#دلار افسار پاره کرد/ باز هم پای جمشید بسم‌الله در میان است؟!

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-سیدمهدی حاجی‌آبادی؛ «وارد بازار ارز نشوید دلار به زودی ارزان می‌شود». این جمله جدیدترین واکنش رییس کل بانک مرکزی به فعالان بازار است! سیف با اشاره به ورود بانک مرکزی به بازار ارز تاکید کرد که سرمایه گذاری در بازار ارز به هیچ وجه توجیه اقتصادی ندارد، کسانی که منابع خود را به ارز تبدیل می‌کنند نهایتا متضرر می‌شوند.

با شروع سرما در کشور بازار ارز در هفته اخیر بسیار داغ بود به طوری که برخی صرافی‌ها از عرضه دلار خودداری کردند که موجب شد قیمت دلار در بازار غیررسمی به بیش از ۴۶۵۰ تومان برسد.

از هفته قبل بار دیگر سیر صعودی قیمت‌ها در بازار ارز آغاز شد و کماکان ادامه دارد؛ آن هم در حالی که بازاری‌ها می‌گویند تزریق ارز از سوی بانک مرکزی به صرافی‌های منتخب قطع شده و ارز بانکی در بازار کم شده است.

۲۵ آذر زمانی که دلار روند صعودی به خود گرفت محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور درباره موضع دولت و رئیس‌جمهور تصریح کرد: آقای روحانی اصلا و به هیچ عنوان افزایش نرخ ارز را برنمی‌تابد و از افزایش آن بسیار مکدر است.

با هجوم گرانی دلار به بازار فعالین مجازی توییتر به این مساله واکنش نشان دادند به صورتی که #دلار به سرعت به ترند یک کشور تبدیل شد. میکائیل دیانی دبیر سابق اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل در این مورد نوشت: #دلار در #صرافی‌ها ۴۶۰۰ است که خرید و فروش هم نمی‌کنند، #دلال‌های میدون فردوسی هم می‌گویند:۵۵۰۰ یعنی فاجعه! وظیفه #تنظیم_بازار هم که بر عهده #دولت نیست! وسط این نابسامانی هم اگر #اغتشاش شد تقصیر #سیستم_آموزشی_کشور است!

 

نازنین کمالی وضعیت گرانی دلار و واکنش مسوولین دولت روحانی را نشان داد و نوشت: #دلار امروز به مرز ۴۶۵۰ تومان رسید که رکورد تاریخ ایران شکسته شد، سکه هم به مرز ۱۵۳۰۰۰۰ رسید که آنهم با سیاست دولت تدبیر و امید به رکورد تاریخ ایران خواهد پیوست این روند قیمت لحظه به لحظه در حال افزایش است و آقای روحانی و تیمش همچنان در فکر مذاکره برجامی ۲

 

 

مجید حسین‌خانی نیز قیمت واقعی دلار را بالاتر از نرخ بازار متصور شد و گفت: افزایش قیمت #دلار هر سال، بر اساس میزان تفاوت تورم ما و آمریکا محاسبه میشه (تقریبا ۱۰ درصد). نرخ واقعی دلار ۵۰۰۰ تا ۵۱۰۰ تومان هست که دولت با سوبسید، اون رو ارزون نگه داشته (بود!). تنها راه نجات، تقویت تولید داخلی هست!

دلار چرا افسار پاره کرد؟
روند افزایشی نرخ ارز نشان می‌دهد مسؤولان گله‌ای از گرانی ندارند. برخی کارشناسان گفته‌اند افزایش نرخ ارز یکی از راه‌های جبران کسری بودجه است و با توجه به کسری شدید بودجه دولت، این افزایش قیمت می‌تواند بخشی از کسری را جبران کند. در ۶ ماهه اخیر نرخ ارز بیش از ۴۰۰ تومان گران شده و این روند بیانگر آن است که دولت آنچنان که ادعا می‌کند مخالف ارز گران نیست. دولتی‌ها 3 ماه پیش– زمانی که موج جدید افزایش قیمت‌ها آغاز شد- مدعی شدند به علت رسیدن به ایام اربعین حسینی و همچنین تعطیلات سال نوی میلادی، تقاضا در بازار افزایش یافته و به همین علت ارز گران شده است. آن‌ها وعده داده بودند بعد از گذشت این ایام دلار ارزان شود، اما هیچ‌گاه این اتفاق نیفتاد.

 

کارشناسان دلایل متعددی را برای این گرانی ذکر می‌کنند. اول آنکه عمدتاً تقاضا و عرضه ارز در اختیار دولت بوده و بیشترین تقاضا در این دو بعد دست خود دولت است. بودجه‌ها ارز به‌عنوان یک منبع درآمد محسوب می‌شود و نرخ محاسباتی ارز در بودجه سال ۹۶، ۳ هزار و ۳۰۰ تومان بود، اما اکنون نرخ مبادله‌ای و ۳ هزار و ۸۰۰ تومان است، بنابراین حداقل ۱۰ هزار میلیارد تومان از مابه‌التفاوت نرخ ارز تا پایان سال عاید دولت می‌شود که به نوعی بخشی از کسری بودجه را جبران می‌کند.

