گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو – محسن عبدالعلیپور؛ شیمی را شاید بتوان تاریخیترین علم دانست. انسان از ابتدا در فکر افسار زدن به عناصر طبیعت بوده است. تاریخچه پر رمز و راز شیمی یا همان کیمیا باعث شده همیشه یکی از مورد توجهترین علوم در جهان باشد. دانشمندان ایرانی هم از شیمی آلی و تجزیه گرفته تا شیمی کاربردی همیشه افتخار آفرین بودهاند. شاید بتوان شیمی و مشتقات آن را از پرطرفدارترین رشتههای ایرانی دانست. در ادامه سلسله مقالههای بررسی وضعیت علوم مختلف ایران در تحریریه خبرگزاری دانشجو نوبت به شیمی رسیده است.
ایران پیشتاز تولید مقاله!
تقریبا رشتهای پیدا نمیکنید که در آن سرآمد مقاله دهندگان نباشیم. شیمی هم از این قاعده مستثنی نیست. ایران با 43608 مقاله توانسته ترکیه و مصر را پشتسر بگذارد و در مقام نخست بایستد. هممانطور که از نمودار قابل مشاهده است اهتمام مجموعه دلسوزان این رشته در کشور به تولید مقاله زیاد بوده و قابل تقدیر است.
در ارتباط با حجم مقالات تولیدی اطلاعات دیگری که توسط خبرگزاری دانشجو احصا شده، مربوط به مقالات برتر در ده سال گذشته است. این نمودار برای ما نمایان میکند که از این حجم مقالات تولیدی چه تعدادشان در ایران و جهان باعث پیشرفت علم شیمی شده و مورد توجه قرار گرفته است. گرچه ایران در جایگاه دوم قرار دارد اما کاملا مشهود است که توجه به تولید کمی مقالات در ایران بیشتر از مقالات کیفی بوده است.
در جدول زیر جایگاه جهانی ایران و کشورهای همسایهمان را از نظر تعداد مقالات کمی نشان خواهیم داد.
چالش استنادات علمی!
محصول تلاشهای دانشجویان و اساتید در زمینه شیمی ایران را از نظر تعداد مقالات به رتبه اول رسانده، اما از دیگر سو در زمینه استنادات علمی به اندازه تعداد مقالات، پیشرو نبوده است. تعداد استنادات به هر مقاله نشان میدهد که چه میزان مقالات تولیدی ما حرف جدید برای گفتن داشته. کیفیت مقالات این روزها در دنیا بیشتر مورد توجه قرار میگیرد تا کمیت آنها و متاسفانه ایران در این زمینه ضعیف عمل کرده است. درحالی جایگاه سوم سهم ایران از استنادات علمی است که رتبه اول و دوم در اختیار امارات و عربستان است.
در میان کشورهای دنیا نیز جایگاه ایران از نظر تعداد استنادات به هر مقاله 53 ام است.
کورس دانشگاههای ایران در شیمی!
دانشگاه آزاد اسلامی(تمامی واحدها) با 9318 مقاله در صدر ایستاده است. دانشگاه تهران و تربیت مدرس به ترتیب مقام دوم و سوم تولید مقاله در شیمی را در اختیار دارند. در استنادات علمی اما موضوع متفاوت و رقابت جدیتر است. دانشگاههای صنعتی شریف و علوم پزشکی تهران با متوسط 13 استناد به هرمقاله مشترکا در جایگاه نخست ایستادهاند. دانشگاههای یاسوج و رازی کرمانشاه با متوسط 12 استناد به هرمقاله مشترکا در جایگاه دوم قرار دارند. رتبه سوم نیز با متوسط 10استناد به هر مقاله مشترکا در اختیار دانشگاههای بوعلی سینا همدان، علم و صنعت، خواجهنصیر، شهید بهشتی، تبریز و تهران قرار گرفته است.