نیاز 2 هزار میلیاردی برای اجرای طرح‌های کلان/حمایت وزارت دفاع از 10 پروژه ملی

به گزارش خبرنگار علمی «خبرگزاری دانشجو»، وحید احمدی، در اولین نشست طرح‌های کلان ملی پژوهش و فناوری شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری نظارت و برنامه ریزی و سیاستگذاری در حوزه علم و فناوری را از وظایف شورای عتف دانست و افزود: شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری شورایی فرا دستگاهی است و جزء عالی‌ترین و ارزنده ترین قوانینی است که به پیشرفت علم و فناوری کمک می‌کند.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه برخی گمان می‌کنند که شورای عالی عتف همان وزارت علوم است در صورتی که این شورا به صورت فرادستگاهی کار می‌کند و کاملاً مستقل است، اظهار داشت: این شورا از لحاظ تخصصی 11 کمیسیون دارد که هر ماه یک بار جلسات کمیسیون داخلی را در کنار کمیسیون‌های تخصصی تشکیل می‌دهد و در انتهای هر سال جلسه شورای عالی برگزار می‌شود.

وی بررسی طرح‌های کلان ملی را از دیگر وظایف شورای عتف نام برد و یادآور شد: تعداد طرح‌های کلان ملی از 3 طرح در سال 90 به 47 طرح در سال 93 افزایش یافت که این طرح‌ها هم اکنون به صورت قطعی ابلاغ شده‌اند و در حال اجرا هستند.

احمدی، طرح کلان ملی را طرحی دانست که به صورت استاندارد قادر باشد یک مشکل ملی را حل و رفع کند و ادامه داد: یک طرح کلان ملی متشکل از مجموعه‌ای از فناوری‌ها است که در نهایت تبدیل به یک طرح جامع و هماهنگ می‌شود همچنین این طرح‌ها باید توسط دانشگاه‌های مجری و همکار به نتیجه برسد.

وی جایگاه طرح های کلان ملی به عنوان دستاوردی عظیم که به رفع نیازهای ملی کشور می پردازد را یکی از پایه های اقتصاد دانش بنیان و رفع کننده وابستگی های خارجی دانست و یادآور شد: علاوه بر آن تفکر فرارشته‌ای و فرا بخشی در اجرای طرح‌های کلان ملی باعث گسترش علم در تمامی حوزه‌های کشور خواهد شد.

بیرکل شورای عالی علوم و تحقیقات و فناوری با بیان اینکه مدیریت پروژه طرح‌های کلان ملی کار پیچیده‌ای است، اظهار داشت: تجربه مدیریت پروژه‌های کلان همواره منجر به پیشرفت کشور در زمینه‌های مختلف می‌شود و موجبات افزایش ضریب اعتماد به نیروهای دانشگاهی را فراهم می‌کند.

احمدی با بیان اینکه در حال حاضر ضریب اطمینان به دانشگاه‌ها کم بوده و باید این ضریب افزایش پیدا کند، اضافه کرد: طرح‌های کلان ملی جزء اولویت‌های اصلی کشور هستند که باید تقویت و هدایت شوند تا بتوانند میزان مدیریت و توانمندی‌های داخل کشور را بالا ببرند.

وی با اشاره به چالش‌های پیش روی طرح‌های کلان ملی از کمبود منابع گلایه کرد و افزود: هم اکنون تعداد 47 طرح کلان ملی در دست داریم که باید 2 هزار و 500 میلیارد تومان بودجه برای اجرای آن اختصاص داده شود.این در حالی است که با توجه به طول عمر متوسط هر پروژه که 5 سال است می‌بایست سالیانه 500 میلیارد تومان برای اجرای طرح‌ها تزریق می‌شد در حالی که این امر محقق نشد.

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، با اشاره به اینکه هم اکنون بسیاری از طرح‌های کلان ملی در سال سوم به سر می‌برند، توضیح داد: در دنیا فناوری‌های نو و پیشرفته به دلیل داشتن طول عمر کوتاه در صورتی که خارج از زمان بندی به نتیجه برسند، باعث اتلاف انرژی و پول می‌شوند. برخی از طرح‌های کلان ملی با عدم سفارش دستگاه‌های مجری مواجه هستند که حضور و مشارکت دستگاه‌های اجرایی باید در اجرای طرح‌های کلان ملی روشن و شفاف شود چرا که این موضوع راه حل مناسبی برای تأمین اعتبار این طرح‌ها است.

وی یکی دیگر از چالش‌های طرح‌های کلان ملی را عدم نگرش منطقی و واقعی به این طرح‌ها دانست و عنوان کرد: در صورتی که نگرش مسئولین و مجریان در مورد یک طرح با هم هماهنگ نباشند اجرای طرح‌ها به کندی صورت خواهد گرفت.

احمدی خاطرنشان کرد: در جلسه قبل از عید شورای عالی عتف با توجه به برخی ابهامات، برای بررسی و ارزیابی طرح‌های کلان کارگروهی تعریف شد که وظیفه ارزیابی دقیق این طرح‌ها را برعهده بگیرد تا با اعمال نظر تخصصی خود  اجرای طرح‌های کلان ملی را تسریع بخشید.

معاون پژوهشی وزارت علوم در مورد چگونگی حمایت دستگاه‌های اجرایی از طرح‌های کلان توضیح داد: برای اینکه دستگاه‌های اجرایی با طرح‌های کلان مرتبط شوند مصوب شده است که دستگاه‌های اجرایی پس از اعلام نظر خود برای حمایت از یک طرح 50 درصد بودجه آن را تأمین کنند تا ضریب اعتماد برای تأمین بودجه این طرح‌ها بالا رفته و نظارت بر روند آنها بیشتر شود.

وی افزود: در همین راستا در مکاتباتی که با دستگاه‌های اجرایی برای تأمین بودجه و اعمال حمایت از طرح‌های کلان بررسی شد، وزارت دفاع با قبول حمایت 10 طرح و امضای تفاهم نامه‌ای در این زمینه قول مساعد 50 درصدی برای اجرای این طرح‌ها را داد.همچنین وزارت نفت، بهداشت و صنعت، معدن و تجارت نیز طی مکاتباتی قرار است اقداماتی برای حمایت از طرح‌های کلان ملی انجام دهد.

احمدی با بیان اینکه ضریب اطمینان تحقق طرح‌ها با حمایت مالی و معنوی دستگاه‌های اجرایی بالا می‌رود، اظهار داشت: امیدواریم با مدیریت و هدایت صحیح پروژه‌ها مشکلات و چالش‌های اجرایی شدن طرح‌های کلان ملی و مساله تأمین اعتبار که همواره یکی از معضلات است، رفع خواهد شد.در همین راستا میزان بودجه 100 میلیاردی اختصاص یافته به طرح‌های کلان ملی در دو نوبت 30 و 70میلیاردی تزریق شد که گرچه مبلغ کمی است اما امیدواریم افزایش پیدا کند.