فقرزدایی می توانست با روش‌های ارزان‌تری انجام شود

به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از شیراز، داود دانش جعفری عصر امروز در تالار فجر دانشگاه شیراز در جمع دانشجویان ضمن بررسی رابطه بین مصرف، سرمایه‌گذاری و اندازه دولت در اقتصاد ایران بیان داشت: به هر مقدار سرمایه‌گذاری‌ها بخصوص از بخش خصوصی افزایش یابد، تولید بیشتری در آینده خواهیم داشت.

وی با بیان اینکه مخارج زیاد دولت، مانع رسیدن منابع لازم برای سرمایه‌گذاری می‌شود، افزود: مصرف مردم باید منطقی باشد نه کم و نه زیاد.

دبیر کمیسیون اقتصادی مجمع تشخیص مصلحت نظام مصرف دولت، سرمایه گذاری، صادرات و مصرف خصوصی را در چارت تولیدناخالص داخلی دانست و خاطرنشان کرد: جمع این چهار مورد با کم شدن از تولید کل موجودی انبار محسوب خواهد شد.

دانش‌جعفری در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه همه کشورهای در حال توسعه سعی می‌کنند از مصرف کم کنند و پس‌انداز و سرمایه‌گذاری بیشتری برای آینده داشته باشند، تصریح کرد: نسبت مصرف به تولید در ایران 46 درصد است؛ در حالی توسط خاورمیانه 57 و متوسط دنیا 61 درصد است.

وی بااشاره به هزینه‌های دولت در کشورهای مختلف نسبت به رشد اقتصادی عنوان کرد: در ایران هزینه‌های سرمایه‌گذاری نسبت به تولید و رشد اقتصادی 12 می‌باشد و اینها همان هزینه‌های است که در دستگاه‌های اداری دولت استفاده می‌شود.

این فعال اقتصادی در جایی دیگری از سخنان خود با مقایسه اقتصاد ایران و چین در موارد فوق‌الذکر بیان کرد: کشوری مانند چین 33 درصد از درآمدخود را مصرف و 24 درصد را دولت استفاده می‌کند و بقیه سرمایه‌گذاری می‌کنند که این بالاترین سرمایه‌گذاری در دنیاست که به قیمت کاهش مصرف بدست می‌آید.

دانش‌جعفری با اشاره به اینکه آینده‌ای بهتر در گرو اقتصاد بهتر و آن نیز در گرو رشد اقتصادی بیشتر است، بیان داشت: رشد اقتصادی نشان دهنده تمامیت اقتصادی هر کشوری است.

وی افزود: یکی از مشکلات اقتصادی ایران بهره وری اقتصاد پایین و سرمایه‌گذاری‌هایی است که در این کشور می‌شود که به درستی از آن استفاده نمی‌شود.

وزیر اسبق اقتصاد یکی دیگر از مشکلات اقتصادی کشورمان را متوسط طرح‌های عمرانی در کشور دانست که در بعضی مواقع به 10سال هم می انجامد.

دانش‌جعفری همچنین بهره‌وری پایین اقتصاد در کشور را مهم‌ترین مشکل اقتصادی کشور ما دانست و گفت: ترکیه با سرمایه‌گذاری کمتر از ایران، همان رشد اقتصادی ایران را دارد و هند با سرمایه‌گذاری در حد ایران، رشد اقتصادی همطرازی با ایران دارد.

وی با اشاره به تغییرات تولید ناخالص داخلی ایران طی سال‌های اخیر افزود: ایران در کاهش مصرف خانوار و افزایش سرمایه‌گذاری‌ها موفق بوده است.

دبیر کمیسیون اقتصادی مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه سخنان خود گفت: ترکیه در کاهش مصرف خانوارها نسبت به ایران توفیق کمتری کسب کرده است؛ ولی در کاهش هزینه‌های دولت موفق عمل کردند.

دانش‌جعفری ادامه داد: راهبرد کاهش مصرف و افزایش سرمایه‌گذاری در سال‌های اخیر با موفقیت به اجرا در آمد؛ ولی این تلاش‌ها منجر به افزایش تولید چندانی نشده و این پدیده به دلیل پایین بودن بهره‌وری در اقتصاد ایران است.

وی با اشاره به جایگاه بهره‌وری در اقتصاد ایران خاطرنشان کرد: افزایش بهره‌وری نیز به همان اندازه افزایش حجم سرمایه‌گذاری‌ها برای تولید اهمیت دارد و به نظر می رسد کاستی‌ها اقتصاد ایران در زمینه بهره‌وری بیشتر از محدودیت‌های سرمایه‌گذاری باشد.

این استاد اقتصاد با بیان اینکه هر اقتصادی برای توسعه نیازمند منابع مالی است، گفت: منابع داخلی بنگاه‌ها بانک‌های داخلی، بورس، منابع خارجی از جمله منابع تأمین مالی در توسعه اقتصاد است.

دانش‌جعفری ادامه داد: ایران از جمله کشورهای است که بانک‌محور است؛ به‌طوری که می‌توان گفت که فشار اصلی تأمین مالی در ایران به عهده نظام بانکی است و سایر منابع مالی در ایران ضعیف است از طرف دیگر نسبت تسهیلات معوق بالا می‌باشد.

وی ادامه داد: سهم بالای درآمد نفتی ایران در تأمین منابع دولت در مواقع کاهش قیمت جهانی موجب بروز شوک‌های اقتصادی و مشکلاتی برای بنگاه‌های اقتصادی می‌شود.

این فعال اقتصادی در ادامه با بیان اینکه یکی از وظایف دولت فراهم کردن زیربناها برای ایجاد فضای تولید بیشتر در جامعه است، گفت: لازمه ایجاد بخش خصوصی توانمند، داشتن فضای کسب و کار است.

