به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، کارشناس بیماری های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، گفت: اين حشره، رنگ سفید مايل به خاكستري دارد و بال ندارد.
زهرا سلطانی ادامه داد: شپش از روي مو يا لباس به سطح پوست می آید و شروع به مکیدن خون میزبان خود می کند؛ این حشره با تزریق بزاق خود در محل گزش، باعث احساس خارش در میزبان می شود.
وی با توضیح روش تولید مثل این حشره گفت: تخم این حشره «رشک» که به شکل بیضی بسیار کوچک و به رنگ سفید است، به ساقه موی میزبان می چسبد و بعد از هفت تا ۱۰ روز، یک نوزاد شپش از آن خارج می شود، اگر این نوزاد هر چه سريع تر شروع به تغذیه نکند، طي ۲۴ ساعت از بین می رود.
سلطانی با بیان اینکه نوزاد شپش بعد از دو تا سه هفته و پس از سه نوبت پوسته اندازي، به شپش بالغ تبديل ميشود و شروع به تولید مثل می کند، اضافه کرد: شپش ماده بالغ بارور شده، طی بیست تا سی روز، ۲۵۰ تا ۳۰۰ تخم ميگذارد و بعد از آن مي میرد.
وی درباره تفاوت های بین شوره سر و رشک، توضیح داد: شوره سر به راحتی از موها جدا می شود؛ در حالی که رشک محکم به موهای سر می چسیبد و اگر رشک را بین دو انگشت دست فشار دهیم، صدای از بین رفتن آن شنیده می شود.
این کارشناس سلامت در دانشگاه علوم پزشکی شیراز با معرفی انواع شپش، ادامه داد: انواع خاصي از شپش، انسان را مبتلا ميكند و انواع ديگر اين حشره بيشتر در حيوانات آلودگي ايجاد ميكنند و به طور اتفاقي ممكن است انسان را مبتلا كنند که شپش سر، شپش عانه (زهار) و شپش تن، انواعی هستند که انسان را درگیر می کند.
سلطانی درباره تفاوت های موجود در بین انواع شپش هم می گوید: شپش تن و شپش سر، بسيار شبيه هم هستند، با اين تفاوت كه شپش تن كوچك تر و شفافتر از شپش سر است و شپش عانه، شكل كاملاً متفاوتي از شپش سر و بدن دارد؛ به طوري كه پهنتر، كوتاهتر و تيرهتر از ساير انواع شپش است و شبيه خرچنگ است.
وی راه های انتقال شپش را تماس مستقیم و غیر مستقیم، عنوان کرد و افزود: افراد آلوده به راحتی دیگران را مبتلا می کنند و در برخی موارد این حشره، با استفاده فرد سالم از وسایل شخصی فرد آلوده مثل حوله و شانه منتقل می شود.
کارشناس بیماری های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز خارش شديد پوست به علت تلقيح ماده بزاقي و مواد دفعي شپش به زير پوست، پوسته پوسته شدن و ضخيم شدن پوست بر اثر خاراندن زیاد، بروز عفونتهاي ثانويه ميكروبي مثل زرد زخم به دنبال خاراندن زياد پوست، افسردگي، پريشاني رواني و بيخوابي، خستگي عمومي را از عوارض ابتلا به این بیماری معرفی کرد.
وی درباره روش های شناسایی شپش سر هم می گوید: شپش سر، بیشتر در نواحي پشت گوش و پس سر زندگي و تخم گذاري ميكند و غدد لنفاوي متورم و دردناك در نواحي پس سر و پشت گوش، يكي از نشانه های مهم این بيماري است.
سلطانی به وجود آمدن زرد زخم بر پوست سر را یکی از نشانه های وجود شپش سر معرفی کرد و توصیه می کند: در صورت ابتلا به زرد زخم در نواحی سر، حتما احتمال ابتلا به شپش را بررسی کنید.
وی با بیان اینکه محل اجتماع بیشتر شپش های بدن، درز لباس ها است، ادامه داد: براي پیدا کردن شپش تن، حتماً درز لباس ها را بررسي کنید، چون فقط در موارد آلودگي بسيار شديد است كه ميتوان شپش را بر روي تن پیدا کرد.
این کارشناس درباره پيشگيرياز ابتلا، می گوید: آموزش به افراد آلوده در مورد شستشوي لباس و ملحفه در آب جوش به مدت ۳۰ دقيقه و پهن كردن و خشك كردن آن ها در آفتاب، اتو كردن درزهاي لباس براي از بین بردن شپش و رشك، در این زمینه مفید است.
وی رعايت بهداشت فردي به ویژه استحمام مرتب، شانه كردن روزانه موهاي سر، تميز كردن همه روزه شانه، استفاده نکردن از وسایل شخصی دیگران مثل شانه و كلاه، استفاده نکردن از اشيا و لباس هاي فرد آلوده، بررسی روزانه موي سر و بدن دانش آموزان در مدرسه (در صورت لزوم) و ورزشگاه ها را، از اصلی ترین نکات پیشگیری از این بیماری دانست.
سلطانی درباره راه های درمان این بیماری، می گوید: شستشوي منظم و يا پودر پاشي وسايل خواب و ساير وسايلي كه قابل شستشو نیست يا شستشوي آن ها مشكل است و دارو درماني، راه های مبارزه با این بیماری است.
کارشناس بیماری های واگیر دانشگاه علوم پزشکی شیراز، با تاکید بر مصرف نکردن تركيبات «گامابنزن» در زنان باردار، شيرده، شيرخواران و كودكان كم سال گفت: از لوسيون هم براي درمان شپش سر يا بدن استفاده می شود، لوسيون را كاملاً به موهای خشک ماليده به مدت هشت ساعت بعد، موها را با شامپو شستشو نمايید و از شانه دندانه ریز نيز براي جدا كردن رشك استفاده کنید.