گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»؛ یادداشت دانشجویی؛* (بعد هم در مسئله واردات اشاره کردند آقای نعمتزاده، که البته آدم شرمنده می شود؛ چهار وزارتخانه را دادند دست آقای نعمتزاده! واقعاً چهار وزارتخانه بود اینجا؛ صنایع، صنایع سنگین، معادن، و بازرگانی. یکی از کارهای عجیب و غریبی که برای بنده هم تا آخر معلوم نشد که چرا این کار انجام گرفت… الا من اینجا بگویم که آقای نعمتزاده اگر می خواهند دنبال بکنند، تعداد کارخانههایی را که الان کار نمی کنند -یعنی کارخانهای است که همه چیزش آماده است و الان کار نمی کند- برای ما آمدند گزارش دادند.. بخش معدن را هم بنده اینجا یادداشت کردهام، منتها دیگر وقت گذشته (خیلی هم فشار روی آقای نعمتزاده نیاوریم!).
این ها تنها بخش کوچکی از فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای هیات دولت بود. به راستی تکیه بر روی نام نعمت زاده با هدف انجام شد. به خصوص عدم توانایی در مدیریت وزارت صنعت، معدن و تجارت در این فرمایشات مشهود بود. بنظر می رسد دلایل زیادی برای استیضاح نعمت زاده در مجلس مطرح است. استیضاحی که کمکی تمام عیار به دولت است تا وزیری را که کارآمدی ندارد از کار برکنار شود. در زیر هشت علت از علل مختلف استحقاق نعمت زاده برای استیضاح ذکر می شود.
۱) کهولت سن و ضعف بدنی
وزیر ۷۰ ساله کابینه روحانی، در زمانی که به عنوان وزیر صنعت، معدن و تجارت رای اعتماد مجلس را کسب کرد با اینکه دو سال از حال حاضر جوان تر بود؛ اما دستانی لرزان داشت. پیری مفرط نعمت زاده یکی از دلایلی است که او نمی تواند به کارهای متمادی خودش در سطح یک وزارتخانه برسد. روحانی هنگام دفاع برای اخذ رای اعتماد در دفاع ازنعمت زاده نسبت به انتقادات مربوط به کهولت سن او گفت که به افراد جوانتر مراجعه کردیم و آن ها همه آقای نعمت زاده را به ما معرفی کردند. این جملات خود نشانگر این است که به معرفی مشاورانی نه چندان امین نعمت زاده به روحانی به نوعی تحمیل شده است.
۲) اندر ماجراهای پدر صنعت ایران و عضو هیات مدیره ی ده ها شرکت بودن
یکی از دفاعیات دیگر روحانی که در جلسه اخذ رای اعتماد نعمت زاده مطرح شد این بود که وی معروف به پدر صنعت ایران است. شاید کسی در ایران نباشد که شک داشته باشد که نعمت زاده پدر صنعت ایران است؛ اما نکته این جاست که از وجه تسمیه این نامگذاری چیست؟ بنظر می رسد علت این نامگذاری عضویت نعمت زاده در هیئت مدیره ده ها شرکت است؛ اما دولتی ها معتقدند که این عضویت در قبل از کسب رای اعتماد از مجلس برای وزارت متبوعه بوده است. لیکن در صورت درستی این ادعا نیز نباید از این نکته غافل شد که این تاثیر در این شرکت ها با مسئولیت وزارت نه تنها کمتر شده است؛ بلکه بیشتر هم می تواند بشود.
۳) ادغام سه وزارت خانه بزرگ
با ادغام دو وزارتخانه صنعت و معدن و بازرگانی و تبدیل آن به وزارت صنعت، معدن و تجارت وظایف بسیار زیادی به عهده شخص وزیر افتاد. بنظر می رسد که اولا ذات این ادغام کار اشتباهی بوده است و دوما یک شخص بسیار قوی باید مسئولیت این وزارتخانه را به عهده بگیرد. بخش معدن که طبق آمار دولتی آسیب زیادی خورده است. بخش بازرگانی که عهده دار امور واردات و صادرات است که از آمارهای آن در بخش های دیگر گفته خواهد شد. صحبت بر سر این است که نعمت زاده توانایی گرداندن یک وزارتخانه ی عادی را هم ندارد چه رسد به اینکه این چنین وزارتخانه ای را به او بسپرند.
