پسماند‌ جنگل‌ها سالانه ۷۰ میلیارد تن نفت خام انرژی در دسترس بشر قرار می‌دهد

به گزارش گروه فناوری خبرگزاری دانشجو به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وارد جنگلی انبوه و پر از درختان سربه فلک کشیدهمی‌شوید، انباشتی از زباله‌های زیستی و ضایعات جنگلی چشم را آزار می‌دهد که در هر لحظه بر انبوه آن‌ها افزوده می‌شود.

تا به حال به این فکر کرده‌اید که این حجم از ضایعات زیستی چه کاربردی دارد و آیا این ضایعات و زباله‌ها قابل استفاده است یا خیر؟

چوب، برگ درختان و مواردی از این قبیل منابع غنی زیست توده هستند که کاربرد‌های بسیاری دارندو در اصل از زیست توده به عنوان قدیمی‌ترین و نخستین آتشی که انسان‌ها به وسیله چوب ایجاد کردند یاد کرد.

زیست توده یا بیومس اصطلاحی در زمینه انرژی است که برای توصیف یک رشته از محصولات که از فتوسنتز بدست می‌آیند، به کار می‌رود. هر سال از طریق فتوسنتز، معادل چندین برابر مصرف سالانه جهانی انرژی، انرژی خورشیدی در برگها، تنه و شاخه‌های درختان ذخیره می‌شود. بنابراین، در میان انواع منابع انرژی تجدیدپذیر، زیست توده از نظر ذخیره انرژی خورشیدی منحصر به فرد است. به علاوه تنها منبع تجدید پذیر کربن است که می‌تواند به طور مستقیم و یا بعد از تبدیلاتی به سوخت‌های مفید تغییر یابد.

زیست توده بیشتر به شکل چوب، قدیمی‌ترین شکل انرژی برای بشر است که به عنوان سوخت در مصارف خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. در ابتدا، استفاده سنتی از طریق احتراق مستقیم، فرآیندی که هنوز هم به صورت گسترده در قسمت‌های مختلفی از جهان بکار می‌رود، مورد استفاده بوده است. بیوماس به عنوان یک منبع انرژی متفرق، کاربر و رمان بر توصیف می‌شود.

منابع زیست توده شامل «جنگل‌ها و ضایعات جنگلی»، «محصولات و ضایعات کشاورزی، باغداری و صنایع غذایی»، «فضولات دامی»، «فاضلاب‌های شهری و صنعتی»، «فاضلاب‌ها و پسماند‌ها آلی صنعتی» و «ضایعات جامد زباله‌های شهری» می‌شود.


زیست توده و فواید تاثیرگذار در محیط زیست، اقتصاد و زندگی روزمره
انتخاب فناوری تبدیل زیست توده تحت تأثیر سه عامل، دسترسی به مواد خام تغذیه، کاربرد نهایی و هزینه است و کاربرد تجاری گسترده و مثمر ثمرآن، مستلزم توسعه و کاربرد فناوری مدرن به منظور توانا کردن زیست توده برای رقابت با منابع انرژی متعارف است. با توسعه فناوری‌های جدید و کارآمد حتی بدون افزایش مواد اولیه می‌توان از زیست توده، انرژی بیش از قبل تولید کرد. این روند پیشرفت در فن آوری‌های زیست توده می‌تواند فواید چشمگیر زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی در پی داشته باشد.

با توجه به اهمیت و کاربرد موضوع زیست توده چندی پیش محققان کشور با تکیه بر دانش و توانمندی بومی نخستین بخاری زیست توده سوز سازگار با محیط زیست را به منظور تامین انرژی از زائدات چوبی و کشاورزی تولید کنند.

از آنجا که در بسیاری از مناطق کشور به منظور تامین انرژی و سیستم گرمایش از هیزم و چوب درختان استفاده می‌شود و حتی مناطقی به دلیل اینکه دسترسی به شبکه گاز ندارند از پلت استفاده می‌کنند بنابراین در این مناطق که منابع مناسب چوبی و زائدات کشاورزی در دسترس است می‌توان از این بخاری بهره برد. البته این نوع بخاری در همه نقاط کاربرد دارد، اما در اختیار داشتن سوخت مناسب اهمیت دارد.

استفاده از چوب درختان برای تامین انرژی با وجود بازده حرارتی پایین، آلودگی زیادی را نیز وارد چرخه محیط زیست می‌کند. کشور ضایعات چوبی زیادی دارد که بلااستفاده مانده و هدر می‌رود و نیاز است که در فرآیندی از آن‌ها استفاده بهینه صورت گیرد.

براساس این پروژه با استفاده از ضایعات مزبور، سوختی به نام «پلت» تولید می‌شود که نسبت به چوب معمولی انرژی بالاتری دارد؛ همچنین از دیگر مزایای این سوخت، اینکه زمان کاربرد آن در بخاری زیست توده سوز بازده حرارتی بالایی را ایجاد می‌کند.


زیست توده چهارمین منبع بزرگ انرژی در دنیا
فریدون رضایی معاون انرژی‌های تجدیدپذیر ستاد توسعه فناوری‌های حوزه انرژی معاونت علمی درباره زیست توده اظهار کرد: امروزه مشخص شده‌است که سوخت‌های زیستی بدست آمده از پسماند‌های جنگل‌ها و محصول‌های کشاورزی جهان می‌تواند سالانه به اندازه ۷۰ میلیارد تن نفت خام انرژی در دسترس بشر قرار دهد که این میزان ۱۰ برابر مصرف سالانه انرژی در جهان است.

وی درادامه گفت: همچنین می‌توان از این سوخت‌ها بیشتر در تولید گرما بهره برد، زیرا می‌توانند باعث صرفه جویی اقتصادی چشمگیری شوند. زیست توده شامل زباله‌های زیستی قابل سوزاندن هم می‌شود.

معاون انرژی‌های تجدید پذیر ستاد توسعه فناوری‌های حوزه انرژی معاونت علمی با اشاره به اینکه زیست توده سهم بزرگی در میان دیگر انواع منابع انرژی‌های نو دارا است گفت: زیست توده پس از زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی، چهارمین منبع بزرگ انرژی در دنیا است. این منبع حدود ۱۴ درصد از انرژی اولیه جهان را تأمین می‌کند و در حال حاضر بیش از ۱۱/۵ درصد از انرژی اولیه جهان توسط منابع زیست توده تأمین می‌شود؛ و تخمین زده شده است که اگر تنها ۱۰ درصد از زمین‌های کشاورزی جنگل‌ها و درختستان‌ها به تأمین و تهیه زیست توده اختصاص یابد، تولید سالانه انرژی حاصل از زیست توده، معادل چهار پنجم مصرف کنونی انرژی در جهان خواهد بود.