نباید آرمان‌های انقلاب تنها محدود به شعار باشد

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، علیرضا کمیلی، عضو شورای مرکزی اتحادیه امت واحده اسلامی عصر امروز در سی و دومین نشست سراسری اتحادیه جنبش عدالتخواه دانشجویی به ارائه بحث با موضوع «نقش جنبش دانشجویی در مسائل جهان اسلام» پرداخت. 

وی گفت: از اصلیترین دغدغه‌های ما در تشکیل اتحادیه امت واحده اسلامی، این بود که در کنار تشکیلات‌های دیگر، مجموعه‌ای به صورت تخصصی به مسائل جهان اسلام توجه داشته باشد و این انفعالی که در موضوع جهان اسلام پس از انقلاب اسلامی خمینی (ره) وجود داشت، زیبنده نبود. باید کاری می‌کردیم که این احساس به وجود نیاید که آرمان‌های انقلاب تنها محدود به شعار است و توانایی بروز و ظهور ندارد. 

کمیلی با اشاره به اینکه در قرآن اشاره شده «اگر اختلاف داشته باشید ضعیف می‌شوید و بعد قدرت خود را از دست می‌دهید» به جریان‌شناسی افول امپراطوری اسلامی و ضعیف شدن قدرت حاکمیتی و اثرگذاری مسلمانان در کشورهای اسلامی پرداخت. 

این فعال اجتماعی با اشاره به دوران فروپاشی امپراطوری عثمانی، عنوان کرد: در آن دوران، علمای بزرگ شیعه و سنی حکم وجوب دفاع از حاکم عثمانی دادند. با اینکه در دوران عثمانی، رابطه شیعیان و اهل تسنن به تیرگی گرایید؛ اما علمای بزرگ شیعه و سنی می‌دانستند وقتی که دشمن غربی وارد کشورهای اسلامی شود، چه اتفاقاتی در پی دارد. علمای شیعه و سنی می‌دانستند هنگامی که استعمار می‌آید،‌‌ همان دستی که چادر از سر زن مسلمان سنی مذهب در ترکیه به وسیله آتاتورک می‌کشد،‌‌ همان دست توسط رضاشاه چادر از سر زن شیعه ایرانی می‌کشد. 

کمیلی افزود: بعد از فروپاشی عثمانی که آخرین امپراطوری بزرگ اسلامی بود، یک سوال در ذهن متفکران مسلمان شکل گرفت و آن این بود که چرا عقب ماندیم و به نظر من نا‌امروز نیز مهم‌ترین سوال است. شهید مطهری در کتاب انسان و سرنوشت می‌گوید که به مدت بیست سال دغدغه‌اش این است که چرا مسلمانان عقب ماندند و یکی از دلایل را نگاه اشتباه به قضا و قدر می‌داند. پس این کتاب را نوشت تا این تفکر اشتباه را حل کند. این متفکر از خاستگاه و نیاز اجتماعی است که به سراغ مساله می‌رود نه صرفا نظریه‌پردازی و کتاب نوشتن. 

این فعال حوزه جهان اسلام اضافه کرد: در پاسخ به این سوال، سه پاسخ داده شد. یکی از پاسخ‌ها ناسیونالیستی و ملی‌گرایی بود که گفتند غربی‌ها بعد از کنار گذاشتن دین در رنسانس، ناسیونالیسم را در دستور کار قرار دادند و نتیجه این پیشرفت آن‌ها و نتیجه‌ این تفکر در کشورهای اسلامی شد، پان‌ایرانیست‌ها و پان ترکیست‌ها. برخی این پیشرفت علم را به لیل علم غرب می‌دانستند و عده‌ای نیز می‌گویند که دلیل این است که مسلمانان از اصول اسلامی و اصیل خود جدا ماندند. 

وی بیان کرد: فروپاشی عثمانی چند اثر جدی داشت که هنوز ما مسلمانان حس می‌کینم که نخستین از اثرات این بود که کشور‌ها را تجزیه کردند و گفتند کشور کوچک یعنی ضعیف و اری کردند که حکومت بزرگ اسلامی برای ما مسلمانان تبدیل به خاطره و آرزویی دور و دراز شود. 

‌کمیلی در ادامه تاکید کرد: پس از آن هاشمی‌ها را از اردن بردند و وهابیت را در حجاز پایه‌گذاری کردند. وهابیت در دوره عثمانی ریشه‌کن و نابود شد و پس از آن آمدند و خاندان سعودی را در حجاز بر سر کار گذاشتند. اقدام بعدی غرب که هنوز اثرات آن‌ها در جهان اسلام وجود دارد، اشغال فلسطین است. 