از سویی قیمت ارز در بودجه در ظاهر رقم ۳ هزار و ۵۰۰ تومان پیش‌بینی شده، اما با توجه به درآمد ۱۰ هزار میلیارد تومانی در ردیف ۱۶۰۱۳۹ از محل مابه‌التفاوت نرخ ارز، رقم دلار ۳ هزار و ۸۵۰ تومان پیش‌بینی می‌شود، یعنی ۵۵۰ تومان نسبت به امسال گران‌تر دیده شده است.

از دیگر عوامل افزایش نرخ ارز، محدودیت‌ها در نقل و انتقالات بوده و عملاً این کار از سوی صرافی‌ها انجام می‌شود که هزینه‌های سربار خواهد داشت.

عامل دیگری که به این موضوع دامن زده، وضعیت تجارت خارجی است که طی ۹ ماه گذشته منفی بوده است. این بدین معنا خواهد بود که خروج ارز و تقاضا برای ارز وارداتی بیشتر از ارز صادراتی بوده، بنابراین به عدم تعادل در بازار دامن می‌زند.

اما امیرحسین ثابتی در طنزی علت گرانی دلار را ریاست‌جمهوری رئیسی دانست و نوشت: در این هفت ماهی که #رییسی رییس جمهور شده همه چیز ریخته بهم. #دلار شده ۴۶۰۰، #برجام نقض شده، #تحریم‌ها بیشتر شده، #رکود اقتصادی عمیق‌تر شده و قراره #یارانه‌ها را هم که حذف کنند. کاش به عقب بر میگشتیم و با انتخاب #روحانی مانع این اتفاقات میشدیم!

 

یکی دیگر از کاربران هم با انتشار تصاویر جشن شب انعقاد برجام و انتظارات ارزانی دلار نوشت: در انتظار اوووون چنان رونقی که #دلار بشه هزار تومان!

گرانی دلار و برجامی که نبود!
دولتی‌ها حتی مدعی شده بودند با اجرای برجام وضع بازار ارز بهتر خواهد شد، اما اگر تعبیر آن‌ها از «بهتر شدن» همین وضعیت است باید با تامل بیشتری به سیاست‌های ارزی بانک مرکزی نگریسته شود. بعد از برجام قیمت دلار و سکه طلا در حد قابل توجهی افزایش پیدا کرده است که کاملا متضاد با باغ سبزی است که دولتمردان درباره اجرای توافق هسته‌ای به مردم می‌دادند.

توافق هسته‌ای برجام در تیرماه سال ۱۳۹۴ به امضا رسید و دولت یازدهم آن را توافق قرن نامید و حل مشکلات اقتصادی را به اجرای آن گره زد. در آن مقطع دولت یازدهم و حامیان آن به گونه‌ای درباره برجام تبلیغ می‌کردند که برای عامه مردم این تصور ایجاد شد که با اجرای برجام، قیمت‌ها کاهش یافته، ارزانی می‌آید و یا حداقل دیگر خبری از گرانی نیست.

اما اکنون با گذشت دو سال و نیم از امضای توافق برجام، آمار‌ها از شکسته شدن این تصور ذهنی مردم نسبت به برجام حکایت دارد، زیرا قیمت کالا‌های اساسی در این مدت به شدت افزایش پیدا کرد، دلار گران و سکه طلا رکورد زد. با این وضعیت یا ادعای اثرپذیری گرانی دلار از بیخ دروغ بود. یا اینکه تحریم‌ها علی‌رغم ادعای دولت راستگویان برداشته نشده است که گرانی ادامه دارد! دور نیست با تشدید وضعیت فعلی دوباره مسئولین پای «جمشید بسم‌ا..» و چهارپایه مشهورش را به گرانی دلار باز کنند!

یکی از کاربران توییتر با اشاره به درآمدزایی دولت روحانی از نرخ ارز نوشت: دولت از افزایش قیمت #دلار و تک نرخی شدنش حتما استقبال میکنه، چون از این طریق بودجه حاصل از نرخ تسعیر ارز چندبرابر میشه و جالبه بدونید دولت #روحانی ثروتمندترین دولت تاریخ کشور بوده تا جاییکه درآمد ریالی ۴ سال اولش ۲.۵ برابر هشت سال #احمدی_نژاد بوده؟!

 

شخصی دیگر با اشاره به تاثیر برجام و وضعیت نقدپذیری دولت روحانی گفت: اگه الان قیمت #دلار قبل از برجام و بعد از برجام رو بذاری کنار هم، خودش تشویش اذهان عمومی به حساب میاد!