گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-استان گلستان؛ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان از سال ۱۳۳۶ به عنوان آموزشگاه عالی جنگل و مرتع توسط وزير كشاورزی آغاز به کار کرد که در چند بار تغییر مرتبه، نهایتا در سال ۱۳۷۱ به دانشگاه علوم كشاورزی ومنابع طبيعی تبديل شد و بدین ترتیب فعاليت اولين دانشگاه تخصصی كشاورزی و منابع طبيعی در ايران آغاز شد.
سال جدید بهانه ای شد تا ببینیم این دانشگاه به عنوان دانشگاه مادر استان، با نگاهی به گذشته چه برنامهای برای آینده ترتیب داده است، به همین منظور گفتوگویی با علی نجفی نژاد، رئیس دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، داشتهایم و در آن وعدههای محقق شده در نیمسال تحصیلی گذشته و وعیدهای محول شده به سال جدید را جویا شدیم؛ مشروح این گفتوگو را در زیر از نظر میگذرانید.
یک ارزیابی کیفی از نیمسالی که گذشت ارائه بدهید.
من تحولات نیمسال گذشته را متاثر از اقدامات پیشین میدانم لذا ارزیابی خودم را از کل سال و سالیان قبلتر ارائه میدهم؛ مجموعه اقداماتی که در سال ۹۴ به انجام رسید در حوزههای مختلف بود اما مهمترین بخشی که می توانست بر روی دیگر اقدامات هم تاثیرگذار باشد به فعالیتهای عمرانی اختصاص داشت.
پروژههای عمرانیِ بسیاری از همان ابتدای سال ۹۲ یعنی از زمان تغییر مدیریت دانشگاه، به ما محول شد که زمان زیادی از آغاز آن میگذشت و برخی با پیشرفت فیزیکی بالای ۷۰ درصد و مقداری نیز کمتر از ۷۰ درصد، نیمه کاره رها شده بودند، از طرفی ما در دی ماه ۹۲ به شدت با کمبود فضای فیزیکی مواجه بودیم، شرایط به گونهای بود که اساتید کادر ما اتاق مناسب نداشتند و به صورت مشترک از اتاقهای غیراستاندارد استفاده میکردند، ضمن اینکه آزمایشگاههای دانشگاه هم وضعیت مطلوبی نداشتند و برخی کلاسها نیز در پارتیشن بندی بین راهروها برگزار میشد، تمام اینها هم در شرایطی بود که ردیف اعتباری متمرکز از طرف سازمان مدیریتی، دیگر به این پروژههای عمرانی رها شده، تعلق نمیگرفت و از این رو ما مجبور بودیم از منابع داخلی به رفع نیازمندیهای خود بپردازیم.
بنابراین با استفاده از منابع داخلی، برنامه ریزی مالی و جلوگیری از هزینههای غیرضروری نسبت به اتمام این پروژهها اقدام کردیم، تیم تکمیلی بخش عمرانی را زیر نظر خودم گرفتم تا بهتر و سریعتر از بروکراسی اداری رها شود، پس از آن هم پروژهها دسته بندی شد و آنهایی که پیشرفت بالای ۷۰درصد داشته و میتوانستند یکساله به بهرهبرداری برسند در اولویت کاری ما قرار گرفت و در نهایت با همت همکاران ما در مجموعهی دانشگاه، توانستیم در سال ۹۳ دو پروژه مهم «مجتمع نظری» و «کتابخانه مرکزی» دانشگاه را به اتمام برسانیم.
پس از موفقیتی که در سال ۹۳ بدست آوردیم و ایجاد خودباوری در کل مجموعه و ادامه روند مدیریت منابع مالی، بالاخره در سال ۹۴ توانستیم مهمترین پروژهی عمرانی یعنی «دانشکده تولیدات گیاهی» را نیز خودمان به اتمام برسانیم، این پروژه از سال ۸۴ آغاز به کار کرده بود و برای تکمیل آن سه پیمانکار عوض شده بودند ضمن اینکه سازمان مدیریت هم منابعی نمیداد اما با همان همکاری و برنامه ریزیهای داخلی در هفته دولت سال ۹۴، فاز اول آن افتتاح شد و فاز دوم و تکمیلی آن هم در ایام دهه فجر سال ۹۴ به اتمام رسید و باعث شد بالاخره از بحران کمبود فضای فیزیکی تا حدود زیادی عبور کنیم.
ما با اتمام پروژههای عمرانی مورد نیازمان در نیمسال دوم سال ۹۴، مشکل کمبود کلاس را پشت سر گذاشتیم و میتوانیم بگوییم در حال حاضر نه تنها کمبود کلاس نداریم بلکه تمامی کلاسها و آزمایشگاههای دانشگاه با امکانات استاندارد نیز تجهیز شدهاند، این در حالیست که در گذشته به علت کمبود کلاس بسیاری از کلاسها در ساعات شب برگزار میشد و فضای مطلوب برای تحصیل فراهم نبود.