این فعال اجتماعی اظهار داشت: اینکه اکنون می‌بینید در کشورهای اسلامی درگیری‌های مذهبی هست به این دلیل است استعمار سنگ بنای خود را محکم گذاشته است. به برکت انقلاب کرد و ترک و لر و... در کنار هم می‌نشینند اما ساختار اجتماعی در برخی کشورهای اسلامی به گونه‌ای است که هیچ حس ملی‌ای وجود ندارد و تنها حس قومی وجود دارد. 

وی افزود: فروپاشی امپراطوری‌ها، حس شکست بسیار سنگینی در میان مسلمان‌ها به وجود آورد و پس از آن ده‌ها هزار جریان اسلامگرا در کشورهای اسلامی به وجود آمد. فعالیت‌ خود را گسترش دادند به عنوان مثال اخوانی‌ها معتقد به تشکیل حکومت اسلامی داشتند و برخی دیگر گروه‌ها چنین نبودند. اخوانی‌ها یکی از قوی‌ترین تشکیلات‌های جهان اسلام را دارند و از سال ۱۹۲۸ که شروع به کار کردند بعد از ۱۵ سال دو و نیم میلیون عضو داشتند. دوره‌های آموزشی قوی و ضدیت با رژیم صهیونیستی و غرب نیز داشتند. 

کمیلی اضافه کرد: «ضدیت با غرب»، «ضدیت با رژیم صهیونیستی»، «وحدت اسلامی» و «حاکمیت دین»؛ باعث شده است انقلاب اسلامی را نزدیک به تفکر اخوانی‌های منطقه بدانند. 

وی در ادامه تصریح کرد: جریان‌های غربگرا به دلیل حضور مستقیم استعمار در کشورهای اسلامی محبوبیتشان را از دست داند زیرا مردم جنایات غرب در کشورهای ما را می‌دیدند. 

این فعال حوزه جهان اسلام ادامه داد: اولین اتفاقی که یک شوک تلخ در جهان اسلام به وجود آورد، در سال ۱۹۴۸ و تشکیل اسرائیل بود. مسلمانان ابرقدرت و شاهزاده بودند و به ناگاه تبدیل به برده شدند. این اتفاق مانند یک سیلی بود که مسلمانان را از گیجی خارج کرد و پس از آن رشد و افول همه جریان فکری اسلامی، وابسته به مسئله فلسطین می‌شود. 

وی با اشاره به اینکه آنچه که باعث می‌شود اندیشه‌ای طرفدار پیدا کند، کارایی آن اندیشه در عمل است، گفت: به عنوان مثال جریان ناصریم به دلیل اینکه توانست به غرب در کشورهای اسلامی ضربه بزند، محبوبیت پیدا کرد. پس از فروپاشی قدرت‌ها بزرگی جریان ناسیونالیست و غربگرا از هم فروپاشیدند و تنها جریانی که توانست زنده بماند و موج ایجاد کند، جریان اسلامگرا بود که به تبع آن، گرایش اسلامگرایی رشد کرد. 

کمیلی تاکید کرد: انقلاب اسلامی اولین تلاش اسلامگرا‌ها بعد از فروپاشی قدرت‌های اسلامی است و به دلیل اینکه مذهبی‌ها و اسلامگرا‌ها می‌دان‌دار و عناصر اصلی در این انقلاب بودند، موجی از امید را در میان اسلامگرایان منطقه ایجاد کرد و به همین دلیل استقبال بسیاری از انقلاب ایران شد. 

عضو شورای مرکزی اتحادیه امت واحده اسلامی عنوان کرد: تا پیش از انقلاب اسلامی، محور مبارزه با رژیم صهیونیستی، عرب‌ها بودند در حالیکه ایران شاهنشاهی سفارت اسرائیل در خود داشت و از این رژیم حمایت می‌کرد؛ اما در روزی که عرب‌ها پیمان کمپ دیوید را امضا کردند، انقلاب اسلامی رخ می‌دهد و به بزرگ‌ترین پایگاه علیه غرب و رژیم صهونیستی و دفاع از فلسطین تبدیل می‌شود. این اتفاق توانست موج امیدی را در دل مسلمانان و جریان‌های اسلامگرای منطقه ایجاد کند. 

گفتنی‌ست، سی و دومین نشست سراسری اتحادیه جنبش عدالتخواه دانشجویی با حضور دانشجویان عدالتخواه از سراسر کشور، از ششم تا یازدهم ماه جاری در اردوگاه سیدالشهدای آبعلی برگزار می‌شود. در این دوره استادان و اعضای هیئت علمی، فارغ‌التحصیلان جنبش عدالتخواه دانشجویی، فعالان اجتماعی و فرهنگی به ارائه بحث و کارگاه‌هایی در موضوعات فرهنگی، جهان اسلام، اقتصادی، سیاسی، هنر، زنان و... می‌پردازند.