عضویت دائم در سازمان همکاری شانگ‌های ظرفیت تحریم ناپذیری ایران را افزایش می‌دهد

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حمید رضا غلامزاده کارشناس مسائل آمریکا و بین الملل در نشست بررسی تاثیر پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگ‌های از منظر «روابط بین‌الملل» و «اقتصاد سیاسی» که از سوی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: آمریکا در رقابت اقتصادی با چین نیازمند مهار این کشور است و بخشی از این مهار نیز نیازمند حضور نظامی در اطراف چین است تا بتواند فرصت تهدید نظامی و قریب الوقوع را برای خود ایجاد کند.

وی افزود: تاکنون آمریکا با استفاده از ظرفیت اصلی‌ترین همسایگان چین اعم از استرالیا، ژاپن و هند و از طریق برگزاری مانور‌های نظامی و در چارچوب پیمان‌ها و تشکیل ائتلاف‌های مختلف علیه چین اقدام می‌کرده؛ اما امروز پیمان دفاعی آمریکا، انگلیس و استرالیا که می‌توان آن را یک پیمان آنگلوساکسونی دانست علیه چین شکل گرفته است.

غلامزاده با بیان اینکه بخش امنیتی سازمان همکاری شانگ‌های خیلی جدی شکل نگرفته است، چون اعضای این سازمان در منطقه خیلی جدی نبوده اند، اضافه کرد: به دلیل خویشتنداری چین این کشور خیلی تمایلی به حضور نظامی نداشته است. مثلا در سال ۲۰۰۸ روسیه از چین خواست که برای فروپاشی اقتصادی آمریکا سرمایه خود را از این کشور خارج کند، اما چینی‌ها تمایلی به این کار نداشتند و گفتند ما آمادگی این کار را نداریم، چون اگر این اتفاق بیفتد ما باید به عنوان سردمدار اقتصادی و سیاسی جهان به ایفای نقش بپردازیم و اکنون آمادگی آن را نداریم؛ البته بعد از این ماجرا فعالیت‌های چین چه به لحاظ اقتصادی و چه به لحاظ سیاسی فعال‌تر شد و بانک آسیایی زیرساخت را در جهت کاهش قدرت آمریکا ایجاد کرد.

وی با اشاره به اینکه اوباما بعد از راه اندازی بانک آسیایی زیرساخت به متحدان آمریکا هشدار داد که در صورت عضویت در این بانک تحریم خواهند شد، اماکشور‌های مانند انگلیس و رژیم غاصب اسرائیل به عضویت این بانک درآمدند، تصریح کرد: تحلیلی که وجود دارد این است که بانک آسیایی زیرساخت قرار است جایگزین بانک جهانی شود چرا که چین بدیل همان سازوکار‌هایی را که آمریکا بعد از جنگ جهانی دوم در بانک جهانی برای گسترش سلطه خود به کار گرفت در بانک آسیایی زیرساخت به کار گرفته است.

کارشناس مسائل آمریکا و بین الملل با بیان اینکه پس از عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگ‌های می‌توان گفت که یکی از جدی‌ترین گزینه‌های نظامی منطقه عضو این سازمان شده، گفت: ایران با روسیه و چین رابطه خوبی دارد و از سویی دارای قدرت منطقه‌ای خوبی است و با توجه به نفوذ میدانی در منطقه در سازمان همکاری شانگ‌های نیز تاثیر گذار خواهد بود. با این وجود می‌توان نتیجه گرفت که یکی از آورده‌های ایران برای سازمان همکاری شانگ‌های بحث امنیتی است.

وی با اشاره به اینکه عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگ‌های زمینه خوبی را برای انجام توافق‌های دوجانبه پیش روی کشورمان قرار داده و این اصلی‌ترین فرصت برای استفاده ماست، اظهار کرد: توافق در حوزه حمل و نقل برای ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. مضاف بر این از حیث جغرافیایی عضویت ایران در سازمان همکاری شانگ‌های می‌تواند به افغانستان کمک کند. چون افغانستان در بین کشور‌های عضو این سازمان و ایران قرار گرفته و همین مساله می‌تواند زمینه خوبی برای همکاری‌ها و پرداختن به دغدغه‌های مشترک باشد.