فرمودید تا مقدار قابل توجهی از مصائب کمبود فضای فیزیکی دانشگاه عبور کردید، آن مقدار باقیمانده مربوط به کدام قسمتهاست؟
در حال حاضر دو تا از معاونتهای دانشگاه در فضای مهمانسرای سایت پردیس مستقر هستند، تشکلهای دانشجویی، کانونها و انجمنهای علمی ما نیز فاقد فضای کاری مناسب هستند، البته برای این دست، بخشی از فضا را آماده کردیم اما این فضاها کوچک بوده و مطلوب نیستند، انجمنهای علمی ما در حال حاضر در کانکس مستقر هستند که تمامی این موارد نامطلوب بوده و برای ما رنج آور است.
ما برای رفع این نیازها یک ساختمان نیمه کاره (از همان پروژههای عمرانی که ردیف بودجه به آن اختصاص نمییابد) را که تقریبا از سالهای ۸۵-۸۶ به حال خود در محوطه پردیس رها شده است، برای ایجاد یک مجتمع فرهنگی در نظر گرفته ایم؛ مشاور این پروژه انتخاب شده و بعد از تعطیلات نوروزی قرار است عملیات اجرایی این پروژه آغاز شود و ان شاالله طبق قول پیمانکار مقرر است تا ترم آینده به مرحله بهره برداری برسد، البته بهمن هدف ماست و تلاش ما بر این است زودتر از این تاریخ کار را به اتمام برسانیم.
در این ساختمان کلیه مجموعههای فرهنگی دانشگاه، کانونها، انجمنهای علمی و تشکلهای سیاسی در کنار هم خواهند بود و ضمن ارتباط نزدیکتر میتوانند راحتتر از امکانات و فضای مناسب بهره ببرند.
نیازمندی دیگر ما در حوزههای مرتبط با مرکز رشد است؛ یکی از ماموریتهای دانشگاه نسل سوم توسعه این مراکز است، این مرکز در دانشگاه حدود دو سال است راه اندازی شده که برای گسترش، نیازمند فضای فیزیکی بیشتری است که امیدواریم با استقرار «دانشگاه گلستان» در محل اصلی خودش این فضای مورد احتایج در اختیار مرکز رشد قرار بگیرد.
دیگر مایحتاج ما تاسیس پردیس بین الملل برای جذب دانشجویان بین الملل است که این نیز از شاخصهای دانشگاه نسل سوم محسوب شده و از جمله اهداف وزارت علوم، تحقیقات و فناوریست.
به دانشگاه گلستان اشاره کردید، توضیح شما در رابطه با زمزمههای ادغام دانشگاه شما با این دانشگاه چیست؟ و آیا با وجود رفع حدود زیادی از نیازمندیهای دانشگاهِ شما در زمینه فضای فیزیکی، آیا احتیاجی هست که دانشگاه گلستان از سایت شهید بهشتی به جای دیگری منتقل شود؟
بیش از هفت سال از تاسیس دانشگاه گلستان به عنوان یک دانشگاه جامع میگذرد و در تمام این مدت هم تمامی همت و تلاش مدیران آن دانشگاه صرف میشود تا مطالبه مردم استان در زمینه رشتههای یک دانشگاه جامع مرتفع شود.
سایت اصلی استقرار این دانشگاه در شهر سرخنکلاته است، مردم این شهر حدود ۷۰ هکتار از زمینهای خود را برای احداث در اختیار دانشگاه قرار دادهاند در حال حاضر هم چندین پروژه مختلف در آن سایت در حال اجراست و طبق پیش بینیها و بر اساس همت مدیران آن دانشگاه، مقرر است تعدادی از این پروژهها در مهر ماه ۹۵ به بهره برداری برسد و ان شاالله با این اتفاق شرایط ایده آل و مطلوب برای همکاران محترم ما در دانشگاه گلستان و دانشجویان عزیز آن فراهم خواهد آمد.
بی تردید در این دورهی گذار سیاست ما نیز همکاری نزدیک با همکاران ما در دانشگاه گلستان خواهد بود تا با دغدغه کمتری این دوره را طی کنند؛ از طرفی سیاست وزارت علوم هم حمایت از دانشگاههای جامع است؛ دانشگاه جامع نیاز استان است، در هر استانی یک دانشگاه جامع پیش بینی شده است که باید به شکل مستقل بتواند در رشتههای مورد نیاز فعالیت کند، در این بین جسته و گریخته صحبتهایی از ادغام دانشگاه ما با دانشگاه جامع گلستان میشود در حالیکه ادغام دو دانشگاه برای مراکزی با کمترین امکانات اتفاق میافتد ولی برای دو دانشگاهی مانند دانشگاه جامع گلستان و دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان که از نظر امکانات وضعیت نامطلوبی ندارند، چنین برنامهای لازم نیست، بنابراین دو دانشگاه «علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان» و «جامع گلستان» به شکل مستقل به حیات خود ادامه خواهند داد.
