گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»، به نقل از نشریه فردیس فرهنگیان، دانشگاه فرهنگیان شهید بهشتی اقلید: در هر نظام آموزشی – از میان عناصر آن – معلّمان به عنوان خط مقدم وعامل تحقق بخش اهداف آن نظام تلقی می شوند. البته معلّمانی که قبل از هر چیز به خود سازی رسیده باشند. چگونه می خواهیم دیگران را بسازیم و راه زندگی سعاتمند را بنمایانیم در حالی که خویش را نساخته ایم؟
نمی توان بار رسالت الله را بر دوش داشت تا زمانی که بنده غیر اوییم. این است که معلّم قبل از هر چیز باید حرّ شود و به آزادی برسد. آزادی از نفس، آزادی از ماسوی الله و آزادی از آزادی واین آزادی است که به عبودیت منجر می گردد و رسالت نتیجه این عبودیت.
و امّا خودسازی مراحل دارد:
- سعی در جهت پیرایش نفس از رذایل اخلاقی
-سعی در شناخت نقاط ضعف و تسلط بر آنها
- سعی در شناخت نقاط قوت و تقویت آنها
معلّم خوب کسی است که...
1. معلّم خوب کسی است که شاگردان را منتقد تربیت کند. انتقاد یعنی بیان جنبه های مثبت یک موضوع در کنار جنبه های منفی آن.
2. معلّم خوب کسی است که حفظ کردن طوطی وار مطالب را مردود می شمارد. حفظ کردن یعنی دخالت ندادنِ اندیشه و استدلال.
3. معلّم خوب کسی است که از تقلید کردن(پذیرفتن کورکورانه) نهی می کند. تقلید یعنی زندگی کردن برای خوشایند دیگران.
4. معلّم خوب کسی است که برای خلاقیت مداوم ارزش قائل است. خلاقیت یعنی روبه رو شدن با مشکل و حل آن.
5. معلم خوب کسی است که از آموزش کتاب مدار و برنامه مدار(آموزش تحمیلی) پرهیز می کند. آموزش تحمیلی یعنی توجه نکردن به آمادگی ذهنی، روحی و جسمی دانش آموز.
6. معلّم خوب کسی است که دانش آموزان را با یکدیگر مقایسه نمی کند2. مقایسه دانش آموزان یعنی در نظر نگرفتنِ تفاوت های شخصیتی، فرهنگی و... آنان.
7. معلّم خوب کسی است که امید را در شاگردان خود زنده نگه می دارد. امید یعنی انگیزه ای برای تلاش.
8. معلّم خوب کسی است که شیوه ی تصمیم گیری منطقی را به دانش آموزان خود آموزش دهد. تصمیم گیری یعنی موضوعی که در سراسر زندگی بدان احتیاج داریم.
9. معلّم خوب کسی است که استعدادهای شاگردان خود را کشف کند. استعداد یعنی تمایلو توانایی انجام کاری خاص.
10. معلّم خوب کسی است که در برابر پرسش هایی که پاسخ آن را نمی داند؛ حقیقت را بگوید. گفتنِ حقیقت یعنی کسب اعتماد شاگردان.
11. معلّم خوب کسی است که با اقشار مختلف جامعه در ارتباط باشد. ارتباط یعنی آگاه شدن از فرهنگ و ویژگی های شخصیتی قشر های مختلف جامعه.
12. معلّم خوب کسی است که از سخن بدون عمل پرهیز می کند. سخن بدون عمل یعنی کمترین تأثیرپذیری در شاگردان.
13. معلّم خوب کسی است که به صحبت های شاگردان گوش فرا می دهد. گوش دادن یعنی احترام و شخصیت قائل شدن برای شاگردان.
14. معلّم خوب کسی است که مطالعه، یکی از ارکان زندگیش است. مطالعه یعنی کسب آگاهی نسبت به مسائل مختلف به خصوص مسائل مربوط به تعلیم وتربیت.
