دانشجو بررسی می‌کند
گروه فناوری خبرگزاری دانشجو، حمیده آقاجانی- رئیس موزه آرمیتاژ در جایی نقل کرده بود که یک مملکت را اقتصاد و ارتش آن می‌سازند نه فرهنگ؛ نمی‌دانم چقدر این جمله می‌تواند درست باشد، اما واضح است که اقتصاد در توسعه و رشد یک جامعه اهمیت بسیاری دارد تا جایی که رشد اقتصادی جایگاه آن را در میان سایر کشور‌ها مشخص نموده و شاید به نوعی اعتباری جهانی به آن‌ها می‌بخشد.
مجمع جهانی اقتصاد یکی از سازمان‌های بزرگ اقتصادی در کشور سوئیس است و برای اولین بار در ژانویه سال ۱۹۷۱ با وجد اینکه ایده اولیه راه اندازی این مجمع با هدف گرد هم آمدن اقتصاددانان، سیاستمداران، صاحبان سرمایه، نظریه‌پردازان و هنرمندان در اروپا بود، اما از سال ۱۹۷۹ مجمع مدیریت جهانی انتشار گزارش رقابت اقتصادی جهانی را نیز بر عهده گرفت.
این مجمع به صورت سالانه گزارشی از ابعاد مختلفی همچون رشد فرهنگی و اجتماعی و فعالیت اقتصادی کشور‌ها منتشر می‌کند، با نگاهی به گزارش منتشر شده مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۱۸ شاهد آن هستیم که ایران در شاخص رقابت پذیری جهانی نه تنها رشد نداشته بلکه تنزل نیز داشته است.
تهیه کنندگان این گزارش در حوزه اقتصادی به عواملی همچون جمعیت، سرانه تولید ناخالص داخلی، متوسط رشد تولید ناخالص داخلی طی ۱۰ سال، نرخ بیکاری، تولید ناخالص ملی و در حوزه عملکرد اجتماعی و محیطی به مسائلی مثل اثرات زیست محیطی، توسعه جوامع، فهرست جهانی شکاف جنسیتی و غیره توجه دارند.
به طور قطع توجه به مسئله رقابت می‌تواند عاملی مهم در رشد صنایع باشد، کارشناسان اقتصادی بر این باورند که رقابت موجب کاهش قیمت‌ها و ارائه کالا‌هایی با کیفیت و مشتری پسند به مصرف کنندگان است؛ همچنین با توجه به اینکه دنیای امروز با سرعتی باور نکردنی در حال رشد و تغییر است، تنها کشور‌هایی می‌توانند در عرصه رقابت باقی بمانند که علاوه بر تولید داخلی امکان صادرات مطلوب را داشته و حجم واردات آن‌ها محدود باشد. در گزارشی سالانه رقابت پذیری جهانی به هر کشور یک رتبه کلی در کنار رتبه آن‌ها در هر یک از زیرمجموعه‌های شاخص رقابت پذیری داده می‌شود که متاسفانه بنابر این گزارش رتبه ایران طی چند سال گذشته نه تنها رشد نداشته بلکه با افت نیز همراه بوده است.
محور‌های شاخص رقابت پذیری جهانی
در دنیای اقتصاد کارشناسان غالبا ایده‌آل‌ترین فاکتور‌ها را برای رشد اقتصادی در یک کشور در نظر می‌گیرند که شامل رقابت در بازار محصول، بهره‌وری مطلوب و افزایش کارایی بوده و در گزارش سالانه مجمع اقتصاد جهانی در سال ۲۰۱۸ رقابت در حوزه اقتصادی را به ۴ دسته محیط توانمندساز، بازارها، سرمایه انسانی و اکوسیستم نوآوری تقسیم بندی کرده است؛ بنابر این گزارش کشور آمریکا با امتیاز ۸۵.۶ رتبه نخست را کسب کرده و کشورهای سنگاپور، آلمان و سوئیس به ترتیب با کسب امتیاز‌های ۸۳.۵، ۸۲.۸ و ۸۲.۶ به دنبال آن در رتبه‌های بعدی قرار دارند؛ همچنین در این گزارش آمده است که ایران با کسب امتیاز ۵۴٫۹ (از مقیاس ۰ تا ۱۰۰) در رتبه ۸۹ از بین۱۴۰ کشور قرار گرفته و این در حالی است که در سال ۲۰۱۷ از بین ۱۳۷ کشور جایگاه ۶۹ به ایران رسیده بود.
در همین دسته بندی اگر بخواهیم محور‌های مختلف از جمله ثبات اقتصادی را بررسی کنیم شاهد آن هستیم که ایران در حوزه ثبات اقتصادی در جایگاه ۱۱۷ قرار دارد که آمار مطلوب به حساب نمی‌آید. همچنین در حوزه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز ایران در جایگاه ۸۰ قرار دارد.
وضعیت ثبات اقتصادی ایران در بین ۱۴۰ کشور جهان
وضعیت توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران در بین ۱۴۰ کشور جهان
بر اساس آمار منتشر شده در مولفه سرمایه انسانی به دو بخش مهارت‌ها و سلامت ایران با فراز و فرود مواجه بوده به طوری که در حوزه سلامت کشور ما نسبت به سال گذشته خود رشد داشته و با کسب امتیاز ۷۷.۵ در جایگاه ۸۴ قرار دارد و در توسعه مهارت با کسب نمره ۵۷ در جایگاه ۹۱ ایستاده است؛ البته باید به این نکته توجه داشت با وجود افت در این حوزه باز هم ایران نسبت به بسیار از کشورهای اروپایی در جایگاه مطلوبی قرار دارد، زیرا در بحث مهارت به دو بخش نیروی کار حال حاضر و نیروی کار آینده مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ این گزارش به ابعاد مختلف نیروی کار توجه دارد که از آن جمله می‌توان به تحصیلات و سطوح مهارتی بالاتر اشاره کرد.
دنیای امروز دنیا نوآوری و تکنولوژی است و ایده‌های فناورانه برای رشد و توسعه یک کشور در بخش‌های بسیاری حرف اول را می‌زنند. هر چند این نوآوری باید در راستای توسعه کسب و کار‌های یک کشور باشد؛ بررسی وضعیت عواملی همچون دسترسی به منابع مالی، تورم، نوسانات قیمت ارز‌های خارجی، عدم ثبات در سیاست گذاری‌های اقتصادی، کیفیت زیرساخت‌ها، به کارگیری نیروی کار با آموزش ناکافی و یا ظرفیت‌های ناکافی برای نوآوری در اقتصاد ایران موجب شده تا جایگاه ایران در گزارش‌های مجمع جهانی اقتصاد دستخوش تغییر شود، با مقایسه گزارش منتشر شده در سال ۲۰۱۷ شاهد آن هستیم که ایران در حوزه نوآوری اقتصادی با کسب امتیاز ۴۳.۸ در رتبه ۹۰ از شاخص اکوسیستم نوآوری گزارش سالانه مجمع جهانی اقتصاد قرار گرفته است.
ارسال نظرات