چه کسی گفته، دینداری، دین‌دانی است؟!

گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»، به نقل از نشریه صبح دانشگاه، دانشگاه صنعتی اصفهان: معمولا به ما آموخته‌اند که اگر دین‌دار باشی از شر نفس رهایی می‌یابی. در واقع راه رهایی از وسوسه‌های نفسانی که عامل انجام گناهان است، با دین‌داری بسته می‌شود. اما از نظر بنده در این تعبیر مغالطه‌ای به کار رفته است، یا بهتر بگویم سوء برداشتی از آن می‌شود، و آن اشتباه گرفتن «دین‌داری» با «دین‌دانی» است. در اینجا می‌خواهم چند معیار را معرفی کنم تا بفهمیم که آیا صرفا "دین‌دان" هستیم یا می توانیم خود را دین‌دار هم بنامیم؟

1- تحمل سختی: چه قدر برای عمل به دانسته‌هایمان حاضریم سختی تحمل کنیم؟ اگر جامعه برای انجام وظیفه‌ی ما، با ما مخالفت کند یا هنگام انجام وظیفه احساس کنیم  داریم از چشم جامعه می‌افتیم، آیا در انجام وظیفه‌ی خود سست می‌شویم؟ آیا وقتی کاری برای ما سختی داشته باشد، این آیه قرآن زبان حال ما نمی‌شود که می‌گویند: «ما به بعضی ایمان داریم و بعضی را انکار می‌کنیم « و می‌خواهند میان این {دو} ، راهی برای خود اختیار کنند.»(نساء/150) و یا به نفس خود اجازه‌ی توجیه کردن نمی‌دهیم (البته سست نشدن در انجام وظیفه با تحجر تفاوت دارد. تحجر یعنی اگر کسی استدلالی آورد به آن فکر نکنیم؛ اما سست نشدن در مقابل تمسخر و عیب جویی مطرح می‌شود.)

2- می گوییم یا عمل هم می کینم؟ تا به حال فکر کرده‌اید چرا سخن«رانی» این قدر در میان ما محبوب است و همه‌ی ما کم و بیش دوست داریم سخنران خوبی باشیم؟ پاسخش ساده است: چون می‌توانیم توجیه کنیم که ما گفتیم و وظیفه‌ی خود را انجام دادیم، کسی عمل نکرد! سوال اینجاست که چرا خود تو عمل نمیکنی؟ چرا معمولا ما فقط وظیفه خود را گفتن می‌دانیم و کمتر عمل کردن را یک وظیفه تلقی می‌کنیم؟ مگر نشنیده‌ایم روایت امیرالمومنین(ع) را که: «چه بسیار عالمی که جهلش او را کشت و علمی که به همراه داشت، او را سودی نبخشید»(حکمت 104 نهج البلاغه)

3- شیوه‌ی جستجوی دانش: در میان ما مرسوم است که برای یادگیری بیشتر، بیشتر می‌خوانیم اما در مکتب اهل بیت(ع)، خواندن اگرچه شرط لازم است، اما کافی نیست. امام صادق(ع) فرموده‌اند: علم {فقط} به آموختن نیست. علم فقط نوری است که در دل کسی که خداوند تبارک و تعالی اراده هدایت او را نموده است واقع می‌شود. پس اگر علم می‌خواهی، باید در اولین مرحله در نزد خودت حقیقت عبودیت را بطلبی؛ و به واسطه عمل کردن به علم، طالب علم باشی؛ و از خداوند بپرسی و استفهام نمایی تا خدایت تو را جواب دهد و بفهماند (روایت عنوان بصری)

به نظرم تا همین جا کافی است. حال که این قدر از عمل به دانسته‌ها گفتیم، بهتر است مطلبی را بگوییم برای سنجش عملکردمان : چه قدر شیعه‌ایم؟ امام صادق(ع) فرمودند: شیعیان ما را به سه چیز بیازمایید: نحوه محافظتشان بر اوقات نماز، و اینکه چه قدر اسرار ما را از دشمنان‌مان حفظ می‌کنند، و کمک مالی به برادران‌شان. وسائل الشیعه، ج4، ص112)

بد نیست بیاندیشیم برای انجام این کارها و دیگر وظایف دینی، معمولا چه قدر توجیه می‌آوریم و سعی می‌کنیم از زیرشان فرار کنیم...

شما می‌توانید جهت بازدید و دریافت نشریات دانشجویی به سایت پاتوق آزاداندیشی نشریات دانشجویی مراجعه کنید.