از طرف دیگر سیاست وزارت علوم ماموریت گرا کردن دانشگاههاست، این دو دانشگاه هر کدام ماموریت جداگانهای دارند، ماموریت ما حرکت در جهت توسعه علمی بخش کشاورزی و منابع طبیعی است لذا ادغام این دو دانشگاه با ایجاد اخلال در ماموریت هر دو دانشگاه، بی شک به ضرر استان تمام خواهد شد و دستاوردی برای استان نخواهد داشت.
از طرف دیگر نیز یکی از ماموریتهای ما توسعه مراکز رشد است که برای این منظور نیاز به فضای بیشتری خواهیم داشت.
مرکز رشد دانشگاه از چه زمانی آغاز به کار کرده و تا کنون چند واحد فناور جذب آن شدهاند؟
موافقت اصولی این مرکز در گذشته اخذ شده بود اما عملا فعالیتی نداشت، در سال ۹۲ مقدمات تشکیل آن به صورت عملی فراهم شد و از اوایل ۹۳ به صورت جدی آغاز به کار کرد؛ در اولین سال آغاز به کار، ۱۸ واحد فناور وارد مرکز شدند که خوشبختانه با فراهم شدن امکانات لازم، این تعداد در سال ۹۴ به ۲۸ واحد رسید.
واحدهای فناور در ابتدا به عنوان شرکت نوپا وارد مرکز رشد میشوند و موظفند حداکثر تا دو سال تبدیل به شرکت دانش بنیان شده و وارد پارک علم و فناوری شوند، از ۲۸ واحد فناور عضو مرکز رشد دانشگاه دو شرکت «پرورش زالو» و «ماهیان خاویاری» در مرحله ثبت دانش بنیانی هستند و دو شرکت نیز مراحل اولیه دانش بنیانی شدن را طی کردند، بدین ترتیب در مجموع چهار واحد فناور ما تبدیل به شرکت دانش بنیان شدند.
همچنین تا کنون بیش از ۱۰۰ ایده به مرکز رشد وارد شده و مورد ارزیابی قرار گرفتهاند، ضمن اینکه مرکز رشد ما آمادگی لازم برای پذیرش ایدههای مختلف و واحدهای فناور جدید را همچنان داراست؛ از نظر فضا نیز فضای فیزیکی لازم برای استقرار ۲۰ شرکت تجهیز شده و به میزان مقبولی هم پیشرفت داشته است و در ذیل آن نیز سه کارگاه «پرورش زالو»، «روغن گیاهی» و «نانوکپسولها» راه اندازی شده است، همچنین یک فضا نیز در کارگاه صنایع چوب دانشگاه در اختیار واحد فناورِ تولید کامپوزیت هم قرار گرفته است.
ناگفته نماند از ابتدای ورود این واحدها به مرکز رشد، تسهیلات وام سهل الوصول و با زمانبندی راحت بازگشت، به انضمام امکانات اولیه برای آغاز به کار و مشاورههای لازم جهت بازاریابی، از طرف دانشگاه در اختیار آنان قرار میگیرد.
همچنین تا کنون برای آشنایی بیشتر واحدهای عضو مرکز رشد با دیگر مراکز، برنامه بازدید از مراکز رشدی که وضعیت بهتری دارند مانند مراکز رشد استان مازندران، سمنان، اصفهان و شیراز به انجام رسیده است.
این فعالیتها تا چه میزان به ارتباط بین فارغ التحصیلان و بازار کار و یا دانشگاه و صنعت کمک کرده است؟ آیا پایان نامهای از این دانشگاه تا کنون گرهای از دستگاههای اجرایی استان باز کرده است؟
بسیاری از شرکتهایی که اکنون در مرکز رشد ما فعال هستند و دارند محصول تولید میکنند، عمده کارشان ماحصل نتایج تحقیقات پایان نامههای دانشجویی است، چه بسا اینکه اکثریت این شرکتها از آنِ دانشجویان خود دانشگاه است، در واقع به بیان بهتر حدود ۹۰درصد این شرکتها از اعضای هیات علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی خود دانشگاه هستند، بدین ترتیب بسیاری از دانشجویان قدیمی ما نتایج تحقیقات خود را هم اکنون در شرکتهای عضو مرکز رشد دانشگاه وارد مرحله تجاری سازی کرده و وارد بازار کار شدند.
چه تعداد دانشجوی تحصیلات تکمیلی در نیمسال دوم سال ۹۴ وارد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی شدند؟
در سال ۹۴ بیش از ۵۰۰ دانشجوی تحصیلات تکمیلی در دانشگاه پذیرش شدند که از این میزان ۱۱۰ دانشجو در مقطع دکتری و مابقی در مقطع کارشناسی ارشد مشغول به تحصیل هستند؛ در مجموع از حدود ۴۱۰۰ دانشجوی این دانشگاه ۴۰درصد یعنی ۱۶۰۰ نفر دانشجوی مقاطع تحصیلات تکمیلی هستند.
خالی از لطف نیست بدانید در آزمون دکترای سال ۹۴، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان بر اساس گزارش آماری سازمان سنجش از نظر تعداد ثبت نام کنندگان و پذیرفته شدگان رتبه چهارم را در میان تمامی دانشگاههای کشور کسب کرد.
عکس از : فائزه کابلی