
جنگ روایتها میان چین و آمریکا؛ منشأ ویروس کرونا چیست؟

به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو؛ در حالیکه جدال سیاسی میان آمریکا و چین درباره فرضیه نشت آزمایشگاهی ویروس کرونا ادامه دارد، مطالعهای تازه از دانشمندان بینالمللی نشان میدهد که منشأ واقعی ویروس کرونا، احتمالاً انتقال طبیعی از خفاش به انسان از طریق تجارت حیوانات وحشی بوده است.
منشأ کرونا: از خفاشها تا بازارهای حیوانات زنده
این پژوهش جدید که روز چهارشنبه منتشر شد، با بررسی ژنوم ۲۵۰ ویروس کرونای مرتبط با SARS-CoV (عامل سارس ۲۰۰۳) و SARS-CoV-2 (عامل کووید-۱۹)، روند تکامل این ویروسها را تحلیل کرده است.
جاناتان پکار، ویروسشناس دانشگاه ادینبرو و نویسنده اصلی این تحقیق میگوید:«تاریخچه این دو ویروس، شباهت بسیار قابلتوجهی به یکدیگر دارد.»
ویروس ابتدا در خفاشهای جنوبغرب چین و لائوس شناسایی شده، سپس به پستانداران وحشی انتقال یافته و از آنجا، از طریق بازارهای فروش حیوانات زنده در شهرهای بزرگ، به انسان سرایت کرده است.
مایکل ووروبی، زیستشناس تکاملی دانشگاه آریزونا، میافزاید:«وقتی حیوانات وحشی را وسط شهرها میفروشید، دیر یا زود با یک همهگیری مواجه خواهید شد.»
فرضیه نشت آزمایشگاهی
مطالعه تازه، در اوج تنش سیاسی میان چین و آمریکا منتشر شده است.
کاخ سفید اخیراً صفحهای با عنوان «منشأ واقعی کووید-۱۹: نشت آزمایشگاهی» راهاندازی کرده و نشت از مؤسسه ویروسشناسی ووهان را قطعی دانسته است؛ اقدامی که باعث کاهش ۱۸ میلیارد دلاری بودجه مؤسسه ملی سلامت (NIH) شده است.
در مقابل، دولت چین با رد این ادعا، آمریکا را متهم کرده و خواستار بررسی یک آزمایشگاه زیستی در ایالات متحده شده است.
دانشمندان با تحلیل ژنهای ویروسها متوجه شدند که بازآرایی ژنتیکی (recombination) بین ویروسهای مختلف در بدن خفاشها، موجب شکلگیری گونههای جدید و خطرناک شده است.
دیوید راسموسن، ویروسشناس دانشگاه کارولینای شمالی، میگوید:«این ویروسها مثل موزائیکاند؛ دائماً در حال ترکیب و تغییر.»
ویروس سارس، آخرین بار در سال ۲۰۰۱ بازآرایی شد و در سال ۲۰۰۳ در گوانگژو همهگیر شد.
ویروس کووید-۱۹، بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ بازآرایی شده، یعنی ۵ تا ۷ سال پیش از شیوع در ووهان.
به گفته نویسندگان مقاله، این فاصله زمانی نشان میدهد که ویروس از طریق تجارت حیوانات وحشی، نه نشت آزمایشگاهی، به ووهان رسیده است.
گرچه برخی محققان آمریکایی به ضعف ایمنی در مؤسسه ویروسشناسی ووهان اشاره کردهاند، تاکنون هیچ مدرک معتبری مبنی بر وجود SARS-CoV-2 در این مرکز پیش از همهگیری ارائه نشده است.
یافتهها نشان میدهد که ویروس به احتمال زیاد از حیوانات وحشی فروختهشده در بازار غذای دریایی ووهان (Huanan) به انسان منتقل شده، جایی که:
پستانداران وحشی نگهداری میشدهاند
نخستین موارد ابتلا گزارش شده
سویههای متعدد ویروس با جهشهای متمایز شناسایی شدهاند
پژوهشگران معتقدند ویروس در دو نوبت مجزا از حیوان به انسان سرایت کرده است.
امکان نشت آزمایشگاهی وجود دارد
مارک الوآ، مدیر سابق آزمایشگاه پاستور در پاریس، میگوید:
«با اینکه انتقال طبیعی محتمل است، نمیتوان احتمال وقوع بازآرایی ژنتیکی در محیط آزمایشگاهی را هم نادیده گرفت.»
او هشدار داد که فاصله ژنتیکی ویروس کرونا با نزدیکترین خویشاوندش در خفاشها، فضای کافی برای فرضیههای دیگر ایجاد میکند.
یکی از انتقادات اصلی به فرضیه انتقال طبیعی، این است که هنوز هیچ حیوان واسطهای که ناقل SARS-CoV-2 بوده باشد، شناسایی نشده است.
دانشمندان توضیح میدهند که فروشندگان بازار، پیش از رسیدن مأموران بهداشت، جانوران را مخفی یا معدوم کردهاند.
سرگئی پاند، ویروسشناس دانشگاه تمپل، میگوید:«یک قطعه بزرگ از پازل گم شده است و این مسئله را نمیتوان نادیده گرفت.»
هشدار علمی: خطر همهگیریهای بعدی جدی است
استفن گلدستاین، ژنتیکدان دانشگاه یوتا:«ویروسهای کرونای خطرناک در طبیعت وجود دارند و بازارهای فروش حیوانات زنده میتوانند آنها را به شهرها منتقل کنند. این هشدار باید جدی گرفته شود.»