وی ایجاد بی ثباتی و ناآرمی به عنوان مدل مطلوب آمریکا، حفظ وضع موجود و ایجاد دولت یکپارچه از سوی طالبان و ایجاد دولت فراگیر به عنوان سناریوی مطلوب ایران را سه سناریوی پیش روی افغانستان دانست و تصریح کرد: ایجاد دولت یکپارچه از سوی طالبان مطلوب ایران نیست، اما برای کشوری مانند چین که تاکنون هیچ درگیری با طالبان نداشته فرقی نمی‌کند که چه حکومتی در افغانستان شکل بگیرد، اما آنچه برای چینی‌ها مهم است ثبات و امنیت در افغانستان و منطقه است تا بتواند مسیر جاده خود را باز کند و آن را به ایران برساند و نهایتا آن را از طریق شمال و یا عراق و نرکیه به اروپا وصل کند.

کارشناس مسائل آمریکا و بین الملل گفت: زمین مشترک سازمان همکاری شانگ‌های این فرصت را برای ایران به وجود آورده تا چین را متقاعد کند که تشکیل حکومت یکپارچه از سوی طالبان سناریوی قابل اتکایی نیست، چون احتمال اینکه این سناریو به سناریوی مطلوب آمریکا تبدیل شود بسیار بالاست.

غلامزاده با بیان اینکه عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگ‌های صرفا پیروزی و دستاورد دولت آقای رئیسی نیست، افزود: اشتباه دولت روحانی بعد از امضای برجام این بود که شرق را به فراموشی سپرد و در دامن غرب و اروپا غش کرد و من واقعا نمی‌توانم درک کنم که چرا این اتفاق افتاد.

وی اضافه کرد: یکی از ظرفیت‌های عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگ‌های این است که تحریم ناپذیری و یا دشواری تحریم پذیری ما را زیاد می‌کند، چون عضویت در این سازمان منافع ما را با منافع دیگران پیوند می‌زند.

غلامزاده بیان کرد: ضربه‌ای که استفاده بیش از حد تحریم‌ها به آمریکا زده این است که اعتبار تحریم‌ها را کمرنگ کرده و فضای عبور ایران از تحریم‌ها و خنثی کردن آن‌ها را به وجود آورده و مهمتر اینکه اگر این مسیر پیش برود حتما الگویی برای دیگر کشور‌ها خواهد شد.

کارشناس مسائل آمریکا و بین الملل با اشاره به اینکه سازمان همکاری شانگ‌های زمینه‌های خیلی زیادی برای تبادل تجاری درون سازمانی دارد، گفت: استفاده از ظرفیت و ابزار قدرت سازمان همکاری شانگ‌های می‌تواند پشتوانه قدرت ایران در مذاکرات باشد.

غلامزاده افزود: یکی از کارکرد‌های مجامعی همچون سازمان همکاری شانگ‌های این است که گفتگوی این مجامع به صورت گفتگوی مجمع با مجمع خواهد بود به این صورت که گفتگوی سازمان همکاری شانگ‌های به صورت گروهی با دیگر مجامع اتفاق خواهد افتاد و این در حالی است که اگر ایران می‌خواست به طور مستقیم با مجامع دیگر گفتگو کند این توان را پیدا نمی‌کرد.

وی با بیان اینکه جامعه مسلمانان چین جامعه بزرگی است که دولت چین فقط با مسلمان‌های تندرو که دست به اسلحه می‌برند برخورد می‌کند و ما نیز موافق این برخورد‌ها هستیم، تصریح کرد: دولت چین امکانات خوبی را برای مسلمانان در منطقه سین کیانگ فراهم کرده با این وجود فضاسازی‌های رسانه‌ای این تصور را به وجود می‌آورد که دولت چین نهایت ظلم را علیه مسلمانان این کشور روا داشته است.