آثار آیدین آغداشلو تقریبا در تمام ادوار حراج تهران حضور داشته. کیفیت آثار او، کپیبودن آنها یا بازآفرینی یک طرح ثابت، فعالین این حوزه را حساس کرده؛ در واقع آغداشلو سعی میکند با گرتهبرداری از آثار نقاشان نامدار پیشین ارتباط بیننده با اثر اصلی را بازسازی کند.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، مائده نیساری؛ نقاشیهای آیدین آغداشلو تقریبا در تمام ادوار حراج تهران حضور داشتهاند. موضوعی که برخی را نسبت به کیفیت آثار او، کپیبودن آنها یا بازآفرینی یک طرح ثابت حساس کرده است. در واقع آغداشلو سعی میکند با گرتهبرداری از آثار نقاشان نامدار پیشین ارتباط بیننده با اثر اصلی را بازسازی کند که خیلیها معتقدند در نقاشیهای آغداشلو این امر اتفاق نمیافتد.
حراجی تهران بهانه خوبی برای دور هم جمعشدن هنردوستان و معرفی آثار هنری میدانند. سوالی که مطرح میشود این است که آیا این رویداد میتواند جای مناسبی برای ارزیابی اثر هنری باشد؟ مهمترین رویداد اقتصادی هنرهای تجسمی هربار یک حاشیه جدید رو میکند؛ فروش تابلوهای جعلی سهراب سپهری و پولشویی یکی از حواشی همیشگی این تجمع هنری بوده است؛ این حرفوحدیثها آن قدر پررنگ هستند که در قسمتهای ابتدایی سریال «آقازاده» کنایههای صریحی به حراج تهران زده شد؛ مافیای هنر، بحث آثار جعلی و سرمایههای هنگفتی که در این رویداد جابه جا میشود.
اما بدون شک مهمترین حاشیه و اتفاق این حراجی دیروز اتفاق افتاد که البته بیارتباط به حواشی قبلی نیست؛ تابلو «خاطرات امید» آیدین آغداشلو در این حراجی با قیمت ۱۲ میلیارد و پانصد میلیون تومان فروش رفت تا سیزدهمین دوره حراج تهران چند حاشیه و گمانهزنی را دوباره زنده کند. تا پیش از این گرانترین تابلوی فروختهشده در حراجی تهران تابلویی از سهراب سپهری بود که سال ۱۳۹۷ با قیمت ۵ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان چکش خورد.
آبان امسال در یک گزارش جنجالی تعدادی از شاگردان قدیمی آغداشلو ادعا کردند که آغداشلو آنها را مورد آزار و اذیت جنسی قرار داده است. اینکه این حواشی در حاشیه حرفه هنری او اتفاق افتادهاند کمی داستان را عجیب میکرد؛ پیشنهاد غیراخلاقی در قبال یک تابلو گرانقیمت و اتفاقاتی که سر کلاسهای او میافتد. این اتهامات را بارها خود آغداشلو تکذیب کرده است، او در متنی که بعد از این اتهامات نوشت آورده است: «در زندگی شخصی و اجتماعیام هرگز خواستهای را به کسی تحمیل نکردهام، چون جزئی از رفتار و روشم نبوده است.
باید تأکید کنم که هر نوع تحمیل جنسی را اکیداً محکوم میکنم»، ولی خیلیها فروش تابلو او در دوره اخیر حراج تهران آن هم دهبرابر قیمت پایهاش را به این حاشیهها مرتبط دانستهاند. درواقع گویا این اتفاق بهنوعی خرید آبروی بربادرفته آغداشلو بوده است. درباره اثر «خاطرات امید» در کاتالوگ سیزدهمین دوره حراج تهران آمده است: «اثر پیشرو یکی از متأخرترین آثار هنرمند از مجموعه خاطرات انهدام است؛ مجموعهای که بیش از چهل سال است ادامه یافته و بخشی از مهمترین و تأثیرگذارترین آثار نقاش را شامل میشود.
اهمیت این مجموعه جدای از استمرار سالهای متوالی، از نگرش خاص هنرمند به هستی ناشی شده و به عنوان اصلیترین وجه تفکربرانگیز خلق اثر هنری او محسوب میشود. انسانهای تصویر شده در این مجموعه، به فرد خاص تاریخی و یا اسطورهای اشاره ندارند، بلکه مفهوم انسان را در کلیترین و اصیلترین صورت خود تصویر میکنند که به واسطه دور شدن از مرزهای اخلاق و سنتهای گذشته، در حال تخریب و مرگی تدریجی است.»
در معرفی این مجموعه آمده است که مجموعه «انهدام» با برداشت از نقاشیهای رنسانس بازآفرینی و بعد منهدم میشوند. رکورددار حراج تهران، یعنی تابلوی نقاشی دو لته «خاطرات امید» از مجموعه «خاطرات انهدام» آیدین آغداشلو با تکنیک گواش و مدادرنگی خلق شده است. باید ببینیم این اثر با تمام حواشیاش باعث انهدام آغداشلو در هنر معاصر میشود یا امید را دوباره برای او زنده میکند.