گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»؛ با یک حساب سرانگشتی هم می توان فهمید که یک گورستان، کفاف شهری با جمعیت 8 میلیون نفر را نمی دهد. از آن فاجعه تر این که ظرفیت بهشت زهرا در حال تمام شدن است و شهرداری تهران چند سالی است قصد دارد برای مردهها مکان جدیدی احداث کند تا مردهها دیگر دغدغه مسکن نداشته باشند، ولی متاسفانه هنوز تکلیف مکان جدید مردههای پایتخت مشخص نشده است.
پیش از این ها، مدیرعامل سازمان بهشت زهرا گفته بود که تهران به جز این گورستان، به 4 گورستان رسمی دیگر در چهار نقطه شمالشرقی و شمالغربی، جنوبشرقی و جنوبغربی نیاز دارد ولی هنوز نتواستهایم حتی یک گورستان جدید در پایتخت احداث کنیم.
به گفته این مقام مسئول، تهران به صورت بالقوه در معرض بحرانهای طبیعی است و بهشتزهرا(س) به تنهایی نمیتواند پاسخگوی دفن متوفیان بیشمار این کلان شهر باشد.
تلاش برای پیدا کردن جای خواب مردگان
پس از مطرح شدن بحران کمبود جای خواب برای مردگان، مسئولین شهری به تکاپو افتادند تا برای این مشکل راه حلی پیدا کنند.
طرح افزایش تعداد گورستان ها که مدتی است در دست بررسی است همچنان بی نتیجه باقی مانده است. مثلا طبق طرحو نقشههای شهرداری تهران بنا بود گورستانی در شرق تهران در منطقه تلو در انتهای اتوبان شهید بابایی و همچنین گورستان دیگری در غرب تهران در منطقه گرمدره ایجاد شود تا کمبود گورستان در شهر تهران تا حدودی برطرف شود؛ اما این طرح هم همچنان خوابیده و بی نتیجه مانده است.
در این مورد شهردار تهران می گوید: شهرداری کرج از پذیرفتن اموات تهرانی ها خودداری میکند، چرا که معتقد است مردههای تهرانیها نباید در گرمدره (کرج) دفن شوند.
به گفته شهردار تهران، تعدادی از کارشناسان معتقد هستند، به دلیل وزش باد از غرب به شرق هم نباید گورستانی در این منطقه ایجاد شود چرا که با وزش باد مشکلات بهداشتی برای شهروندان در این ناحیه ایجاد میشود به همین دلیل احداث گورستان در غرب تهران در منطقه گرمدره منتفی شد.
موضوع ایجاد گورستان در تلو نیز توسط مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران مطرح شد که یکی از گزینههای مورد توجه آن دسترسی بزرگراهها به این منطقه بوده است. زمین این گورستان 500 هکتاری بعد از تقاطع غیرهمسطح بزرگراه شهید بابایی در منتهیالیه شرقی شهر تهران، پشت ارتفاعات تلو واقع است. طراحی این گورستان به شکلی است که بعد از مدتی تبدیل به بزرگترین پارک تفریحی شهر تهران میشود.
البته بیشتر این فضا به پارک اختصاص دارد و گورستان در دل پارک ایجاد خواهد شد. هزینه اولیهای که برای ساخت گورستان تلو در نظر گرفته شده، چهار میلیارد و 400 میلیون تومان است.
چندی پیش گفته شد در تلو، شرق تهران گورستانی احداث میشود که این مورد با مخالفت سازمان محیطزیست استان تهران مواجه شد.
داریوش گلعلیزاده، معاون محیطزیست انسانی اداره حفاظت محیطزیست استان تهران معتقد است که تلو از اراضی ملی ایران است و نمیتوان در آن گورستان ایجاد کرد.
گلعلیزاده درباره این مخالفت میگوید: «محیطزیست به عنوان مانع در طرحها محسوب نمیشود بلکه باید با انجام ارزیابیهای زیستمحیطی در مناطق ایجاد پروژههای جدید، روشهایی انتخاب شود که کمترین آسیب به محیطزیست وارد شود.»
اندر مزایای احداث گورستان!
احداث گورستان و افزایش تعداد گورستان ها مزایایی هم دارد. مدیر عامل سازمان بهشت زهرا شهرداری تهران در مورد محسنات احداث گورستانهای جدید در تهران می گوید: با احداث گورستانهای جدید فاصله و شکاف فرهنگی شمال و جنوب شهروندان تهرانی تغییر خواهد کرد و آلودگیهای صوتی و مشکل ترافیک به ویژه در روزهای پایانی هفته به شدت کاهش مییابد.
علاوه بر احداث گورستان، بحث ساماندهی گورستان های متروکه نیز همواره مطرح است. در شورای شهر سوم، این بحث مطرح شد و اعضای شورا بر این باور بودند که با وجود 140 گورستان فعال و متروکه در تهران که دارای سابقه تاریخی و هویت خاصی هستند این گورستان ها نیاز به ساماندهی دارند. گورستان های تهران که رها شده اند مشکلات اجتماعی ایجاد می کنند که این مسئله با هماهنگی سازمان اوقاف و میراث فرهنگی در حال بررسی است.
زنده کردن فضای گورستان و تبدیل کردن آنها به فضاهای فرهنگی که مورد تردد مردم است از اهداف اجرای این طرح است.
با توجه به این که احداث گورستان جدید بسیار دشوار و پر هزینه است، ساماندهی گورستان های قدیمی و زنده کردن آنها که متروکه اند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
طبق نظر مسئولین شهری، مرده های تهران تنها تا ده سال دیگر جا برای دفن شدن دارند و از آن به بعد روی زمین می مانند! همین آمار، لزوم توجه به مسئله احداث و ساماندهی گورستان در تهران را نشان می دهد.