دانش‌جعفری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تحریم‌های چهارگانه از نه ماه پس از انقلاب تاکنون خاطرنشان کرد: دوره اول تحریم‌ها نه ماه پس از انقلاب با هدف ممنوعیت واردات نفت به ایران به آمریکا و ممنوعیت سفر اتباع آمریکایی به ایران و مسدود شدن دارایی‌های به آمریکا صورت گرفت.

وی با اشاره به اینکه دوره دوم تحریم‌ها با تصویب شدن قانون داماتو انجام شد، افزود: ممنوعیت سرمایه‌گذاری بیشتر از 400 میلیون دلار در طرح‌های نفت و گاز ایران، تحریم کامل تجاری ایران و ممنوعیت صادرات کالاهای آمریکایی از طریق مبادی غیرآمریکایی مهم‌ترین اهداف این دوره از تحریم‌ها بود.

عضو هیئت علمی دانشکده علامه طباطبایی تهران دوره سوم تحریم‌ها را از سال 80 تا 87 دانست و  گفت: این دوره از تحریم با رخ دادن 11سپتامبر در آمریکا همراه بود که پس از وقوع این حادثه ایران را محور شرارت قرار دادند و بعد ایران بعد از گذشت دو سال برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود را به دنیا معرفی کرد.

دانش جعفری، ممنوعیت دسترسی ایران به فناوری هسته‌ای و مسدود کردن دارایی‌های اشخاص را مهم‌ترین اهداف تحریم‌ دوره سوم دانست.

وی با بیان اینکه آغاز دوره چهارم تحریم‌ها همزمان با شکل گیری چهار نوع تحریم‌ دیگر از سال 87 تاکنون همراه بوده، افزود: تحریم‌های چهارگانه از طرف آمریکا، یک جانبه اروپا، ویژه برخی کشورهای دیگر و سازمان ملل همراه بود که ممنوعیت دسترسی ایران به فناوری موشک‌های قاره‌پیما مهم‌ترین بخش این تحریم‌ها اعلام شد.

وزیر اقتصاد دولت نهم محدودیت مسافرت مقامات ایرانی مرتبط با برنامه‌های هستی، مسدود کردن دارایی‌های سپاه و سازمان کشتی‌رانی، عدم ارائه خدمات به کشتی‌ها و هواپیماهای ایرانی و همچنین اولین تحریم‌ها علیه ایران در حوزه تجارت خارجی، خدمات مالی، فناوری‌ها و خرید نفت را مهم‌ترین اهداف تحریم‌ها از نوع چهارم دانست.

دانش‌جعفری همچنین با اشاره به اهداف‌ تحریم‌های مصوب اروپا افزود: ایجاد گرانی و نارضایتی مردم، مشکلات مربوط به تحریم‌مالی و ایجاد مانع برای دسترسی ایران به منابع مالی خودش، تحریم‌ بانکی، کاهش دسترسی برای اسکناس‌های ارزی، ایجاد مانع برای مبادلانه نقدی از طریق طلا و الماس، ایجاد مانع برای معاملات تهاتری و فشار به کشورهای دیگر برای عدم تجارت با ایران از جمله مهم‌ترین اهداف تحریم‌های جدید مصوب آمریکاست.

وی در ادامه این جلسه در پرسش و پاسخ با دانشجویان گفت: اگر تورم بالا رود پول ملی قدرتش پایین می‌آید.

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی افزود: وابستگی بودجه دولت به نفت یک نقطه ضعف و وابستگی تجارت خارجی به ارز نیز یک نقطه ضعف دیگر است.

دانش جعفری گفت: اگر دولت هزینه‌ها را زیاد کند، کسری می‌آورد که این کسری را مجبور است از بانک مرکزی استقراض کند که در این صورت تورم زیاد می‌شود و فشار مضاعفی بر مردم وارد می شود.

وی در ادامه به علت کنار گذاشتن خود از دولت احمدی‌نژاد اشاره کرد و گفت: ما قبل از دولت احمدی‌نژاد هر دو با هم دوست بودیم و در جامعه مهندسین عضو بودیم و کارهای زیادی را نیز با هم انجام می‌دادیم؛ اما در زمان دولت من یک سیاست اقتصادی داشتم و ایشان نیز سیاستی دیگر که به‌عنوان مثال من موافق با طرح‌های زودبازده و حجم نقدینگی و غیره نداشتم و سرانجام تصمیم به کناره‌گیری گرفته شد.

وزیر اقتصاد دولت نهم با بیان اینکه هر دولت جدید بخشی از طرح‌های دولت گذشته را اجرا می‌کند و به تبع آن بخشی از طرح‌های خود نیز در دولت‌های دیگر می‌ماند، گفت: این یک موضوع طبیعی است که برای هر دولت اتفاق می‌افتد؛ اما اگر چه این دولت (احمدی‌نژاد) با شعار توجه به نیازهای مردم بر سر کار آمد؛ اما متأسفانه به دلیل عدم کنترل تورم این سیاست نتوانست جوابگو باشد.

دانش‌جعفری همچنین با اشاره به طرح هدفمندی یارانه‌ها بیان کرد: هدف اصلی این طرح تحول اقتصاد کشور بود؛ ولی متأسفانه در عمل این امر محقق نشده است و در واقع فقرزدایی که بعضی آن را هدف این طرح می‌خوانند می توانست با روش‌های ارزان‌تری انجام شود، نه اینکه اقتصاد دچار جراحی شود و در عمل با مشکلات عدیده ای مواجه شویم.