سایه سنگین نفوذ، انحراف و کم‌تحرکی بر سر دانشجویان

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- یادداشت دانشجویی*؛ تذکار و واکاوی وقایع ۱۶ آذر سال ۳۲ و تحلیل مسائل مرتبط با آن، به درستی سبب فهم و شناختی عمیق از رسالت دانشجومی خواهد شد. روزی که سنگفرش های دانشکده مهندسی دانشگاه تهران به خون پاک و مقدس سه دانشجوی معترض به سیاست های پهلوی مبنی بر برقراری ارتباطی مجدد با عاملین کودتای ۲۸ مرداد، که تنها سه ماه از آن گذشته بود، آغشته شد را به جد می توان مورد تحلیل قرار داد و از گنجینه مدرسه ای نهفته در این واقعه برای بهبود اندیشه و تفکر دانشجویی در راستای وظایف و مسئولیت های اجتماعی اش، استفاده کرد.

بعد از کودتای ۲۸ مرداد که با کمک های پیدا و پنهان بریتانیا و آمریکا و البته غفلت و عدم آگاهی جامعه توسط حکومت پهلوی به ملت ایران تحمیل شد، هر چند کمی با تاخیر؛ اما قشر جوان دانشجو به خوبی دریافت که جرقه آتش ها و اختلاف های درونی، به دست عوامل بیگانه زده می شود که باید از آن جلوگیری شود تا با خلع ید کردن مستکبران، شرایط را به گونه ای برگردد که سرنوشت کشور ایران تنها توسط ایرانیان رقم بخورد.

در حالی که هنوز رد پای نحس ایالات متحده در اتفاقات ۲۸ مرداد پاک نشده بود، نیکسون معاون ریاست جمهوری آمریکا برای دیدار با مقامات ایرانی طبق برنامه ای از پیش تعیین شده با وقاحت تمام روز ۱۷ آذر به تهران می آمد. در اعتراض به چنین اقدام بی شرمانه ای بود که دانشگاه نتوانست بیش از این سکوت کند و عناصر فعال دانشجویی دست به اعتراضات و اعتصابات متعددی زدند و به حکومت پهلوی در خصوص پیامدهای ناگوار این دیدار هشدار می دادند. محمدرضا پهلوی هم که حکومت خود را وام دار ایالات متحده می دانست در این خصوص از هیچ اقدام وحشی گرانه ای ابا نداشت.

با توجه به برقراری حکومت نظامی شدید توسط نیروهای حکومتی در روز ۱۶ آذر دانشگاه، دانشجویان دست از خواسته ها و اعتراضات خود نکشیدند، تا جایی که ماموران دست به اسلحه بردند و با شلیک به سمت دانشجویان سه تن را به شهادت و تعداد زیادی را هم به شدت مجروح کردند. صبح روز بعد معاون رئیس جمهور آمریکا به ایران آمد و با بی شرمی تمام در همان دانشگاه شروع به سخنرانی کرد تا این لکه سیاه برای همیشه برروی پیشانی خاندان مستبد پهلوی مهر بخورد.

با این همه نباید از اصل موضوع غافل شد و هرگز نباید فرموش کرد رسالتی را که آذر و احمد و مصطفی ها تا پای جان از آن دفاع کردند.

آری این سه عزیز قربانی شدند تا جنبش دانشجویی زنده و پویا بماند. این سه مثالی از مشت نمونه خروارهایی است که در تاریخ این مملکت با آگاهی خویش، جانانه از منافع ملی در برابر نفوذ بیگانگان و حقوق ملت در برابر مستبدان داخلی ایستادند که هرگز نباید فراموش شوند.

با نگاهی به همین تاریخ ۶۰ ساله معاصر کشور، روزهای مهم و حیاتی بسیار زیادی را خواهیم دید که دانشگاه در آن یا سرآغاز جنبش ها بوده و یا توسط دانشگاه به سرانجام رسیدند و یا دانشگاه در پیاده کردن اهدافش نقش اساسی و تاثیرگذار ایفا کرده است.

بارزترین این اتفاقات همان رویداد ۱۶ آذر است که سبب آگاهی قشر عوام از سوء نیت غرب در امور داخلی ایران شد و سرانجام همین آگاهی مسبب حضور فعال مردم در متن انقلاب شد .

تسخیر لانه جاسوسی توسط دانشجویان هم از اقدامات به موقع این قشر آگاه بود که چهره پوشالی ایالات متحده آمریکا را برای همه جناح های داخلی به اثبات رساند و همین طور حضور دلاورانه نخبگان دانشجویی در هشت سال جنگ تحمیلی که خالصانه تمام توان و مهارت خود را در خدمت دفاع از ارزش های ایرانی و اسلامی قرار دادند، از جمله اقدامات مهم این جامعه فرهیخته بود.

با نگاهی به این حضور فعال و موثر دانشجویی در متن اساسی ترین مسائل اجتماعی به نقش کلیدی و حساس این قشر روشنفکر پی می بریم. بر همین اساس است که بزرگان دینی و علمی ما همچون امام خمینی (ره) مسئله دانشگاه را از مسئله جنگ مهم تر و می دانستند و همواره بر آن تاکید خاص داشتند. همچنین حکیم فرزانه انقلاب، حضرت آیت الله خامنه ای در این خصوص دانشگاه را شاخص حیات فردای کشور می دانند و می فرمایند: از روی جوانان دانشگاهی است که می شود آینده کشور را پیش بینی کرد.

براساس همین توجهات و تاکیدات، دانشجو باید به این سطح از اندیشه برسد که ورود یک فرد به دانشگاه به منزله محرم شدن اوست چرا که دانشگاه محلی پاک و مقدس است. محل تعلیم اندیشه به متعلمین و پاک شدن متعلم از آلایشات پست خرافی و... است و دانشجو باید متوجه این امر باشد، هنگامی که لباس زیبنده احرام دانشجویی بر تن او قرار گرفت، او را بر بسیاری از پندارها، گفتار ها و رفتار ها محرم می کند و باید بداند که در دانشگاه، تک تک اعمال و رفتارش مزین به پسوند دانشجو می شود افکار رفیع دانشجویی، گفتار و کلام و گفتمان دانشجویی و اعمال و رفتار دانشجویی.

و چه زیبنده است این پسوند و البته مسئولیت آور!

*مهدی جلیل؛ فعال دانشجویی

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.