15. معلّم خوب کسی است که تشویق را بر تنبیه ترجیح می دهد. تشویق یعنی تقویت یا جایگزین کردن یک رفتار پسندیده.
16. معلّم خوب کسی است که پیش از ورود به کلاس تا حد امکان برنامه ریزی دارد. برنامه ریزی یعنی طراحی فعالیت ها، متناسب با اهداف.( در عین حال به مورد پنج نیز توجه شود.)
17. معلّم خوب کسی است که با چهره گشاده وارد کلاس می شود. گشاده رویی یعنی تغذیه روحی و روانی شاگردان.
18. معلّم خوب کسی است که اسامی شاگردان را بداند. دانستن اسامی یعنی برقراری ارتباط عاطفی آسان تر و قوی تر.
19. معلّم خوب کسی است که بیش از آنکه نگران تدریس خود باشد؛ نگران یادگیری شاگردان است. یادگیری یعنی ایجاد رفتاری بالقوه در فرد.
20. معلّم خوب کسی است که شوق به آموختن را در شاگرد ایجاد کند. اشتیاق یعنی تحقیق، تدریس، یادگیری و درک توسط خودِ دانش آموز.
21. معلّم خوب کسی است که ظاهری آراسته داشته باشد. آراستگی ظاهری یعنی پوشش و آرایشی متناسب با صنف معلّمی.
22. معلّم خوب کسی است که از قدرت بیان خوبی برخوردار است. قدرت بیان یعنی انتقال بهتر و جذاب تر مطالب به دانش آموزان.
23. معلّم خوب کسی است که صبور باشد. صبر یعنی تداوم تلاش جهت نیل به هدف.
24. معلّم خوب کسی است که احساسی مثل یک بچه داشته باشد. احساس بچگانه داشتن یعنی نزدیک شدن به دنیای کودک.
25. معلّم خوب کسی است که خودش نیز یک فراگیر باشد. فراگیر بودن یعنی الگو بودن در زمینه کسب علم.
26. معلّم خوب کسی است که کلاس درسش متنوع باشد. تنوع یعنی استفاده از ابزارها و شیوه های مختلف برای دستیابی به هدف.
27. معلّم خوب کسی است که متواضع باشد. تواضع یعنی کنترل احساساتِ سلطه جویانه.
28. معلّم خوب کسی است که دوستِ شاگرد باشد. دوست بودن یعنی مشکلات شاگرد، مشکل معلّم باشد.
29. معلّم خوب کسی است که درس اخلاق نیز می دهد. اخلاق یعنی مدیریت رفتار های ارادی در دو حوزه فرد و اجتماع.
30. معلّم خوب کسی است که دانش آموزان خجالتی را به حرف وادارد. به حرف واداشتن یعنی جلوگیری از به وجود آمدن یک شخصیت نابهنجار.
31. معلّم خوب کسی است که متناسب با درک شاگردان صحبت کند. متناسب با درک یعنی استفاده از دانسته های پیشین شاگرد برای تبیین موضوع.
32. معلّم خوب کسی است که از تدریس مبتنی بر تعامل استفاده می کند. تدریس مبتنی برتعامل یعنی ایجاد فضایی کاملاً اجتماعی و آزاد از نظر بیان اندیشه و تصمیم گیری.
33. معلّم خوب کسی است که عاشق باشد. عشق یعنی به کارگیری تمام قوا جهت دستیابی به اهداف آموزش و پرورش.
منابع:
1. تربیت کودک، علی صفائی حائری، لیله القدر، چاپ ششم، زمستان 1392
2. روانشناسی تربیتی، پروین کدیور، سمت، چاپ پانزدهم، زمستان 1392
شما می توانید جهت بازدید و دریافت نشریات دانشجویی به سایت پاتوق آزاداندیشی نشریات دانشجویی مراجعه کنید.