهین آمیز نسبت به مردمی که به موضوع ورود پیدا نمی کنند؛ سر دهند.
عجیب تر آنکه در شعارهای این افراد کوچکترین ارتباطی با مسئله پیش آمده و توهین به مردم غیور آذربایجان که با پیگیری های قانونی منتج به برخورد قانونی با خاطیان و مسئولان مربوطه شد، دیده نشده و بیشتر برخی شعارهای انحرافی مربوط به جریان قوم گرای افراطی که از خارج از کشور خط می گیرد سر داده شد.
اختلاف افکنی ، حربه بازیگران بین المللی
خداوند متعال در سوره انفال می فرماید :«و هـرگـز راه اخـتـلاف و تـنـازع نـپویید که در اثر تفرق ، ترسو و ضعیف شده قدرت و عظمت شما نابود خواهد شد».
و همه این ها در حالی است که این اختلاف افکنی ها و تعصبات قومی خطر و تهدیدی بالقوه برای کشور محسوب می شود و پدیده قومیت گرایی خطری است که اگر هوشمندانه با آن برخورد نشود می تواند امنیت ملی ، تمامیت ارضی و یکپارچگی ملتی را در معرض تهدید و تجزیه قرار دهد؛ بنابراین ، نـاسـیـونـالیـسـم قـومـی در کـارکـرد تـجـزیـه کـنـنـده اش عـامـل تـهدیدی برای کشورها محسوب می گردد.
به ویژه زمانی که به عنوان اهرم فشار و حـربـه ای در دسـت بـازیگران بین المللی ، علیه واحدهای سیاسی با تنوعات زبانی ، مذهبی و نژادی به کار رود، این مسئله جدیت بیشتری پیدا می کند. ناسیونالیسم در تاریخ معاصر کشورهای غربی نظیر ایتالیا، آلمان (البته تحت رهبری نخبگانی همچون مازینی و بـیـسـمـارک ) مـوجـب وحـدت شـد، امـا در مـنـطقه خاورمیانه از دهه نخست قرن بیستم میلادی کـارکـرد تـجزیه کننده از خود نشان داد که فروپاشی امپراتوری عثمانی و تفوق دولت هـای انـگـلیس و فرانسه به کشورهایی که از بقایای تجزیه این امپراتوری بوجود آمده از ایـن نـمـونـه بـود.۳۶۵ ایـن در حـالی اسـت کـه مـلت های اروپایی نظیر فرانسویان ، آلمانها، انگلیسی ها و… با کنار نهادن اختلافات فرقه ای (پروتستانها و کاتولیک ها) و با پشت سر گذاشتن تنوعات زبانی ، اروپای واحد را به وجود آوردند و به عنوان یک بازیگر تاثیرگذار در عرصه روابط بین المللی وارد صحنه شدند.
ایـران در زمـره ۱۰ کـشـور بـا کثرت زبان و لهجه در دنیاست . زبان های عمده ای که به آنـهـا تکلم می شود فارسی ، آذری ، عربی ، کردی ، بلوچی و ترکمنی است . برخی از اصـحـاب قلم بدون توجه به ظرایف و دقایق علمی مربوط به دانش واژه ها، از کسانی که به این زبانها تکلم دارند، تحت عنوان-اقوام -یاد می کنند و بدین لحاظ جامعه ایران را یـک جـامـعـه مـوزائیـکـی مـی دانـنـد کـه دارای شش قومیت یاد شده است .
سازماندهی و بسیج اجـتـمـاعـی در درون هـر یـک از ایـن بـه اصـطـلاح قـومـیـت هـا بـه مـفـهـوم فـعـال سـازی شـکـافـهـای اجـتـمـاعـی از سـده گـذشـتـه از عـوامـل آسـیـب زایـی درونـی جـامـعـه ایران به شمار رفته و در جامعه شناسی ایران مورد تـوجـه از سـالهـای ۱۳۲۰ تاکنون با نوساناتی بر فضای سیاسی کشور بسته به مـوقـعیت های زمانی مختلف با شدت و ضعف تاثیرگذار بوده است . بویژه در مقاطعی که دولت مـرکـزی در مـوقـعـیـت ضـعـف قـرار گـرفـتـه ، گـرایـش هـای قـومـی فعال شده است .
آذربایجان سنگر مستحکم انقلاب اسلامی
بـخـش قـابـل تـوجـهـی از ایـران را جـمـعـیـت آذری زبـان تـشـکـیـل مـی دهـنـد. آنـان در اسـتـان هـای آذربـایـجـان غـربـی ، آذربـایـجـان شـرقـی ، اردبـیـل و زنـجـان سـاکـن هستند و علاوه بر آن آذری زبانان بسیاری در سایر نقاط ایران درکـنـار سـایـر هـمـوطنان زندگی می کنند. آذربایجان یکی از مهمترین مراکز کشاورزی و صـنـعـتـی ایـران اسـت . آذربـایـجـان در بـسـیـاری از مـحـصـولات کـشـاورزی مـقـام اول را در ایران دارد.
مـهـمـی ایفا می کند. این شهر در تاریخ معاصر نقش موثری در جنبش مشروطه ایفا کرد. در تـاریـخ ایـران ، تـبـریـز از مـهم ترین مراکز اقتصادی و تجاری ایران بوده است . وجه تـمـایـز آذری هـا از سـایـر ایـرانیان ، زبان است و در سایر موارد، از جمله اعتقاد به مذهب شـیـعـه و بـرخـورداری از یـک مـیـراث فرهنگی مشترک و داشتن تعلق خاطر به ایران به عـنوان سرزمین اسلامی همانندی کامل دارند. آذربایجان در تاریخ معاصر در حیات سیاسی و فرهنگی ایران نقش موثری داشته و در مقاطع حساس وتعیین کننده تاریخ جایگاه خود را نشان داده است .