۴) عدم توانایی برای جذب یارانه تولید
اما آنچه که کمر تولید را شکست، عدم توانایی نعمت زاده برای اقناع روحانی برای حذف یارانه ثروتمندان بود. یارانه ای که می توانست خرج تولید و زنده نگهداشتن بخش های آسیب نخورده آن و احیای قسمت های زمین خورده بشود. به نظر می رسد که این اقدام می توانست در میان مدت وجب شکوفایی اقتصادی و در دراز مدت حل مسئله اشتغال شود که این مهم می توانست موجبات منجی نامیدن نعمت زاده و محبوبیت روحانی شود، عاملی که روحانی از نداشتن آن رنج می برد.
۵) شکستن کمر تولید با واردات بی رویه
یکی از قوی ترین عوامل استحقاق نعمت زاده برای رای عدم کفایت واردات بی رویه ای است که اتفاقا مسئولش هم بخش تجارت این وزارتخانه است که کمر تولید را شکسته است. واردات بی رویه ای که با تحریم ها نه تنها کاهش پیدا نکرد؛ بلکه افزایش هم پیدا کرد. اما تعلیق! احتمالی تحریم ها حاصل از اجرا شدن از برجام ترس ناشی از افزایش هرچه بیشتر واردات کمر شکن را بیشتر می کند. مسئله ای که دولت ظاهرا هیچ اقدامی برای آن نکرده است.
۶) ضعف برای چرخاندن رل اقتصاد از جاده نفت به سمت جاده معدن
یکی از پیشنهادهای اجرایی و بسیار راهگشای مقام معظم رهبری در جلسه اخیر با هیئت دولت تعویض رل اقتصاد از جاده نفت و چرخش به سمت معدن است. البته در این مطالبه نیز دولت از خام فروشی برحذر شد. از آن سو چنین اقدام بزرگی علاوه بر الزامات خاص در قوای دیگر حکومتی نیاز به اقدامات خاص در خود بدنه دولت دارد.؛اما مردی با ابهت و قوی لازم است که اقدام به این چنین کاری به عنوان وزیر صنعت، معدن و تجارت بکند؛ اما وزیری که چپ و راست به او حمله می کنند و او را ضعیف ترین وزیر کابینه می دانند، قدرت انجام چنین کار بزرگی را ندارد.
۷) توهین به مردم در قضیه کمپین ارزانی خودرو
ضد انقلاب خواندن مردمی که ناراضی بودند از کیفیت کم تولیدات خودروسازان داخلی دست به ایجاد کمپین خودروی داخلی نخرید از عوامل دیگری هست که نعمت زاده را می توان مستحق رای عدم کفایت دانست. از جو روانی حاصل از وعده احتمالی تعلیق! تحریم ها بود که این کمپین ایجاد شد. کمپینی که به کاهش قیمت ها دامن زد. نعمت زاده نه تنها تلاشی برای جلب رضایت مردم نکرد؛ بلکه با ضد انقلاب خواندن مردم کار را به آن جا رساند که مجبور شد عذرخواهی کند.
۸) دریافت دو کارت زرد از مجلس
اما دریافت دو کارت زرد از مجلس شورای اسلامی علاوه بر علل عدم کارآمدی، فضای سیاسی استیضاح او را نیز رقم زده است. کارت زردهایی که برای اوضاع به هم ریخته صنعت فولاد و همچنین واردات بی رویه به وزیر صنعت داده شد. در این شرایط بنظر می رسد که با دادن کارت زرد سوم و آماده کردن شرایط استیضاح نعمت زاده بزرگترین نعمتی است که مجلس می تواند به دولت اهدا کند. از آن پس است که روحانی می تواند با جایگزینی وزیری کارآمدتر اوضاع صنعت را کمی سامان ببخشد.
محمدعلی کول-فعال دانشجویی
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.
آقای نعمت زاده در مدیریت عادلانه مجموعه تحت امر خود نیز ناتوان است چه رسد به دستیابی به اهداف و ماموریتهای این وزارتخانه عریض و طویل.
وزارت صنعت، معدن و تجارت به لحاظ آنکه از ادغام حداقل سه وزارتخانه صنایع، معادن و بازرگانی تشکیل شده است همواره به رویکردهای انتصابات رابطه ای و تقسیم بندی مدیران و کارکنان مجموعه به خودی و غیر خودی مبتلا بوده است که این امر بعد از انتصاب به وزارت ایشان بسیار شدیدتر از سنوات قبل گشته تا جایی که تعدادی از مدیران اسبق منتسب به بازرگانی خانه نشین شده اند و حتی در بدنه سرپرستی عملیاتی و کارشناسی نیز فارق از شایستگی افراد مافیا گونه دسته بندی های خاص شکل گرفته که قطعا بخش عمده ای از مشکلات حال حاضر حوزه صنعت و معدن و تجارت کشور متاثر از این مسئله است