آذربـایـجـان مـهم ترین مرکز اقتصادی و تجاری ایران و پایگاه مهم نظامی ایران در جنگ با امپراتوری های عثمانی و روسیه تزاری محسوب می شد. نقش آذری های ایران تنها به امـور کـشـاورزی و صـنـعـتـی مـحـدود نمی شود. سهم آذری ها در گسترش و ارتقای فرهنگ ایـرانی و بویژه ادبیات فارسی بسیار چشمگیر است . بسیاری از آثار ادبی کلاسیک و مدرن فارسی در زمینه شعر متعلق به ایرانیان آذری زبان است .
آذربـایـجـان یـکـی از خـاسـتـگـاه هـای مـهـم شـعرای ایران نظیر نظامی گنجوی ، خاقانی شروانی ، قطران تبریزی و صائب تبریزی است . صائب ، در واقع به عنوان بنیانگذار سـبـک هندی (اصفهانی ) در شعر فارسی شناخته می شود. ایرج میرزای تبریزی از چهره هـای درخـشـان شـعـر فـارسـی ، نـه تـنـهـا در عـصـر مشروطه بلکه در قرن بیستم است . مـحـمـدحـسین شهریار در مقام اول غزل به ایرانیان آذری زبان و غیر آذری یادآوری می کرد که فراموش نکنند، آذربایجان نه تنها بخش جدایی ناپذیر ایران ، بلکه همواره قلب آن بـوده آذربـایـجان بوده است . آذربایجانی ها هرگز خود را یک گروه متمایز از سایر هم وطـنـان خـود نـمـی دانـنـد، بـلکـه هـویـت خـود را در تـشـیـع و عـشـق ورزیـدن بـه اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و تعلق داشتن به ایران تعریف می کنند.
حـرکـت سـیاسی مرکز گریز در آذربایجان در تاریخ معاصر با انگشت نهادن بر عنصر زبان و بزرگ نمائی آن البته با منشاء خارجی ، بهانه ای برای تجزیه تمامیت ملی و ارضی ایران بوده است . این پدیده را نمی توان یک حرکت خود جوش داخلی دانست . حمایت عـنـاصـر بـیگانه بویژه دشمنان انقلاب اسلامی از تحرکات عناصر قوم گرا گواه این مدعا است .
سید جلال الدین مدنی در تاریخ سیاسی معاصر ایران می نویسد:
«آذریـایجان در جریان مشروطیت سنگر آزادی بود در سقوط محمدعلی شاه و استبداد صغیر نـقـش اول را داشـت . ایـرانـیـان شـجـاع و دلیـر آذربـایـجـان ، هـمـیـشـه از استقلال ایران سرسختانه دفاع کردند… حزب توده در این خطه فعالیت زیادی داشت … در اوضـاع نـابـسامان آن روز، فرقه دموکرات آذربایجان پس از ملاقات سید جعفر پیشه وری با رئیس جمهور آذربایجان شوروی در باکو و صلاحدید دولت استالین و حمایت های مـادی و مـعـنـوی آن ، تـشکیل شد. فرقه دموکرات اساس کار و تبلیغات خود را اختلاف بین فـارس و تـرک گـذاشـت . آزادی خـواهـان ایـران کـه واقـعـیـت را درک مـی کـردند جدایی را نپسندیدند. همه ایرانی اند و اسلام پیوند دهنده واقعی آنها بوده و استحکام این علقه ها و رشته های پیوند دهنده به قدری قوی بوده که بگسلد».
در سـالهـایـی کـه نـهـضـت اسـلامی به رهبری حضرت امام خمینی (ره ) علیه رژیم فاسد پـهـلوی بـر پـا شـد، بـه دنـبال برافروخته شدن شعله های انقلاب اسلامی مردم دیندار تبریز در حمایت از نهضت اسلامی امام (ره ) و مبارزه با رژیم طاغوت قیام کردند. الگوی قیام مردم دیندار تبریز الهام بخش سایر استان های کشور در دومینوی سقوط دژ استبداد و دیکتاتوری پهلوی بود. در تاریخ نهضت اسلامی ایران ، قیام مردم مسلمان آذربایجان که در چـهـلم شـهـدای قـم بـه پـا، ثـبـت گـردیـده اسـت . آذربـایـجـان در ۲۹ بـهـمـن سـال ۱۳۵۶ بـه نشانه همبستگی با دیگر هموطنان مسلمان خود علیه رژیم فاسد پهلوی بـرخـاسـت و شـهـدای بـسـیـاری تـقـدیـم انـقـلاب اسـلامـی کـرد. لشـکـر عـاشـورا در طـول سـال هـای دفـاع مـقدس خط شکن بود دهها تیپ و گردان در خطوط نبرد غرب و جنوب کـشـور بـه دفـاع از انـقـلاب پـرداخـت و حـمـاسـه هـاس شـور انـگـیـزی آفـریـد. طـبق آمار سـال ۱۳۸۰، مـردم آذری زبـان (آذربـایـجـان غـربـی و شـرقـی ، اردبیل و زنجان ) ۳۲۰۱۰ نفر شهید تقدیم آرمان های انقلاب اسلامی کرده اند. گرچه در روزهـای اولیـه پـس از پـیـروزی انـقلاب اسلامی ، عده ای ، حزب خلق مسلمان را به وجود آوردنـد، اما در سال ۱۳۵۹ این حزب منحل شد و مردم آذربایجان به محض شناخت و اگاهی از ماهیت این حزب ، از حمایت و طرفداری از آن خودداری کردند.
پیمان بیگدلی-فعال دانشجویی
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.